Oxycodon; krachtige pijnstiller met verslavende werking

Oxycodon is een pijnstiller die verstrekt wordt in bepaalde situaties zoals na een operatie. Maar ook aan terminale patiënten wordt dit medicijn veelvuldig toegediend. In de laatste fase van het leven is deze pijnstiller een goed medicijn om het lijden te verzachten. Maar Oxycodon valt in de categorie van opioïden. Het is een pijnstiller met een morfineachtig karakter. Daarvan weten we dat ze verslavend werken. Wanneer het middel korte tijd wordt gebruikt is dit uitstekend maar bij langere periodes werkt het medicijn verslavend.

• Oxycodon is een sterke pijnstiller maar werkt verslavend
• Vormen waarin het medicijn verstrekt wordt
• Pijnbestrijding
• Inname
• Medicijn is niet geschikt voor iedereen
• Bijwerkingen
• Autorijden en alcohol
• Verslaving
• Het medicijn Oxydocon en verslavende werking
• Zorgen om toenemend gebruik in Nederland

Oxycodon is een sterke pijnstiller maar werkt verslavend

Oxycodon is een sterke pijnstiller. Het medicijn wordt verstrekt na operaties, bij verwondingen en ook aan patiënten in een terminale fase. Bij zenuwpijnen wordt het middel eveneens verstrekt. Oxycodon zorgt ervoor dat het bericht wat beweging in de hersenen kan veroorzaken wordt gestopt. Je voelt de pijn dan minder of in het geheel niet. Na operaties dient de arts eerst na te gaan of het medicijn noodzakelijk is en of er niet volstaan kan worden met een minder zware pijnstiller. Dit medicijn mag alleen verstrekt worden aan volwassenen of kinderen die ouder zijn dan twaalf jaar. Ook mensen van 65 jaar en ouder die nog nooit opioïden hebben gebruikt moeten voorzichtig zijn met dit middel. Middelen die verslavend werken hebben gevolgen voor patiënten. Men wordt afhankelijk en er is steeds een hogere dosis nodig voor hetzelfde resultaat.

Vormen waarin het medicijn verstrekt wordt

Het medicijn wordt verstrekt onder de namen: oxycodon, oxycontin, oxynorm en wordt verstrekt in tabletten, capsules maar ook als drank en in de vorm van injecties. De werking is snel. Meestal ontstaat er al verbetering binnen één uur. Er zijn capsules die een verlengde werking hebben en dan zijn ze in staat om gedurende 12 uur de pijn te verminderen of te stoppen. Over het algemeen is de werking van het medicijn zes uur.

Pijnbestrijding

We kunnen vaststellen dat pijnbestrijding over het algemeen via een stappenplan verloopt. Er wordt gestart met paracetamol omdat dit de pijnbestrijding is met de minste bijwerkingen en dus als veilig kan worden ervaren. Soms wordt ibuprofen verstrekt als een ontstekingsremmer nodig is. Pas als deze niet of onvoldoende werken wordt overgestapt op morfineachtige medicijnen. Dit kan zijn tramadol en als ook deze niet meer werkt wordt pas overgestapt op oxycoden.

Inname

Het medicijn dient te worden ingenomen volgens een vast schema, bijvoorbeeld om de zes uur. Capsules of tabletten met een verlengde afgifte worden om de twaalf uur ingenomen. Het is belangrijk om een vast tijdstip aan te houden en niet te wachten tot de pijn weer begint. De capsules dient men door te slikken met een half glas water. Ook de tabletten met een verlengde afgifte moet je in zijn geheel doorslikken met wat water. De smelttabletten dient men in de mond te laten smelten. Naast oxycodon wordt er meestal een laxeermiddel genomen. Tijdens de periode dat men dit middel gebruikt mag er geen grapefruit gegeten of grapefruitsap gedronken worden omdat dit de bijwerkingen kan versterken. Let op: Als men het medicijn inneemt met alcohol of slaapmiddelen dan kunnen ademhalingsproblemen ontstaan.

