Behandeling van huidkanker (basaalcelcarcinoom)

De meeste vormen van huidkanker zijn niet dodelijk, maar het is wel belangrijk dat dit in een vroegtijdig stadium wordt behandeld. Huidtumoren ontstaan meestal op plaatsen die veel blootgesteld worden aan de zon. De meest voorkomende vorm van huidkanker is basaalcelcarcinoom. Dit vormt een gezwel dat zich niet uitzaait, maar het moet wel behandeld worden. Wat houdt deze vorm van huidkanker in en wat kun je hieraan laten doen?

Huidkanker

De meeste vormen van huidkanker zijn niet dodelijk, maar ze kunnen wel ontsierende gezwellen veroorzaken. Zodra deze gezwellen gaan groeien, kunnen ze andere structuren in de huid vernietigen, zoals de bloedvaten, zweetklieren of spierweefsel. Een vroegtijdig opsporing en behandeling van dergelijke gezwellen is dan ook uiterst belangrijk. Een van de meest voorkomende vormen van huidkanker is basaalcelcarcinomen, die oorspronkelijk ontstaat in de opperhuid.

De zon en huidkanker

Het is algemeen bekend dat huidkanker kan worden veroorzaakt door teveel blootstelling aan de UV-straling van het zonlicht. Wat minder bekend is, is dat UV-stralen ook door de wolken heen dringen. Huidkanker ontstaat meestal op de delen van de huid die het meest worden blootgesteld aan de zon, zoals gezicht, handen en schouders. Mensen met een zeer lichte huid en die snel verbranden, lopen daarbij de meeste risico's.

Besaalcelcarcinoom

De meest voorkomende vorm van huidkanker is het basaalcelcarcinoom. De tumor verspreidt zich niet verder het lichaam in, maar vernietigt wel langzaam het weefsel. Omdat het niet uitzaait, zijn de vooruitzichten voor een patiënt met deze diagnose goed. Als een basaalcelcarcinoom niet wordt behandeld, kan deze erg ontsierend zijn. Daarom is een vroegtijdige behandeling belangrijk. Meestal komt deze vorm van huidkanker voor bij mensen die ouder zijn dan 50 jaar. Mensen die veelvuldig zijn blootgesteld aan de zon, hebben de kans om deze ziekte op jongere leeftijd te krijgen.

Hoe het wordt ontdekt

Meestal wordt een basaalcelcarcinoom ontdekt als er een wond of zweer ontstaat die na lange tijd niet over gaat of spontaal begint te bloeden. De wond kan zowel vleeskleurig, roze, bruin of rood zijn. Deze plek kan beginnen als rode vlek of als een vlak litteken dat lichter is dan de omringende huid.

Behandeling

Hoe de basaalcelcarcinoom wordt behandeld is afhankelijk van de aard van de tumor, waar het zich bevindt en de omvang. Ook speelt de gezondheid van de patiënt een grote rol. Behandeling kan op de volgende manieren plaatsvinden:

Curettage en cauterisatie

Hierbij wordt de tumor wordt operatief verwijderd door het omringende weefsel weg te schrapen en de basis weg te branden waardoor eventuele bloedingen worden gestopt en achtergebleven kankercellen worden vernietigd. De kans op succes is groot en het resultaat is zeer bevredigend, ook in cosmetisch opzicht.

Cryotherapie

Dit een behandeling met vloeibare stikstof. De basaalcelcarcinoom wordt bevroren waardoor de cellen beschadigen en afsterven. Veel patiënten hebben hier baat bij, vooral als de tumor op de rug zit. Een nadeel van bevriezing is het ontstaan van een grote wond die in enkele weken tot enkele maanden moet genezen.

Laserablatie

Als de patiënt op meerdere plaatsen een basaalcelcarcinoom heeft, zoals op de romp en rug, kan een kooldioxide laser een effectieve en snellere behandelmethode zijn. Hierbij wordt het aangetaste weefsel verwijderd en worden bloedingen tot een minimum beperkt. Er zijn nog weinig gegevens bekend over de effectiviteit op lange termijn.

Uitsnijding van het gezwel

Hierbij wordt het gezwel verwijderd door het eruit te snijden waarna de wond wordt gehecht. Als de wond erg groot wordt, kan er een huidtransplantatie moeten plaatsvinden of een er wordt een lokale huidflap gebruikt.

Bestraling

Veel dermatologische klinieken hebben tegenwoordig dermatologen, radiologen en chirurgen tot hun beschikking die samen de beste behandeling voor de patiënt kunnen bepalen. Voor sommige patiënten kan het lastig zijn om regelmatig naar de kliniek te moeten komen voor een bestraling. Een ander nadeel is dat de littekenvorming in het begin vrij acceptabel lijkt. Jaren later blijkt de vorming van littekenweefsel groter te zijn dan gedacht. Ook zijn er vaak veel gesprongen bloedvaatjes te zien.

Topische behandeling

Crèmes met 5-flurouracil kunnen een goede behandeling zijn voor een basaalcelcarcinoom, met name als het zich op de onderbenen bevindt. Een operatie of bestraling is bij deze gevallen niet aan te raden, omdat ze moeizaam genezen.

Fotodynamische therapie

Veel centra hebben enkele goede resultaten gemeld met deze behandelmethode. Er wordt gebruik gemaakt van een combinatie van een crème en lichtbron dat zorgt voor de vernietiging van cellen in de tumor. De cosmetische resultaten zijn vaak uitstekend. Uit onderzoek is gebleken dat de kans op een terugkeer van de kanker vergelijkbaar is met andere behandelingen. Er zijn nog geen lange termijngegevens bekend.

Mohs-chirugie

Deze vorm van behandeling wordt nu al jaren toepast. Het is in de jaren 50 ontwikkeld door dokter Frederick Moh. Het is een techniek om basaalcelcarcinomen en soortgelijke tumoren te verwijderen. De behandeling is erop gericht om de kanker operatief uit het lichaam te verwijderen waarbij zo veel mogelijk gezond weefsel wordt behouden. De tumor wordt hierbij in het geheel weggesneden.

De kans op herhaling

Naar schatting krijgt 40% van de patiënten binnen vijf jaar opnieuw last van een basaalcelcarcinoom. Iedereen die deze vorm van huidkanker heeft gehad, moet daarom bijzonder goed opletten om een tweede carcinoom te voorkomen. Dit betekent niet te veel zonlicht, een goede bescherming tegen de zon gebruiken en het regelmatig controleren van de huid op verdachte plekjes.

Lees verder

• Bescherm de huid in de in de winter
• De anatomie van de huid
• Het ontstaan van kankercellen