Leer de signalen van stress herkennen

Ieder mens heeft wel eens stress en dat is heel normaal. Je lichaam wordt in een staat van paraatheid gebracht, zodat je snel kunt reageren op een bedreigende situatie. Op het moment dat de situatie voorbij is, moet de stress ook weer overgaan. Sommigen blijven in de stresssituatie hangen, waardoor de stress te lang duurt. Dit kan leiden tot allerlei klachten, zoals vermoeidheid, hoofdpijn en concentratieproblemen. Stress ontstaat vaak als gevolg van veel piekeren. Leer de signalen van stress in een vroegtijdig stadium herkennen, zodat je vele nare klachten zoals een depressie kunt voorkomen.

Wat stress met je lichaam doet

Stress zorgt ervoor dat je lichaam paraat is voor een gevaarlijke situatie. Er worden stresshormonen zoals adrenaline en cortisol aangemaakt. Je hartslag versnelt, spieren spannen zich aan en je ademhaling versnelt. Zo ben je in staat om snel te reageren en alert te zijn in geval van een bedreigende situatie. Tegenwoordig hebben we vooral stress wanneer er een spannende gebeurtenis plaatsvindt, zoals een sollicitatiegesprek of als je een presentatie moet geven. Hierdoor kun je beter presteren. Zodra je klaar bent, moet de spanning weer verdwijnen. Dit is een normale lichamelijke reactie op stress.

Langdurige stress

Wanneer de spanning te lang aanwezig blijft en ontspannen wordt onmogelijk, dan is er sprake van ongezonde stress. Er blijven teveel stresshormonen aanwezig, wat kan leiden tot een opgejaagd gevoel. Dit kan op termijn erg schadelijk zijn voor je gezondheid. Oorzaken kunnen bijvoorbeeld zijn: relatieproblemen, problemen op het werk of een te hoge werkdruk. Je bent te veel bezig met piekeren en daarmee loop je risico uiteindelijk uitgeput te raken. Indien je er niets aan doet, kun je uiteindelijk overspannen raken of een burn-out krijgen.

Tekenen van langdurige stress

Stress kan leiden tot vele klachten, waarbij veel klachten moeilijk te herkennen zijn. Omdat iedereen verschillend is, zal ieder persoon ook anders reageren op stress. Vaak zal er een verandering zijn in het gedrag. Iemand kan minder sociaal worden, zich meer af gaan zonderen en meer stimulatie nodig hebben om iets te doen.

Psychische tekenen van langdurige stress kunnen zijn:

• Geestelijk moe zijn
• Lusteloosheid
• Depressief en/of somber voelen
• Onzekerheid
• Concentratieproblemen
• Meer fouten maken in het werk
• Dingen vergeten
• Stemmingswisselingen
• Moeite met dingen oppakken
• Besluiteloosheid
• Vaker zuchten
• Snel in de verdediging schieten

De lichamelijke klachten kunnen zijn:

• Lichamelijk moe zijn
• Slapeloosheid
• Opgejaagd en/of angstig gevoel hebben
• Hartkloppingen
• Trillen
• Klamme handen
• Stijve spieren, met name in de nek en schouders
• Hoofdpijn
• Maagdarmproblemen
• Vaker ziek zijn door verminderde weerstand

Piekeren

Er zijn allerlei redenen die voor piekeren kunnen zorgen. Door het piekeren ontstaat er een lichamelijke en geestelijke reactie, die niet altijd reëel hoeft te zijn. Vaak worden problemen groter dan ze zijn. Lig je ’s nachts wakker in bed te piekeren en kun je niet meer ontspannen, probeer dan de oorzaak van de stress aan te pakken. Wanneer je blijft piekeren, kan dit leiden tot een hoge bloeddruk, waardoor de kans op hart- en vaatziekten toeneemt.

Neem de klachten serieus

Stress wordt vaak onderschat. Mensen die last hebben van stress gunnen zich vaak geen tijd om te ontspannen en ze gaan maar door. Het is soms moeilijk om te erkennen dat je last hebt van stress en je wilt niet dat anderen je zwak vinden. Neem je klachten serieus omdat het kan leiden tot ernstige ziekten. Soms kun je door een kleine verandering je stressniveau al voor een groot deel naar beneden te brengen. Neem de tijd om af en toe te ontspannen en voel je daar niet schuldig over.

Tips tegen stress

Vaak weet je waarom je gestresst bent. Probeer wat aan de oorzaak te doen. Komt het door een te hoge werkdruk, probeer daar wat aan te doen door bijvoorbeeld met je leidinggevende te praten. Creëer een omgeving waar je jezelf tot rust voelt komen, bijvoorbeeld een opgeruimd huis of bureau. Maak een to-do lijstje zodat het rustiger wordt in je hoofd. Neem tijdens de dag genoeg pauzes en ga indien mogelijk even naar buiten. Ga regelmatig iets leuks doen met je partner of vrienden. Soms moet je iets accepteren zoals het is. Je ertegen verzetten kan soms tot veel frustraties leiden. Wanneer iets gebeurd is, kun je het niet meer terugdraaien. Accepteer het en ga verder. Wanneer je een fit lichaam hebt en voldoende sport, ben je beter bestand tegen stress.