Jongeren moeten (zich) slimmer slapen

Wij mensen kunnen niet zonder slaap. Na een aantal dagen zonder slaap zullen we volledig instorten. Toch verschilt het hoeveel uur mensen per nacht slapen. Gemiddeld slapen Nederlanders zo’n 7 a 7,5 uur per nacht. Dit is eigenlijk te weinig volgens de Europese richtlijnen. Vooral onder jongeren wordt er slecht geslapen. Slecht slapen is niet goed voor het dag- en nacht ritme. Jongeren zouden slimmer moeten slapen, want dat heeft veel voordelen. Inwoners van de provincies Groningen en Friesland slapen gemiddeld het kortst: zo’n 6 uur per nacht. Dit blijkt uit gegevens van Het Groot Nationaal Onderzoek. Begin 2012 deed Het GNO onderzoek naar het slaapritme van Nederlanders.

Dat er in de provincie Groningen zo weinig wordt geslapen, zou kunnen liggen aan de grote hoeveelheid jongeren. Met zo’n 50.000 studenten is Groningen een echte jongerenstad en jongeren slapen weinig. Uit onderzoek van Ed de Bruin van de Universiteit van Amsterdam blijkt dat 20% van de jongeren tussen de 12 en 19 jaar een chronisch slaaptekort heeft. Ook blijkt dat zelfs tweederde van de jongeren minder slaapt dan de Universeel aangeboden richtlijnen. Die geven aan dat jongeren 9,2 uur per nacht zouden moeten slapen. Te weinig slapen is erg slecht. Het dag- en nachtritme raakt erdoor in de war. Jongeren zouden meer moeten slapen zodat ze in een goed dag- en nachtritme komen. Dit heeft verschillende voordelen.

Minder kans op overgewicht

Ten eerste hebben jongeren een kleinere kans op overgewicht als ze genoeg slapen. Uit onderzoek van de Universiteit Maastricht bleek dat jongeren met een slaapgebrek dikker worden dan leeftijdsgenoten met een goede nachtrust. Uit onderzoeken van de Universiteit in Chicago bleek ook al dat weinig slaap en overgewicht een verband hebben. Jongeren die weinig slapen hebben eerder de neiging om te gaan snacken dan jongeren die goed slapen. Dit komt natuurlijk ook doordat je dan langer wakker bent. Dan eet je meer, omdat je dag eigenlijk langer duurt.

Beter prestaties op school

Ten tweede zorgt een goed dag- en nachtritme voor betere prestaties op school. Jongeren hebben de neiging om laat te gaan slapen en laat op te staan. Dit verandert hun hun dag- en nachtritme. Wij als mensen leven tegenwoordig in een 24-uurseconomie. We werken, leven en reizen door alle tijdzones heen. Gerard Kerkhof, hoogleraar psychofysiologie aan de Universiteit van Amsterdam: ‘Steeds meer mensen hebben een ontregelde biologische klok. We gunnen onszelf minder slaap, terwijl de wereld tegelijkertijd complexer is geworden en we dus alerter moeten zijn.’ We brengen eigenlijk ons eigen slaapritme in de war. Bij jongeren is dit erger dan bij volwassenen. Jongeren gaan namelijk uit, waarbij ze tot diep in de nacht druk bezig zijn. De volgende ochtend slapen ze lang uit. Ze hebben dus niet eens heel weinig slaap, maar doordat ze op andere dagen weer vroeg op moeten staan, raakt hun slaapritme in de war. Het lichaam van jongeren is dan ’s ochtends soms nog voorbereid op slaap, waardoor ze zich minder goed kunnen concentreren en meer fouten maken.

Het slaapcentrum van het Universitair Ziekenhuis Antwerpen deed onderzoek naar het slaapgedrag van jongeren. Het bleek dat jongeren met een goed, stabiel slaapritme hun aandacht beter bij hun bezigheden kunnen houden. Ze slaan daardoor beter informatie op en ze halen betere resultaten op toetsen. Jongeren die geen stabiel slaapritme hebben, zullen ook een minder goede slaapkwaliteit hebben. Hierdoor zullen ze zich overdag slaperiger voelen, ook als ze wel lang genoeg hebben geslapen.

Energieker en fitter

Na een nacht van zeven uur kan je soms fitter zijn dan na een nacht van tien uur. Dit komt door de kwaliteit van het slapen. Hoe beter en dieper je slaapt, hoe sneller je uitrust. Een goed dag- en nachtritme kan ervoor zorgen dat je beter slaapt, en dus sneller uitrust.

Zo zie je dat het veel voordelen heeft als je een goed dag- en nachtritme hebt. Als jongeren beter zouden slapen, zouden ze over het algemeen gezonder zijn, zouden ze beter presteren en zouden ze overdag fitter zijn. Deze voordelen zijn niet alleen voor de jongeren zelf fijn, maar ook voor anderen.