Hernia of rughernia, oorzaak

Een hernia is een synoniem voor breuk. Met een hernia wordt bedoeld: breuk van een tussenwervelschijf oftewel een rughernia. Er ontstaat rugpijn die uit kan stralen naar het been. Iedereen kan zomaar een hernia krijgen. De vraag is wat de precieze oorzaak is. Kan een hernia door stress veroorzaakt worden? Hoe zit het met een slecht matras en met tillen of bukken?

Wat is een hernia?

Een hernia betekent breuk. Met een hernia bedoelen we eigenlijk hernia nuclei pulposi, afgekort HNP. Het betreft een breuk van de tussenwervelschijf. Meestal is dit rond de lendenstreek. Aan de rugzijde scheurt of puilt de tussenwervelschijf uit en drukt tegen een zenuwwortel aan. Dit veroorzaakt veel pijn die kan uitstralen bij niezen of hoesten. De uitstralende pijn wordt vaak in één been gevoeld. Daarnaast kunnen er problemen met plassen optreden. In ernstige gevallen kan er zelfs verlamming optreden aan het been. Niet altijd treedt er pijn op: er zijn mensen die een hernia hebben zonder het te weten. Een hernia kan middels een operatie verholpen worden. Lichte gevallen zijn vaak met behulp van fysiotherapie te verhelpen.

Oorzaak: verkeerd tillen

Een hernia kan bevorderd worden door het verkeerd tillen. Met verkeerd tillen bedoelen we met een gebogen of gedraaide rug tillen, vooral van zware voorwerpen of het tillen van kleine kinderen. Zwaar tillen in een verkeerde houding hoeft niet de directe oorzaak van een hernia te zijn, maar kan dit wel bevorderen. De helft van alle mensen boven de 50 jaar hebben een verzwakte tussenwervelschijf die soms ook uitpuilt. Wanneer dit het geval is kan een verkeerde beweging tijdens het tillen de kans opeen hernia vergroten. Mensen die veel verkeerd tillen hebben vaker last van rugklachten. Mensen die dagelijks zwaar tillen maar op een juiste manier krijgen minder vaak te maken met een hernia.

Leeftijd

Een hernia komt het meest voor bij mensen tussen de 40 en 60 jaar oud. Mensen jonger dan 40 jaar kunnen ook een hernia krijgen, maar dit komt minder vaak voor. Ouderen boven de 60 jaar rijgen minder vaak een hernia doordat de tussenwervelschijven bij het ouder worden verdrogen en inzakken. Het uitpuilen van de tussenwervelschijf is dan niet meer mogelijk.

Mannen of vrouwen, wie krijgt het vaker?

Een hernia komt niet vaker voor bij mannen of bij vrouwen: beiden groepen krijgen even vaak te maken met een hernia. Wel komt een rughernia vaker voor binnen bepaalde families. Erfelijkheid lijkt hierin wel een rol te spelen, waarbij de tussenwervelschijven sneller door het steunweefsel heen zakken.

Stress, oorzaak of gevolg?

Er wordt wel eens gezegd dat een hernia door stress wordt veroorzaakt. Stress kan rugpijn veroorzaken, dat is een feit. Door stress ontstaat er lichamelijke spanning, de spieren worden onbewust aangespannen. Deze verhoogde spierspanning kan rugpijn veroorzaken. Mensen met rugpijn veroorzaakt door stress krijgen niet vaker een hernia dan mensen zonder stress. Toch kan stress een negatieve invloed hebben voor mensen die al eenmaal een rughernia hebben. Door stress verloopt het herstel veel langzamer dan normaal. Ook na een operatie zorgt stress ervoor dat het herstel langer duurt. Ontspannen is hierbij de boodschap.

Slecht matras

Een slecht matras, en daarmee bedoelen we een te zacht of te hard matras of een matras dat geen goede ondersteuning biedt, kan vreselijke rugklachten veroorzaken. Er zijn mensen die al jarenlang slecht slapen alleen door een slecht matras. Vaak houden ze het niet langer dan een aantal uur vol in bed. Daarna moeten ze noodgedwongen opstaan. Maar kan een slecht matras ook een hernia veroorzaken? Het antwoord is nee, een slecht matras kan naast rugpijn geen hernia veroorzaken. Wel kan het herstel van een hernia bemoeilijkt worden door een slecht matras, doordat alles alleen maar meer pijn gaat doen. Het is daarom belangrijk ome en goed matras aan te schaffen, of je nu een hernia hebt of niet.

Hernia door bevalling

Hier maken we helaas toch een punt: een hernia kan veroorzaakt worden door een bevalling. Soms is er al pijn in het been tijdens de bevalling aanwezig, vaak pas wordt dit later opgemerkt, na de eerste kraamweek. Op het moment dat de vrouw weer zelf de taken moet doen in huis en de baby moet verzorgen, ontstaan er rugklachten die uitstralen naar één been. In minder ernstige gevallen zal de hernia met rust en oefeningen vanzelf weer verdwijnen, maar in ernstige gevallen is operatie wel nodig. Herstel na een operatie duurt gemiddeld 6 tot 10 weken. Vrouwen met een hernia kunnen dit beter bespreekbaar maken bij een arts wanneer ze opnieuw zwanger willen worden. Soms is het namelijk niet mogelijk om op een natuurlijke manier te bevallen.