De geneeskracht van monnikenpeper
De naam monnikenpeper is aan deze plant gegeven omdat het gebruikt zou worden door monniken. De plant is namelijk een bekend anafrodisiac; het vermindert de seksuele drang. Monnikenkruid komt van oorsprong voor in Zuid Europa en heeft zich van daaruit met behulp van de mens verspreid nar de rest van het Middellandse Zeegebied, de warmere delen van Azië en Amerika. Monnikenpeper is een plant die op de hormonnhuishouding inspeelt. Het kan vele aandoeningen die met verstoorde hormoonbalans te maken hebben, genezen.
Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.Inhoud:
Naamgeving monnikenpeper
Wetenschappers gebruiken onderling officiële, Latijnse namen als ze planten gebruiken. De reden daarvoor is dat elke taal een andere naam heeft voor een plant. Door Latijnse namen te gebruiken weet men zeker dat het over dezelfde plant gaat. De Latijnse naam voor monnikenpeper is
Vitex Agnus-Castus. Vitex is een afgeleide vorm van het latijnse woord ´vitilium´ wat ´vlecht´ betekent. De buigzame takken werden vroeger gebruikt om hekken van te vlechten.´Agnus´ is de Latijnse naam voor ´lam´ en ´castus´ betekent ´zuiver, puur of kuis´. ´Kuis lam´ verwijst naar de eigenschap dat monnikenpeper de seksuele drift vermindert.
Het Nederlands kent enige alternatieve namen voor deze plant: Monnikspeper, Kuisboom, Kuislam, Abrahamsboom, Agnus castus.
Monnikenpeper bij de oude Grieken
In
het oude Griekenland bedekten de vrouwen hun zitbanken met slingers van monnikenpeper tijdens de voorjaarsriten van Demeter. De plant zou namelijk de maagdelijkheid beschermen. Een Griekse vrouw die geen kinderen meer wilde, gaven hun man zaden van de monnikenpeper. Hippocrates, grondlegger van de moderne geneeskunde, raadde de plant aan na de bevalling om de baarmoeder te reinigen. Verder gebruikte hij de plant bij zwellingen van de milt, ontstekingen en kwetsuren.
Monnikenpeper bij de Romeinen
Dioscorides, pionier der geneeskunde en kruidenwetenschap, raadden vrouwen een zitbad met monnikenpeper aan om baarmoederontsteking te voorkomen en de menstruatie te bevorderen. Plinius schreef de plant om dezelfde redenen voor en hij merkte op dat het de seksuele drift aanmerkelijk vermindert. Ook zag hij dat deze plant de melkproductie van moeders vergroot. De Vestaalse maagden van
de antieke Romeinen droegen takjes van de monnikenpeper bij zich om hun maagdelijkheid te onderschrijven.
Monnikenpeper van Middeleeuwen tot nu
In het klooster gebruikten monniken het kruid als kruid in hun eten zodat ze niet werden geplaagd door overmatige seksuele lusten. Het is niet bekend wanneer ze van dit goede gebruik zijn afgestapt. De plant was het Europese symbool voor kuisheid en deugdzaamheid. Er waren nog andere heilzame werkingen. In de Middeleeuwen werden de bessen van de plant gebruikt tegen reumatische pijnen en verlammingen. De positieve werking op de moedermelkaanmaak werd eveneens aangewend. In de Tweede Wereldoorlog werd er volop wetenschap bedreven. Duitse wetenschappers bevestigden de moedermelkproductiestimulerende werking van monnikenpeper. Tot op de dag van vandaag worden de bloemen van monnikenpeper op de grond gestrooid in sommige Italiaanse kloosters als er een nieuwe monnik wordt aangesteld. Helaas voor de kerk gebeurt dit nog maar weinig. In de moderne tijd heeft dubbelblind wetenschappelijk onderzoek aangetoond dat monnikenpeper inderdaad PMS kan aanpakken. Verder blijkt het te helpen bij opgezette borsten, hoofdpijn en krampen.
