Waarom heb ik dorst?

Hebt u vaak dorst en ook wanneer u niet te zout gegeten hebt? Is dat erg voor uw gezondheid, ligt het aan uw nieren (nierfalen)? Wat is de diagnose? Om die vraag te beantwoorden is het goed om te weten waarom u dorst krijgt, wat uw medicatie is (gebruikt u plaspillen), of u veel moet plassen en wanneer het dorstgevoel ontstaat. Het signaal dat uw mond droog is, is voor uw hersenen ook het signaal dat u moet drinken om uitdroging te voorkomen. Dorst hoeft niet op bepaalde ziekten te wijzen, maar het is wel een bekend symptoom van suikerziekte, zeker als het zich voordoet in combinatie met veel en vaak moeten plassen.

Wanneer hebt u dorst?

Dorst is een normaal verschijnsel. Wie gaat sporten zal op enig moment ook dorst krijgen omdat hij transpireert en moet zorgen dat de vochthuishouding in het lichaam op een voldoende hoog peil blijft. Als het warm weer is, zullen we meer behoefte hebben aan vocht en water dan wanneer het koud weer is. Sommige mensen hebben de gewoonte om veel te drinken zonder dat er ook een lichamelijke aandoening of reden is. Bij hen is veel drinken (en dan doel ik niet op alcohol) een gewoonte. Daar staat ook een grote groep mensen tegenover die stelselmatig te weinig water, een sapje, wat bouillon, koffie of thee drinkt. Zij hebben daaraan geen behoefte, ze merken het niet of zijn bijvoorbeeld bang dat ze dan veel moeten plassen. Een verminderd dorstsignaal zien we veel bij ouderen. Zeker als ze boven de zeventig jaar oud zijn, plaspillen gebruiken, een diarree oplopen of tegen een griepje aanlopen.

Uitdroging van het lichaam voorkomen

Te veel vocht innemen is niet zonder gevaar, maar bij het niet beantwoorden van uw dorstgevoel loopt u ook kans op uitdroging. U bent niet een twee drie uitgedroogd, maar vooral bij ouderen kan dit snel gaan. Uitdroging gaat gepaard met minder transpiratie waardoor het lichaam minder wordt afgekoeld. Uw lichaam doet dat om zo veel mogelijk vocht vast te houden. Tegelijkertijd gaan uw nieren minder urine uitscheiden. U gaat minder vaak naar het toilet. Ook al zijn dit de eerste signalen van uitdroging, velen hebben het niet door en lopen gevaar. Uw lichaam is in een alarmfase terecht gekomen waarbij het bloed meer dan normaal vocht aan uw cellen onttrekt om met dit vocht uw bloedbaan en bloeddruk in stand te kunnen houden. Maar uw cellen drogen ondertussen uit met alle gevaren van dien, ook die van uw hersenen. Het eerst wordt de uitdroging zichtbaar aan uw huid. Als u de huid van uw hand een beetje optrekt, blijft de huid zo staan en valt onvoldoende terug. Als er geen maatregelen worden genomen zullen vervolgens uw vitale organen en hersenen worden aangetast. Deze vorm uitdroging moet dus worden voorkomen. Het laat zich herkennen en de signalen moeten snel worden opgepikt. Als de betrokkene het zelf niet meer merkt (ouderdom, dementie, flauwvallen), moet een ander ingrijpen. Soms is opname in het ziekenhuis nodig en zal een infuus worden toegediend.

Vochtbalans en uw nieren

De vochtbalans van uw lichaam is essentieel voor een goed functioneren. We hebben besproken dat dorst krijgen op zich een goed signaal is omdat u dan normaliter in actie zult komen en extra vocht zult innemen. Daarbij moet niet worden overdreven omdat een teveel aan water bijvoorbeeld ook weer kan leiden tot watervergiftiging. Maar een tekort aan vocht kan ook ontstaan tijdens uw slaap als u daarvoor veel alcohol hebt genuttigd. Uw lichaam zal tijdens uw slaap de alcohol in verhevigde mate afbreken, wat tot vochtverlies tijdens uw slaap leidt. Als de volgende morgen opstaat, zult u dat tekort merken aan de kater die u krijgt en de enorme hoofdpijn. Een vochttekort kan ook ontstaan doordat u veel plaspillen gebruikt. U neemt de pillen een aantal uren voordat u gaat slapen in en gaat voordat u gaat slapen extra naar het toilet. Tijdens uw slaap wordt uw vochtbalans dan niet meer aangevuld en dat kan tot een niet beantwoorde dorst leiden.

Suikerziekte en dorst

Suikerziekte kan leiden tot extra plassen en een extra vochtverlies, zodra de hoeveel suiker in uw bloed niet op het juiste niveau is. Als het glucoseniveau (de suiker) in uw bloed te hoog is, zal het lichaam dit willen afvoeren wat tot vochtverlies zal en dorst leiden. Het hebben van dorst en het vaak moeten plassen worden dan ook als symptomen van suikerziekte gezien.

Medicijngebruik en dorst

Medicijnen kunnen leiden tot een verhevigde dorst. Ik noemde al de plaspillen, maar u doet er goed aan om de bijsluiter van uw medicijnen altijd op dit punt goed te raadplegen. Antidepressiva gaan vaak samen met meer transpiratie en vochtverlies. De medicijnen tegen de ziekte van Parkinson verminderen het transpireren waardoor uw lichaam extra opwarmt. Dit geldt ook voor medicatie bij incontinentie of bepaalde allergieën.

Conclusie wat te doen als ik erge dorst heb?

Als u erge dorst hebt en vaak erge dorst hebt, kunt u dit het beste bespreken met uw huisarts. De dorst kan een symptoom zijn van een ziekte die moet worden aangepakt, maar het kan ook een aanwijzing zijn dat de dosering van uw medicijnen beter kunnen worden aangepast. Altijd moet uitdroging worden voorkomen.

Lees verder

• Is suikerziekte erfelijk?