Nierbekkenontsteking: symptomen, diagnose en behandeling

Een nierbekkenontsteking treedt vooral op bij jongvolwassenen en personen van middelbare leeftijd. Officieel heet deze aandoening pyelonefritis, maar meestal wordt gesproken over een nierbekkenontsteking, omdat deze infectie voorkomt in het nierbekken. De ontsteking kan zich zowel in één nier als in beide nieren tegelijkertijd voordoen.

Nierbekken

Het nierbekken ziet er uit als een trechter en loopt van de nier naar de urineleider. De urine die de nieren produceren wordt door het nierbekken afgevoerd naar de urineleider. Op het moment dat er sprake is van een nierbekkenonsteking is de muur van het nierbekken geïnfecteerd.

Symptomen

• Pijn in de rug net boven het middel
• Uitstralende pijn naar de zijden en lies
• Pijn en vaak moeten plassen
• Urine ziet er troebel uit
• Urine stinkt
• Misselijkheid
• Braken

Diagnose

Wie vermoedt met een nierbekkenontsteking te maken heeft, doet er goed aan een staal urine mee te nemen naar de huisarts. Die heeft stripjes waarmee hij kan zien of er sprake is van een ontsteking. Dat is eenvoudig af te lezen door de strip in de urine te dopen. Ook kan er een urinestaal naar het laboratorium worden gestuurd om te kijken of de klachten inderdaad afkomstig zijn van een nierbekkenontsteking. Dit onderzoek wordt vaak uitgevoerd op het moment dat de voorgeschreven antibiotica niet aanslaan. Wie geregeld last heeft van een nierbekkenontsteking ondergaat vaak meerdere onderzoeken om te kijken wat de specifieke oorzaak is van de infecties. Dat kan door een urinekweek, een echografie van de nieren, een kijkonderzoek in de blaas of een flowmetrie. Bij dat laatste onderzoek dient een patiënt met een volle blaas te komen. De patiënt plast dan op een speciale wc die is verbonden met een flowmeter. Die bekijkt hoeveel de persoon op het toilet plast en wat de kracht en de duur van de straal urine is.

Behandeling

Een nierbekkenontsteking wordt behandeld met een antibioticumkuur. Meestal gaat het om ciprofloxacine of amoxicilinne-clavulaanzuur. De antibioticum helpt u van de bacteriën af en voorkomt dat er op een infectie voorkomt in het nierbekken. Het is belangrijk de antibioticakuur geheel af te maken om te voorkomen dat de bacteriën weer terugkomen. Tegen de pijn kunnen paracetamol of eventueel NSAID’s worden gebruikt, zoals ibuprofen, diclofenac of naproxen.

Prognose

Een nierbekkenontsteking laat zelden blijvende schade achter. De nieren herstellen meestal volledig. Incidenteel blijft er littekenweefsel achter in de nier. Dat kan leiden tot uitval van de nier.

Preventie

Een nierbekkenontsteking is een pijnlijke aangelegenheid. Gelukkig kunt u veel doen om herhaling van deze nare aandoening te voorkomen. Dat kan door op tijd naar het toilet te gaan en uw plas niet op te houden. Beter is het om geen zeep, sprays of vaginale douches te gebruiken aan de onderkant van het lichaam, zodat de zuurgraad van de vagina in tact blijft. Douchen is beter dan baden. Voordat u gaat slapen, kunt u het best nog even plassen. Ook is het aan te raden om geen synthetische onderbroeken of strings te dragen. Die zijn een geweldige broeihaard voor bacteriën. Wie minimaal twee liter water per dag drinkt, zorgt ervoor dat de blaas regelmatig geleegd wordt waardoor bacteriën snel uit de blaas verdwijnen.

Oorzaak

De ontsteking in de nierbekken ontstaat door een bacterie. Die komt binnen via de urinewegen door de urinebuis. Een nierbekkenontsteking kan een gevolg zijn van een blaasontsteking. Het gaat vaak om dezelfde bacteriën die ook verantwoordelijk zijn voor een blaasinfectie. Vrouwen hebben vaker last van infecties aan de urinewegen, doordat de urinebuis korter is dan bij mannen. Minder vaak komt het voor dat een bacterie via de anus doordringt tot in de urinebuis. Dat kan komen door het penetreren van de anus of door afvegen van de billen met toiletpapier. Diabetespatiënten hebben vaker dan gezonde mensen een nierbekkenontsteking. Wie last heeft van een verstopping heeft ook meer kans op een infectie van het nierbekken. Ook nierstenen kunnen bacteriën bij zich dragen die leiden tot een nierbekkenontsteking. Tot slot kunnen deze bacteriën ook worden overgebracht via een katheter in de blaas of doordat ze zich elders in het bloed bevinden