Medicijn is niet geschikt voor iedereen

Men mag dit medicijn niet innemen als men:

• Allergisch is voor het medicijn, of voor pinda's of soja
• Een verhoogd koolzuurgehalte heeft in het bloed
• Last heeft van hartaandoeningen
• Longklachten zoals COPD of astma heeft
• Maagklachten heeft
• Anti-depressiva gebruikt
• Een gestoorde lever- of nierfunctie heeft

Bijwerkingen

Een van de belangrijkste bijwerkingen van dit middel is verstopping en dit kan ernstig zijn. Ook andere maag- en darmklachten komen veelvuldig voor. Het gaat hierbij om meer dan 10 tot 30 op de 100 mensen. Andere klachten die veelvuldig kunnen optreden zijn:

• Sufheid en duizeligheid, slaperigheid
• Jeukende huid
• Droge mond
• Hoofdpijn

Er zijn bijwerkingen die zelden voorkomen en dan denken we aan 1 tot 10 op de 100 mensen. Deze bijwerkingen zijn:

• Niet in de gaten hebben dat er nog andere verwondingen zijn omdat geen pijn wordt gevoeld
• Koude gevoel maar ook extra zweten en koorts
• Zwak gevoel, trillen
• psychische klachten, onrust, nervositeit of depressie
• Slaapproblemen, maar ook nachtmerries

Er zijn bijwerkingen die voorkomen bij minder dan 1 op de 100 patiënten. Dat zijn:

• Benauwdheid
• Droge huid
• Tintelingen
• Smaakstoornissen
• Slaap-apneu
• Sexuele stoornissen
• Overgevoeligheid

Er kunnen wisselwerkingen met andere medicijn zijn. Overleg daarom altijd met de arts als je nog andere medicijnen gebruikt. Bij zwangerschap of borstvoeding is het middel niet toegestaan. Indien men last heeft van bijwerkingen dan is het noodzakelijk om snel contact op te nemen met de behandelend arts.

Autorijden en alcohol

Als men Oxycodon gebruikt mag je de eerste twee weken niet autorijden omdat sufheid kan optreden. Na twee weken, en vooral als men totaal geen last meer heeft van bijwerkingen, dan kan men weer autorijden. Ook het gebruik van alcohol wordt sterk afgeraden als men dit medicijn gebruikt omdat het de werking kan versterken en sufheid of slaperigheid kan veroorzaken.

Verslaving

Het medicijn werkt verslavend. Daarom is het noodzakelijk om, indien men het medicijn niet meer strikt nodig heeft, zo snel mogelijk af te bouwen. Dit afbouwen moet wel gebeuren in overleg met de arts. Men kan hierbij last krijgen van hartkloppingen, rillingen, duizeligheid en onrust. Meestal wordt langzaam gestart met een minder sterke pijnstiller. Gezien de verslavende werking wordt het afgeraden om plotseling te stoppen met dit medicijn.

Het medicijn Oxydocon en verslavende werking

In 1996 werd door de firma Purdue Pharma het medicijn Oxycodon op de markt gebracht. De Canadese provincie Brits Columbia sleept in 2018 de fabrikanten van dit medicijn voor de rechter. Hun wordt verweten dat ze opzettelijk de verslavende werking die dit medicijn heeft hebben gebagatelliseerd. Volgens het ministerie van Brits Columbia overlijden er in deze staat iedere dag mensen aan een overdosis van deze zware middelen die dienen om pijn te bestrijden. In de Verenigde Staten stierven in 2016 maar liefst 42000 mensen aan een overdosis. In 2017 waren dit 53000 mensen. Ook in Nederland maakt men zich zorgen (2018).

Zorgen om toenemend gebruik in Nederland

In Nederland is in zes jaar tijd het medicijn zo vaak voorgeschreven dat het verviervoudigd is. In 2018 zijn er 490.000 mensen die dit medicijn gebruiken. Omdat het middel bij langdurig gebruik verslavend werkt maakt men zich zorgen. Door hoogleraar Albert Dahan van het Leids Universitair medisch Centrum (LUMC) wordt dit zelfs een stille epidemie genoemd. Ziekenhuizen scoren op pijnbeleving en zij willen een goed resultaat behalen. Veel uitgifte van medicijnen ging via een herhaalrecept waardoor juiste controle ontbreekt. GGZ-instellingen zien verslaafde mensen aankloppen. Inmiddels zijn in 2018 de richtlijnen voor deze herhaalrecepten aangepast waardoor mensen altijd een arts moeten bezoeken. Medio 2018 gaf ook Minister Bruins een waarschuwing om voorzichtiger om te gaan met deze pijnstiller. Het middel werd voorgeschreven bijvoorbeeld na een amandeloperatie of bij een gebroken been. De vraag is of deze klachten niet met minder sterke en vooral minder verslavende medicijnen behandeld moeten worden.