Dementie en gedragsverandering
Een dementerende kan vaak erg veranderen, bijvoorbeeld qua gedrag. In dit artikel volgen een aantal handvatten, in de omgang met dementen. Communicatie met dementen vraagt extra aandacht. De meeste mensen met dementie wonen nog thuis. Dit artikel is geschreven voor degene die bijvoorbeeld samenleven met iemand met dementie of iemand die veel omgaat met een dementerende.
Accepteer de gedragsveranderingen
Misschien is de gedragsverandering van degene met dementie wel het moeilijke om mee om te gaan. Want omdat dat verandert, verandert ook uw relatie met hem of haar. De dementerende wordt steeds minder een partner met wie u alles kun delen, en op wie u kunt steunen. Voor kinderen van iemand met dementie kan het soms lastig zijn om steeds meer te moeten vertellen hoe iets moet. De rollen worden dan als het ware omgedraaid. Er kunnen allerlei emoties bij komen kijken. Probeer te accepteren dat iemand verandert, hoe lastig het ook is. Geheugenverlies, achterdocht, gedragsverandering, het zijn helaas allemaal kenmerken die bij dementie horen. U zult zich steeds meer een verzorgende gaan voelen in plaats van partner of familielid. Probeer deze veranderingen te accepteren, ook al is het moeilijk. U wilt dit niet, maar het overkomt u wel.
Neem niet te snel handelingen over
Als een dementerende moeite heeft met sommige handelingen, zoals zichzelf aankleden, hebt u misschien de neiging om dit over te nemen. Probeer dat toch zo veel mogelijk te voorkomen. Bekijk wat de persoon nog zelf kan en wil. Het is beter om de handelingen samen te doen, en hem te begeleiden. Bij aankleden zou u bijvoorbeeld de kleren al in de goede volgorde kunnen neerleggen. Als de dementerende het zelf probeert, is het vaak beter voor de eigenwaarde, beter voor de motoriek en de zelfredzaamheid. Bewegen en actief blijven vertraagt het dementeringsproces, en het houdt de spieren sterk. Het zal enig geduld van u vragen, maar uiteindelijk zal het fysiek minder zwaar zijn als de dementerende bepaalde handelingen zelf nog kan uitvoeren.
Blijf ook de leuke kanten zien
Dementie is een vervelende ziekte, waarbij een dierbare steeds verder achteruit gaat. Toch zijn er ook nog leuke kanten. Juist door de dementie vinden er soms onverwachte gebeurtenissen plaats en nemen gesprekken soms een onverwachte wending. Iemand met dementie redeneert veel concreter en rechtlijniger. Spreekwoorden die letterlijk genomen worden kunnen soms komisch zijn. Probeer ondanks deze vervelende ziekte ook deze momenten te koesteren, en te genieten. Lachen is gezond, voor uzelf, en voor de dementerende. Word niet boos al de dementerende met zijn eten zit te knoeien, of zijn sok niet aankrijgt, maar maak er een grapje over, en lach er samen om. Dementerende vergeten veel, maar houden nog wel vaak hun gevoel voor humor. Door positief te blijven, kun u de zorg mentaal veel beter aan.
Breng structuur aan in de dag
Veel mensen houden van gewoontes, en voor dementerenden is dat niet anders. Structuur en duidelijkheid zijn heel belangrijk om optimaal te kunnen functioneren. Een dementerende kan verward zijn, daarom is het belangrijk om duidelijke structuur in de dag aan te brengen. Doe de dingen die iemand gewend is om te doen, en doe ze op vaste tijden. Het is belangrijk om de gewoontes van de dementerende in stand te houden. De dementerende kan van slag raken, als er dingen in zijn dagelijks leven ineens veranderen. Een grote agenda waarin deze structuur ook staat kan handig zijn. Zorg voor voldoende activiteiten overdag, zodat de dementerende dan actief is en blijft. Voor het aanbrengen van structuur is het soms nodig dat de dementerende nieuwe gewoontes aanleert. Dementerenden kunnen dat ook nog. Door vaak dingen op dezelfde manier te doen, kunnen er nieuwe gewoontes ontstaan. Door bijvoorbeeld vaak hetzelfde rondje buiten te lopen, weet de dementerende na verloop van tijd hoe hij moet lopen. Dan zou hij zelfs alleen naar buiten kunnen gaan.
Communiceer duidelijk
Sommige mensen praten heel kinderlijk tegen een dementerende. Dit heeft juist een negatief effect op de dementerende, zijn zelfvertrouwen en zelfrespect gaan erdoor achteruit. Praat daarom niet kinderlijk, maar wel duidelijk, en met korte zinnen. Gebruik geen verkleinwoorden, en praat niet te snel.
Zorg voor goede voeding
Ook gezonde voeding is belangrijk voor een dementerende. Sommige dementerende vergeten te eten, let erop dat de dementerende voldoende en gevarieerd voedsel eet. Veel dementerende hebben last van een moeizame stoelgang door harde ontlasting. Vezelrijk voedsel kan hierbij helpen. Bij dementerende kan het dorstgevoel minder worden. Hierdoor drinken ze soms minder dan ze nodig hebben. Bied de dementerende vaak drinken aan, en stimuleer dat het opgedronken wordt.