Olivier Ameisen: het einde van zijn alcoholverslaving

Olivier Ameisen (1953) was een bekende Franse cardioloog die aan alcohol verslaafd raakte. Hij bezocht daarvoor klinieken, therapeuten en zelfhulpgroepen. Totdat hij uiteindelijk het medicijn Baclofen ontdekte. Ameisen ging op eigen wijze experimenteren met de doses om de zucht naar alcohol onder controle te krijgen. Door zijn ervaringen met Baclofen heeft hij een positief effect van medicatie tijdens de behandeling van zijn verslaving ervaren. Ondanks dat hij ook veel kritiek van collega artsen kreeg, bleef Ameisen doorgaan met het gebruik van Baclofen.

Gegevens van het boek

• Titel: Het einde van mijn verslaving
• Oorspronkelijke titel: The end of my addiction, Strauss and Giroux. New York, 2009.
• Auteur: Olivier Ameisen
• Jaar: 2009
• Uitgeverij: Nieuwezijds, Amsterdam
• ISBN: 978 90 5712 295 8

Auteur

De auteur van het boek is Olivier Ameisen. Een cardioloog die werkzaam was in New York en Parijs. Hij is van Pools-Joodse afkomst. In New York had hij zijn eigen praktijk die echter niet winstgevend was. Olivier raakte verslaafd aan de sterke drank, met name whisky en wodka. Zijn alcoholgebruik zorgde ervoor dat hij zichzelf en zijn praktijk verloederde.

Alcohol craving and Addiction

In Amerika wordt 'alcohol craving and addiction' en het gebruik van Baclofen bijna in één adem genoemd. Baclofen is populair geworden vanwege het positieve resultaat en de minder negatieve bijwerkingen.

Inhoud van het boek

Ameisen beschrijft in het eerste deel van het boek kort zijn levensloop en carrière als cardioloog. Vervolgens vertelt hij uitgebreid over de ontkenning en strijd tegen zijn alcoholverslaving. Na diverse behandelingen bleef hij in de draaiklok van alcoholisme. Ameisen is uiteindelijk zelf gaan experimenteren met medicatie. Hij ontdekte hoe Baclofen van toegevoegde waarde kan zijn in de huidige behandelingen voor verslaving.

Vertalingen

Het boek is in drie talen uitgebracht, Nederlands, Engels en Duits. De Engelse vertaling is de oorspronkelijke uitgave. Vervolgens kwamen daar de Nederlandse en Duitse vertalingen bij.

Neurobiologie en baclofen

In de meeste gevallen is behandeling gericht op herkenning, en verandering van ongezond gedrag. Cliënten moeten gemotiveerd zijn om iets aan hun verslaving te doen. Wanneer dat niet het geval is kan men al snel het verwijt krijgen tot het ontbreken aan wilskracht. Ameisen legt de nadruk op de positieve ontwikkelingen in de neurobiologie. De neurobiologie toont met toenemende wetenschappelijke onderzoeken aan dat verslaving op moleculair niveau een proces in de hersenen is. Dat is een ingewikkeld proces waarin receptoren en dopamines een grote rol spelen. Ameisen schrijft een duidelijk hoofdstuk over hoe Baclofen positieve invloed kan hebben op dat moleculair proces. Baclofen heeft niet net als andere medicatie de ongewenste bijwerkingen. Het onderdrukt niet alleen de hunkering naar het middel maar ook de angst die bij verslaving een rol speelt. Ameisen beschrijft vervolgens hoe hij zijn ervaringen in de hele wereld heeft gedeeld. Daarin noemt hij ook de negatieve en positieve reacties van collega-artsen. Hij wil met het boek de verslavingszorg aantonen dat Baclofen een goed getest en door onderzoek onderbouwde medicatie is tegen verslaving. Ameisen roept alle artsen op die verslaving behandelen te overwegen om Baclofen in de behandeling toe te passen.

Antabus en Refusal

De eerste medicatie tegen alcoholisme was Disulfiram, ook wel Antabus en Refusal genoemd. Deze medicatie heeft als eigenschap dat de lever de alcohol niet afbreekt waardoor de persoon zich ziek voelt. Op die manier zouden cliënten een afkeer moeten krijgen van alcohol. Mensen worden misselijk, krijgen hartkloppingen en ervaren angst of paniekaanvallen. Disulfiram neemt niet het verlangen naar alcohol weg.

Craving

Ameisen ontdekte Baclofen die de hunkering of 'craving' wel wegneemt. Craving is de 'zucht' of 'trek' die men ervaart om het middel te gebruiken. Men verlangt in extreme vormen naar de roes. Ameisen was op zoek naar medicatie die erop gericht is om de craving te verminderen of zelfs te stoppen. Het streven naar vermindering van de hunkering is een belangrijke ontwikkeling in de verslavingszorg. Medicijnen als Naltrexon, Campral, Topamax en Zofran zijn veelvoorkomende medicatie als aanvulling op ontwenningskuren. Deze genoemde medicaties hebben echter verschillende negatieve bijwerkingen of de positieve effecten zijn na enkel maanden weer verdwijnen. Het boek sluit af met een lijst met verwijzingen naar artikelen over Baclofen. Dat maakt het boek voor artsen een betrouwbare basis met een vooruitstrevende visie op verslavingszorg.

Kritiek op baclofen als medicatie bij alcoholverslaving

Ondanks dat er veel succesverhalen in het boek genoemd worden, blijft een deel van de artsen in de verslavingszorg kritisch. Kritiek komt er van twee richtingen. Er zijn voor- en tegenstanders. De voorstanders zijn net als Ameisen enthousiast over de 'genezing' van alcoholisme dankzij Baclofen. Zij durven in hun praktijk te experimenteren met een hoge of lage doses Baclofen. Tegenstanders zijn van mening dat je niet over genezing kunt spreken en dat je altijd verslaafd blijft. Zij geven de voorkeur aan cognitieve therapie zonder ondersteuning van medicatie. Kortom, het boek van Ameisen heeft veel bekendheid in de verslavingszorg gekregen. Ondanks dat, laten tegenstanders de inhoud van het boek voor wat het is. De voorstanders vinden het jammer dat men niet net als Ameisen durft te experimenteren en voor de oude behandelingen blijft kiezen.