Weinig slapen voor een topcarrière: is dit aan te leren?

Mensen met een carrière in de top lijken erg weinig te slapen. Zo hoor je regelmatig dat politici tot diep in de nacht debatteren en de volgende dag weer vroeg in de ochtend klaar staan voor een nieuwe lange dag. Zo kan het voor je carrière nuttig zijn als je weinig slaapt. Sommige mensen weten precies hoeveel slaap ze minimaal nodig hebben om toch goed te presteren. Je hebt dan extra tijd om te besteden aan je carrière. Is het mogelijk het te kunnen trainen zodat je minder slaap nodig hebt?

Weinig slapen bij topcarrière

Zo blijkt dat voormalig premier Jan Peter Balkenende erg weinig slaap nodig heeft. Hij heeft periodes van weken achter elkaar meegemaakt waar hij niet meer dan vier uur per nacht de tijd had om te slapen. Toch ging het goed en ging het niet ten koste van de concentratie. Het is in zo’n functie erg lastig als je bijvoorbeeld zeven uur per nacht wilt slapen. Balkenende heeft het geluk dat hij in goede gezondheid verkeert en weinig slaap nodig heeft. Zo blijkt het bij andere mensen die aan de top meespelen ook te zijn: ze slapen weinig. Het is niet zo dat je naarmate je hogerop komt minder slaap nodig hebt. Het is echter andersom: mensen die van nature minder slaap nodig hebben, hebben relatief grotere kans om carrière te maken. Niet iedereen die maar vier uur slaap per nacht nodig heeft zal een hoge functie krijgen. Maar als je bijvoorbeeld pas om middernacht hoeft te slapen om toch fit te zijn de volgende dag, heb je meer tijd om werk af te krijgen en kun je meer opvallen bij de baas.

Slaapschuld

Tegenwoordig wordt het steeds vaker gezien dat topbestuurders of andere mensen met een carrièreplanning steeds minder slapen. Zo bouwen mensen die een carrière willen maken steeds meer slaapschuld op. Toch moet dit ooit worden ingelost. Voldoende slaap is een hele belangrijke succesfactor. Wat voldoende slaap is, verschilt per persoon. Mensen met een verantwoordelijke baan in deze vierentwintiguursmaatschappij moeten goed zijn in hun slaapmanagement en moet weten hoeveel slaap er minimaal nodig is om nog goed te kunnen functioneren. Voldoende slaap is noodzakelijk om cognitief scherp en emotioneel stabiel te blijven.

Hoeveel slaap heeft een mens nodig?

We weten dat de hoeveel slaap die een mens nodig heeft per persoon kan verschillen. Er is hier veel onderzoek naar gedaan, vooral in de Verenigde Staten en Japan. Ook in Nederland wordt hier onderzoek naar gedaan. Hieruit blijkt dat de gemiddelde mens zo’n zevenhalf uur slaap nodig heeft per dag. Een enkeling, zo’n 3 procent heeft zelfs meer dan negen uur per dag nodig. Zo’n 4 procent heeft vier uur slaap of minder nodig. Relatief zullen veel topmensen tot deze groep behoren.

Kortslapers zijn doeners

Kortslapers slapen minder dan vier uur per nacht en langslaper slapen meer dan acht uur.
Er zijn twee soorten kortslapers: mensen die te weinig slapen omdat ze depressief zijn en mensen bij wie het genetisch is bepaald. Kortslapers gunnen zich vaak niet de tijd om te slapen omdat ze nog veel moeten doen. Zij gaan ook erg efficiënt om met de slaap.

Leren kortslapen

Je kunt niet zomaar even van een langslaper een kortslaper worden. Met name het langslapen is erfelijk bepaald. Het is niet verstandig om tegen de biologische klok in te gaan. Mocht je dit toch doen dan zul je uiteindelijk een prijs hiervoor betalen. Je bouwt dan een slaapschuld op en dan is de kans aanwezig dat er een burn-out op de loer ligt. Misschien is het mogelijk om maar enkele minuten te sprokkelen om uiteindelijk een half uur tijdwinst te krijgen. Op een gezonde wijze van een langslaper naar een kortslaper te gaan is niet zo gemakkelijk aan te leren. Over het algemeen gaat het wel goed als iemand geleidelijk aan steeds iets korter gaat slapen, maar er is wel een ondergrens. Als je hier overheen gaat, zul je nacht erna behoefte hebben aan meer slaap om als het ware “bij te slapen”. De prestaties zullen dan ook minder zijn.

Minder productief door slaaptekort

Als je in slaap valt, dan val je in een diepe slaap die wordt afgewisseld met een lichte slaap en een REM (rapid eye movement)-slaap. Dit vormt de slaapcyclus. Aan het einde van de nacht volgen er vooral perioden met lichte– en REM-slaap. Naarmate iemand minder slaapt, zal de verhouding tussen deze fasen veranderen. Als je minder slaapt, zal de hoeveelheid diepe slaap niet veranderen. Je moet het vooral van die diepe slaap hebben om jezelf voldoende te herstellen. Een slaapcyclus duurt zo’n anderhalf uur en daar heb je er minimaal drie of vier van nodig. Het slaapregime van vijfenhalf uur is relatief lang vol te houden. Indien er een slaaptekort ontstaat dan heeft het effect op cognitieve en emotionele beslissingen. Je wordt minder productief, emotioneler en prikkelbaarder. Naast de slaap is het ook belangrijk om goed voor jezelf te zorgen door te zorgen dat je kunt ontspannen bij stress. Dit kan bijvoorbeeld door yoga, meditaie of een power nap.

Conclusie

Vast staat dat het aantal uren slaap die nodig zijn per persoon verschilt. Sommigen kunnen bijvoorbeeld goed tegen korter slapen als ze het in het weekend maar weer in kunnen halen. Zo hebben anderen minimaal dagelijks zeven tot acht uur slaap nodig. Mocht je minder willen slapen, kun je elke dag proberen bijvoorbeeld een half uurtje korter te slapen en je persoonlijk minimum te ontdekken. Indien je de uren drastisch vermindert, zul je er niet in slagen om eraan te wennen. Sommigen kunnen het volhouden door overdag een klein dutje te doen. Lange dutjes tussendoor zijn ongezond en zullen tot slaapproblemen leiden. Je lichaam moet goed het verschil blijven merken tussen dag en nacht.