De gevaren van roken

Elke sigaret die u rookt, kan uw leven gemiddeld zo'n vijf en halve minuut verkorten. Het roken van sigaretten is in onze Westerse maatschappij, is de voornaamste oorzaak van ziekte en een vroege dood. Tabaksrook is gevaarlijk vanwege de nicotine, vanwege koolmonoxide en alle gifstoffen die het bevat. Zelfs passieve rokers, die alleen de sigarettenrook van anderen inhaleren, lopen een zeker risico.

Roken

De kans op longkanker bij niet-rokers, die in een huis leven met zware rokers, is twee maal zo hoog als de mensen die niet roken en ook in een rookvrije omgeving leven. De niet-rokende echtgenoten van zware rokers sterven gemiddeld 4 jaar eerder dan de niet-rokende echtgenoten van niet-rokers. Vooral kleine kinderen lopen bijzonder veel risico als ze blootgesteld worden aan sigarettenrook: het kan een infectie veroorzaken aan de luchtwegen en op die manier kunnen de longen voor het leven beschadigd worden.

Sigaretten met een laag teergehalte werden wel verkocht als veilige sigaretten, maar er is geen enkel bewijs dat het verminderen van teer of nicotine enige invloed heeft op de ontwikkeling van ziekten die door het roken kunnen ontstaan. Dit is vooral te wijten aan het feit dat het koolmonoxidegehalte dat zuurstof onttrekt aan het bloed, niet vermindert en dus aan alle organen in het lichaam, maar vooral aan het hart zuurstof ontneemt.

Overstappen op het roken van een sigaar of pijp kan, zolang u tenminste niet inhaleert, wel de kans verkleinen op longkanker. Toch is de kans op kanker aan de slokdarm, mond of keel net zo groot.

De redenen waarom iemand met roken begint, zijn vaak heel verschillend van de redenen waarom hij ermee doorgaat. Nieuwsgierigheid, de wens om indruk te maken of om volwassen te lijken, of druk van anderen; dit zijn over het algemeen de redenen waarom iemand gaat roken.

Onderzoek wijst uit dat mensen met een angstige aanleg, eerder geneigd zijn veel te gaan roken. Rokers associëren ook bepaalde voordelen met het roken. En dus als een roker werkelijk gelooft dat een sigaret hem helderder maakt of meer kan ontspannen, of hem meer vertrouwen schenkt, dan zal dat in zijn geval ook wel zo zijn.

Net als veel andere drugs, is ook nicotine verslavend en roken is daarom een verslaving. Rokers regelen het nicotinegehalte in hun bloed automatisch en hun rookbehoefte is daar ook min of meer op afgestemd. Roken veroorzaakt ook een psychologische afhankelijkheid, die het nog moeilijker maakt om het roken op te geven.
De beste manier om uzelf te beschermen tegen de vele ziekten die het gevolg zijn van het roken van sigaretten en de beste manier om alle problemen te vermijden die gepaard gaan met het stoppen met roken, is natuurlijk: nooit gaan roken. Het is echter buitengewoon moeilijk om kinderen en jongeren 'nee' te leren zeggen tegen sigaretten, terwijl er van zovele kanten druk op hen wordt uitgeoefend om met roken te beginnen.

Kinderen van rokende ouders zullen eerder gaan roken dan kinderen van niet-rokende ouders. De cijfers laten zien dat een jongere, met ouders of een oudere broer of zuster die roken, vier keer zo'n grote kans heeft te gaan roken als iemand die uit een niet-rokergezin komt.

Een effectieve manier om kinderen van het roken te weerhouden is een afspraak met hen te maken waarbij ze, als ze niet gaan roken, een aantrekkelijke beloning zullen krijgen. De prijs voor het niet-roken, een nieuwe fiets of een bedrag aan geld zijn, wanneer ze op 18-jarige leeftijd nog niet roken. Het zou voor het kind een erezaak moeten zijn deze afspraak na te komen, want het uitoefenen van druk, achterdochtige vragen of het uitdelen van standjes zou precies het tegenovergestelde effect hebben.

De gevolgen van roken

Het roken van sigaretten is altijd gevaarlijk. Mensen die meer dan 20 sigaretten per dag roken, hebben meer ziekteverzuim dan niet-rokers. Het roken heeft negatieve gevolgen op verschillende aspecten van ons lichaam:

• Mond en keel: kaakaandoeningen en gebit aantasten
• Slokdarm: verhoogt de kans op slokdarmkanker
• Bronchiën: verhoogt de kans op bronchitis
• Bloedsomloop: veroorzaakt verhoogde bloeddruk en hart- en vaatziektes
• Ingewanden: meer kans op maag- en darmzweren
• Blaas: carcinogene stoffen veroorzaken kanker
• Hersenen: hoofdpijn en hersenbloedingen
• Longen: longkanker
• Hart: hoge kans op hartinfarct
• Maag: meer maagzweren

Wat het stoppen zo moeilijk maakt

De dramatische afname van het aantal sterfgevallen aan hartkwalen in de VS sinds het midden van de jaren '60 is bijna zeker te danken aan het dalen van het aantal rokers. Maar ondanks deze overweldigende hoeveelheid bewijsmateriaal voor het feit dat roken schadelijk is, schijnt men alleen maar bereid te zijn met roken te stoppen als men een en ander zelf ervaart.