Werrkzame stoffen monnikenpeper
Van deze plant worden enkel de bessen gebruikt voor medicinale doeleinden. De bessen bevatten zeven verschillende soorten iridoïde glycosiden. Er zitten minstens acht soortyen etherische olién in ruime hoeveelheden in de plant. Verder bevat het een groot aantal
flavonoïden zoals: orientine, iso-orientine, vitexine, isovitexine, isovitexinexyloside, casticine, penduletine en dysoplenol D. In mindere mate bevat de vrucht bicyclische diterpeenderivaten, bitterstoffen, de vetzuren oleïnezuur, linolzuur, palmitinezuur en stearinezuur, delta-3-ketosteroïden en de alkaline viticine.
Monnikenpeper voor hormoonbalans
Monnikenpeper bevat fyto-oestrogeen, een bio-identiek hormoon wat bij langdurige inname het evenwicht tissen oestrogeen en progesteron herstelt. Het remt de abnormale hypofyseproductie van prolactine. Verder stimuleert het de afscheiding van LH of luteïniserend hormoon en zorgt voor een milde afremming van FSH of follikelstimulerend hormoon. Waardoor er uiteindelijk meer progesteron dan oestrogeen in het lichaam vrij komt. Door al deze effecten is het een menstruatiebevorderend middel. Door fytotherapeuten kan het om deze medicinale eigenschappen worden voorgeschreven bij:
- Te hoge prolactinespiegel,
- Corpus luteum-insufficiëntie met hypoprogesteronemie,
- PreMenstrueel Syndroom of PMS,
- Mastodynie, pijnlijke borsten,
- Premenstruele pijnen in de borstklier,
- Pijnlijke menstruatie,
- Cyclusstoornissen door corpus luteum-insufficiëntie,
- Te frequent menstrueren,
- Tussentijds bloedverlies, spotting.
- Cycli zonder eisprong,
- Uitblijvende menstruatie,
- Onregelmatige menstruatie,
- Onvruchtbaarheid door corpus luteuminsufficiëntie,
- Overdreven menstrueel bloedverlies,
- Overgangsklachten door overwicht oestrogeen op progesteron,
- Polycystische ovaria,
- Fibrocystische borstaandoening,
- Milde gevallen van endiometrose,
- Uitblijven van menstruatie na stoppen pilgebruik,
Overige medicinale werkingen monnikenpeper
- Monnikenpeper werkt zogdrijvend en stimuleert aanmaak moedermelk tijdens het zogen.
- Het is een anafrodisiac; het vermindert geslachtsdrift en libido en wordt gegeven bij overdreven mannelijke geslachtsdrift door hoge testosteronspiegel en bij vroegtijdige zaadlozingen.
- Het is een kalmerend middel en wordt gebruikt voor milde slaapstoornissen.
- Het werkt krampstillend en pijnstillend en wordt daarom gegeven bij pijn in de rechterzijde, kolieken en misselijkheid.
- Omdat het windverdrijvend is wordt het gegeven bij flatulentie.
Raadpleeg een fytotherapeut
Wie monnikenpeper als geneeskrachtig middel wilt gebruiken wordt aangeraden een consult te nemen bij een fytotherapeut. Monnikenpeperextracten en medicijnen in de vorm van moedertinctuur, poeder, gedroogd kruid, vloeibaar extract en afkooksel dienen alleen op voorschrift van bevoegden aangewend te worden. Een fytotherapeut kan daarover meer vertellen net als over de eventuele bijwerkingen en interacties met andere medicijnen of kruiden. Daarnaast bestaan er heilzame combinaties met kruiden. Sommige kruiden kunnen elkaars werkingen versterken; dat wordt synergie genoemd. Alle in dit artikel genoemde medicinale werkingen van dit geneeskruid zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en komen uit het
Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst, een standaardwerk op het gebied van genezende planten. Het boek wordt gebruikt in de
fytotherapie.