De behandeling van alcoholverslaving als erfelijke ziekte

Volgens de medische wetenschap is alcoholverslaving een ziekte aan de hersenen. In de meeste gevallen is het erfelijk bepaald en ben je ermee geboren. De hersenen zijn een complex orgaan die heel snel nieuwe patronen aanleren. Toch is het niet alleen een ziekte in de hersenen. Andere en niet minder belangrijke factoren zijn onder andere de invloed van de omgeving. Deze omgeving speelt een belangrijke rol in het ontwikkelen van alcoholverslaving als erfelijke ziekte. De cultuur van een gemeenschap of land speelt een belangrijke rol in alcoholgebruik. We kunnen misschien ook wel spreken van een erfelijke 'zieke' cultuur.

Alcoholverslaving een erfelijke ziekte aan de hersenen

Het is zoiets als; 'wat was er het eerst, de kip of het ei?' Verschillende onderzoeken wijzen erop dat alcoholgebruik erfelijk bepaald is. Het gaat dan om een fysieke erfelijke aandoening. Ben je van nature al gevoelig voor alcohol of ontwikkel je dat zelf? Mensen die al op jonge leeftijd begonnen zijn met drinken, ontwikkelen sowieso een sterke alcoholafhankelijkheid bij zichzelf en voor het nageslacht. Hoe langer de persoon blijft drinken hoe moeilijker het wordt om te stoppen. Ook draagt hij genen over aan het nageslacht die gevoelig zijn voor alcohol. Dat wil niet zeggen dat baby's gelijk schreeuwen om een fles drank. Wel is het zo dat wanneer kinderen van zware drinkers in aanraking komen met alcohol, het lichaam dat als soort vermist puzzelstukje ervaart.

Functie van alcohol

Wanneer de drinker wel wil stoppen lukt dat vaak niet. Ander onderzoek concludeert namelijk dat alcohol een belangrijke functie in de hersenen uitschakelt om te kunnen stoppen. Het blijft een complex geheel hoe alcoholverslaving in de hersenen werkt. Wel is het duidelijk dat het de organen verdoofd en het beloningssysteem prikkelt. Dat is de belangrijkste functie die mensen willen ervaren. Onder slechte of goede omstandigheden heeft alcohol een belangrijke functie voor de mens verworven. Als je stress hebt is de verdoving als een geschenk uit de hemel. Heb je gewonnen of heb je wat te vieren dan wordt het beloningssysteem extra gestimuleerd. Het wordt een ziekte van heel veel complexe systemen en invloeden.

Alcoholverslaving, cultuur en omgeving

De omgeving speelt een belangrijke rol bij alcoholverslaving. In Nederland kunnen we spreken over een of meerdere kleine of grote alcohol-sub culturen. Door de invloed van de omgeving gaan mensen sneller en op jongere leeftijd drinken. Daar zijn geen grote studies voor nodig. Alcohol is volop aanwezig. Het is lekker en soms goedkoop. Let maar eens op de vele aanbiedingen in de supermarkten en slijterijen. Tijdens de meeste kleine of grote feesten wordt alcohol geschonken. Alcoholreclame tijdens grote sportevenementen levert veel geld op. Na een overwinning moet er gefeest worden met alcohol. Reclame's op TV en op straat. Jongeren zijn daar vatbaar voor. Zij zien hun grote sportidolen drinken en dus gaan zij dat gedrag kopiëren.

Alcoholprobleem
Wanneer wordt het gebruik van alcohol een probleem? Die vraag is niet altijd goed te beantwoorden. Dat verschilt per cultuur en situatie. Onder invloed een verkeersongeluk veroorzaken is wel zo'n probleem. Er zijn voorbeelden genoeg te bedenken. Maar daar gaat het in dit artikel niet echt over. Wel lijkt het goed om te kijken hoe er iets gedaan kan worden wanneer het voor iemand een probleem is geworden.

Community ReÏnforcement Approach: Behandeling van de alcoholverslaving

In de literatuur zijn er tientallen en misschien zelfs honderden behandelmethoden voor de ziekte van alcoholverslaving. Welke behandeling ook gedaan wordt, het begint bij de drinker zelf natuurlijk. Maar zoals eerder gezegd speelt de omgeving een belangrijke rol. De invloed van de omgeving is ook een erfenis die we meedragen. In de meeste gevallen kunnen we aan de invloed van die omgeving weinig veranderen. Daar moet de stoppende drinker dus mee leren leven.

Gedragstherapeutische methode

De Community ReÏnforcement Approach is een methode die is ontwikkelt in de Verenigde Staten. De methode heeft als uitgangspunt dat iemand met een alcoholverslaving afhankelijk blijft door de vele factoren die het drinken stimuleren. De methode werkt aan een nieuwe levensstijl met alternatieven voor het drinken van alcohol. In Amerika heeft de methode inmiddels veel resultaten en de literatuur is vertaald in een Nederlands handboek. Hierdoor is de methode direct toe te passen in de hulpverlening in Nederland. Het boek beschrijft alle behandelonderdelen, stappenplannen en assessments. Met praktijkvoorbeelden worden problemen en overwinningen beschreven die tijdens een behandeling zich kunnen voordoen.

Terugval
Het risico blijft altijd dat door de invloed van de omgeving er een terugval kan komen. Ook kunnen gezinsleden gaan drinken en er een risico bestaat dat ook zij excessief alcohol gaan drinken. De CRA methode is een behandeling die veel verder gaat dan alleen het individu. We hebben hier echter wel te maken met de eigen keus van het nageslacht. Daarin heeft de drinker en de behandelaar geen stem als het gaat om voor de wet volwassen mensen. Het is dus van groot belang dat tijdens een CRA behandeling de gezinsleden ook zo lang mogelijk 'droog gelegd' moeten worden. Gebeurd dat niet dan loopt of de stoppende drinker risico om terug te vallen of de gezinsleden zetten de 'alcohol-erfenis' door.

Training en workshops

Sinds de methode in Nederland is gekomen heeft het een groei doorgemaakt. Roozen en Meyers Consultancy is een organisatie die de behandeling in heel Europa wil bevorderen. Dit doen ze doormiddel van training, onderzoek, uitgeven van literatuur en het houden van workshops. Ook zijn er trainingen beschikbaar waardoor je gecertificeerd CRA behandelaar kunt worden.