Een reden die velen noemen om niet met roken te stoppen is dat ze dan meer zouden gaan eten en dus dikker zouden worden. De meesten die stoppen met roken worden inderdaad wat zwaarder, maar vooral omdat hun eetlust wat groter wordt en omdat ze niet buiten die orale stimulatie kunnen die de sigaret hun voordien gaf. Maar bedenk wel dat de sterftekans ten gevolg van het roken meer dan twee keer zo groot is als die ten gevolge van overgewicht.

Het is nooit te laat om met roken te stoppen. Zelfs als u 20 of 30 jaar gerookt hebt, is het de moeite waard. Vanaf de dag dat u stopt met roken, wordt uw levensverwachting groter en de kwaliteit van uw leven wordt verbeterd. U zult onmiddellijk beter kunnen ruiken, u ziet er beter uit en u hebt meer weerstand tegen ziekten. Uw hart en longen zullen efficiënter gaan werken.

Stoppen met roken

Motivatie is de werkelijk belangrijke factor bij het stoppen met roken. U moet uzelf ervan overtuigen dat het een ongezonde, onhygiënische en dure gewoonte is en u niet waardig. Net als bij iedere andere verslaving zijn er maar weinig kansen op succes, tenzij u zelf echt wilt stoppen. Het enige dat u kunt doen is steeds tegen uzelf zeggen: ik zal nooit meer een aangestoken sigaret tussen mijn lippen nemen. Dit kan een steun zijn om uiteindelijk een datum te kiezen waarop u dan inderdaad definitief wilt stoppen.

Niet iedereen is sterk genoeg om een dergelijke alles-of-niets-besluit te nemen en zich eraan te houden. Als je als roker geleidelijk wilt stoppen, gebruik dan het rokersdagboek om te kijken op welke momenten u een sigaret het minste nodig heeft en ga dan die momenten er het eerst uitpakken. Stel ook een bepaalde datum vast waarop u dan uiteindelijk geheel met roken zult zijn gestopt en probeer de sigarettenconsumptie voor ongeveer een kwart per dag of per week te verminderen.

Als u rookt voor het plezier of ter ontspanning, probeer dan iets anders te vinden dan roken. Probeer afleiding te zoeken in muziek of het lezen van een boek, of met een ontspanningstechniek. Als roken u de prikkel geeft die u nodig heeft, probeer dan een inspannende sport, die u ook op die manier high kan maken. Iets doen met uw handen, bijvoorbeeld poppetjes tekenen, spelen met munten, paperclips of potloden, kunt u nodig hebben wanneer u met lege handen zit. Breien, naaien en dergelijke kunnen ook helpen. Als u niet weet wat u met uw handen moet doen, kijk dan wat andere niet-rokers met hun handen doen.

Als u rookt om spanning te verminderen, probeer dan andere dingen die hetzelfde effect kunnen hebben, zoals lichaamsbeweging, het kauwen op suikervrije kauwgom of ontspanningstechnieken. Wanneer het mogelijk is, probeer stressopwekkende situaties te vermijden.

Rokers die behoefte hebben aan het gevoel dat nicotine hun geeft, zullen inderdaad door de ontwenningsverschijnselen heen moeten. Voor zulke rokers kan nicotinekauwgom wel enig nut hebben. Deze kauwgom is alleen op doktersrecept verkrijgbaar maar rokers die een lichamelijke behoefte hebben aan een sigaret, kunnen beter in een keer opgeven dan langzaam aan het roken verminderen.

Mensen die alleen uit gewoonte roken, zijn vaak al een eind geholpen wanneer ze hun dagindeling veranderen. Ze moeten oppassen voor gevaarlijke momenten, zoals het drinken van een kopje koffie of een telefoongesprek, want dan zijn ze vaak geneigd om automatisch naar een sigaret te grijpen.

Motivatie om te stoppen met roken

Iedere manier om uw motivatie te versterken bij het stoppen met roken, is waard geprobeerd te worden. Enkele goede redenen zijn:

• Geef u zelf elke keer een boete wanneer het misgaat door bijvoorbeeld een onprettig karweitje uit te voeren.
• Vertel iedereen dat u stopt met roken zodat u zich gedwongen voelt om aan die belofte te houden.
• Houd steeds het beeld voor ogen van een patiënt met longkanker.
• Denk aan het geld dat u uitspaart wanneer u stopt met roken.
• Houd steeds voor ogen dat ook slechte momenten voorbij gaan.
• Bedenk een manier om door moeilijke periode te komen door bijvoorbeeld een hobby te zoeken dat u afleidt van roken.