Buikvliesontsteking herkennen

Een buikvliesontsteking is vaak een gevreesd gevolg van een blindedarmontsteking, maar kan ook door een andere oorzaak ontstaan. Bij dit soort ontstekingen is direct medische hulp noodzakelijk, omdat een buikvliesontsteking in ernstige gevallen dodelijk kan aflopen. Loop niet te lang rond met deze ontsteking en herken hem op tijd aan de hand van een aantal duidelijke symptomen.

Wat is het buikvlies?

Het buikvlies bevindt zich in de buikholte en vormt een ruimte waarbinnen een aantal organen liggen. Binnenin het buikvlies vinden we de maag, de dunne darm, de lever en de milt. Daarnaast ligt een gedeelte van de dikke darm en de staart van de alvleesklier binnen de ruimte die het buikvlies vormt. Het buikvlies produceert een kleine hoeveelheid vocht. De ruimte tussen de organen is gevuld met dit vocht en dient als smeermiddel tussen de organen. Dit voorkomt dat de organen hard tegen elkaar aanstoten maar zachtjes langs elkaar afglijden. De organen zijn namelijk continue in beweging als gevolg van de spijsvertering. Binnenin het buikvlies is het een steriele omgeving. Het buikvlies kent alleen bij vrouwen een open verbinding met de buitenwereld via de vrouwelijke geslachtsorganen. Deze openingen zijn goed afgesloten middels slijmproppen. Bij mannen is er geen open verbinding met de buitenwereld.

Oorzaken van een ontsteking

Hoewel het binnen het buikvlies steriel is, kan er toch een ontsteking ontstaan. Dit komt voornamelijk voor bij perforatie van een van de organen. Hert bekendste is de blindedarmontsteking, waarbij soms perforatie optreedt en de inhoud van de dikke darm de omgeving van het buikvlies inloopt. Maar ook het weglopen van maagsappen of maaginhoud, gal of bloed via een van de organen, kunnen micro-organismen binnendringen en daar een infectie veroorzaken. Bij een buitenbaarmoederlijke zwangerschap kan bloed ook een infectie veroorzaken. Ook een ontsteking aan het kleine bekken of aan de alvleesklier kan een oorzaak zijn. Het buikvlies raakt ontstoken. Dit wordt een buikvliesontsteking genoemd. Er is de acute en de chronische variant. De chronische variant wordt vaak veroorzaakt door tuberculose die zich door het lichaam heeft verspreid.

Over het algemeen is het buikvlies vrij goed bestand tegen infecties. Het buikvlies raakt dan ook zelden ontstoken. Dit is anders wanneer darminhoud of maaginhoud het buikvlies inloopt. De infectie blijft dan voortduren en kan niet opgeruimd worden. Het gevolg is een ontsteking van het buikvlies die vaak zeer ernstig kan verlopen. In ernstige gevallen eindigt de ontsteking dodelijk. Het is daarom belangrijk een buikvliesontsteking tijdig te herkennen.

Herken een buikvliesontsteking op tijd

Bij een buikvliesontsteking ontstaat altijd een hevige buikpijn. Soms zelfs zo erg, dat ademhalen al pijnlijk is. Diep zuchten gaat in de meeste gevallen bijna niet omdat dit veel meer pijn veroorzaakt. Aanraken van de buik is zeer pijnlijk. Er kan ook koorts optreden. Je kan je misselijk voelen en moet soms ook braken. Wanneer een buikvliesontsteking niet wordt behandeld, is er uitval of een verminderde werking van andere organen. Dit merk je bijvoorbeeld door de spijsvertering die niet goed meer werkt. Er kan ook een bloedvergiftiging optrede. Deze is te herkennen door een sneller hartslag en een verlaagde bloeddruk. Vermoed je een buikvliesontsteking, neem dan onmiddellijk contact op met een arts of met de eerste hulp.

Behandeling en herstel

Als eerste zal onderzocht worden of het om een buikvliesontsteking gaat en of er meerdere problemen zijn. Vaak zal direct naar de oorzaak gezicht worden. De arts zal de buik aftasten en erop kloppen en beoordeelt de gevoeligheid van de buik. Daarna kan er een echo, röntgenfoto en/of CT-scan worden gemaakt. Een kijkoperatie behoort ook tot de mogelijkheden. Vaak wordt er vocht toegediend middels een slang in de neus of mond of via een infuus. Antibiotica wordt bijna altijd voorgeschreven. Een operatie is nodig wanneer de oorzaak bij een ander orgaan ligt. In geval van een ontstoken alvleesklier is een operatie vaak niet nodig.

Het herstel kan enige weken duren. Vaak voelt men zich de eerste dagen alweer stukken beter. Herstel hangt ook af van de behandeling die nodig was en vooral van de oorzaak. Wanneer de klachten aan blijven houden of terugkeren, is het nodig om de arts te waarschuwen. Een antibioticakuur moet overigens helemaal worden afgemaakt. Bij het niet geheel afmaken van deze kuur is de kans groot dat een aantal bacteriën achterblijven en weer een nieuwe infectie veroorzaken.