Jongeren en verslaving: risico's en oplossingen

Jongeren en verslaving. Het komt steeds vaker voor. Met name de groep tussen de achttien en vierentwintig laat een onrustbarende stijging zien. Comazuipen en cannabisverslaving zijn wrange toevoegingen aan ons woordenboek, en de media staan er bol van. Vaak is er een kans bijtijds in te grijpen. Maar behandeling van jongeren moet volgens onderzoek anders verlopen dan bij volwassenen het geval is. Een van de mogelijkheden is het programma van Ready For Change. Over feiten, cijfers en kansen. Bij het thema 'verslaving' denk je vaak als eerste aan volwassenen. Toch is verslaving inmiddels zeker niet meer een probleem dat je vooral onder volwassenen tegenkomt. Er is een verontrustende stijgende lijn als het gaat om verslavingsproblemen onder zogenaamde jongvolwassenen, ofwel mensen tussen de 18 en 24 jaar oud. Het komt steeds vaker voor dat deze leeftijdsgroep een verslaving ontwikkelt aan alcohol, drugs of gokken. Dit leidt tot risico's die soms levensgevaarlijk kunnen zijn. Als verslaafden bijvoorbeeld combinaties maken van drugs en alcohol, kan dat hun leven in gevaar brengen. Natuurlijk is er niet alleen de fysieke schade. Werk, studie en sociale contacten worden ondergraven, en uiteindelijk kan een verslaving de toekomst van een jongere geheel ondermijnen.

Andere leeftijd, andere problematiek

Met de wrange opkomst van de nieuwe groep verslaafden, namelijk verslaafde jongvolwassenen, ontstaat ook het bewustzijn dat voor deze mensen een andere behandeling nodig is dan voor volwassenen. Vandaar dat de tweedelijns GGZ-instelling Ready For Change nu een speciaal Jongvolwassenen-programma aanbiedt, en wel in haar kliniek in Den Haag.

Comazuipen en cannabisverslaving

Het blijkt dat jongeren op steeds vroegere momenten in hun leven aan het experimenteren slaan met zogenaamde 'psychoactieve' middelen, zoals alcohol en drugs. Droevig genoeg kan het nieuwe woord 'comazuipen' alweer de Dikke Van Dale woordenboeken in, en ook staan in de media steeds meer berichten te lezen over een groeiend aantal jongeren met een cannabisverslaving. Er is een extra bemoeilijkend aspect aan de leeftijdsgroep van jongvolwassenen. Zij bevinden zich namelijk in een psychisch kwetsbare periode van hun leven, en daardoor raken ze ook sneller afhankelijk van verslavende middelen dan volwassenen. Het predikaat 'high = spannend en hot' is onder jongeren soms heel wat populairder dan 'als ik niet weet waar ik mee te maken heb, blijf ik er gewoon af.' Veel jongeren hebben leeftijdgenoten om zich heen die ‘voor de lol’ gebruiken. Wanneer de verslaving een feit is, is deskundige hulp vaak nodig om succesvol af te kicken.

Teen Matrix Programma

Er is inmiddels onderzoek gedaan naar de vraag, of de als effectief te boek staande behandelingen voor volwassenen ook gekopieerd kunnen worden naar jongvolwassenen met een verslaving. Het antwoord was: nee. Ready For Change hanteert daarom een Nederlandse versie van het zogenaamde 'Teen Matrix programma.' Dit programma focust op de sociale omgeving van de verslaafde jongvolwassene, en dan met name studie, werk en vrienden.

Fulltime dagbehandeling

Bij Ready for Change gaat het bij verslavingsbehandeling om een intensieve 'fulltime' dagbehandeling. Vijf dagen in de week duurt de behandeling, van 9.00 tot 17.00 uur. Daar staat tegenover dat het mogelijk - hoewel natuurlijk niet gegarandeerd - is dat het programma in drie weken wordt voltooid. Er wordt gezorgd voor een sociale context: de jongvolwassenen doen mee aan de behandeling in groepen van vier tot acht personen. Het afkicken vindt dus plaats samen met leeftijdgenoten. In de behandeling worden, zoals steeds vaker voorkomt in behandelcentra, meerdere benaderingen gecombineerd. In dit geval gaat het om een combinatie van psycho-educatie, cognitieve gedragstherapie, groepstherapie, workshops en een-op-een sessies. Een beperkende voorwaarde van de behandeling is helaas wel, dat de jongvolwassene zich in een stabiele en veilige thuissituatie moet bevinden om te kunnen starten met het programma.