Wat is een MRI-scan?

MRI staat voor Magnetic Resonance Imaging, ook wel magneetscan genoemd. Het is een onderzoekmethode waarmee men de binnenkant van het lichaam zeer nauwkeurig in kaart kan brengen. De MRI-scan is sinds de jaren 80 van de vorige eeuw vast onderdeel van de medische diagnostiek. Een MRI-scan biedt contrastrijke beelden van weke delen en vloeistoffen zonder dat daarbij sprake is van röntgenstralen.

MRI-scan vs. CT-scan

Een MRI-scan wordt onder meer gebruikt om fotobeelden te produceren van:

• hersenen;
• wervelkolom;
• gewrichten;
• inwendige organen;
• de bloedvaten.

Vergeleken met de computertomografie (CT-scan) levert een MRI-scan een contrastrijke voorstelling van weke delen en vloeistoffen. En dat zonder dat daarvoor röntgenstralen worden gebruikt. De diagnostische informatie verkrijgt men uit waterstofatomen die zich in de weefsels van het menselijk lichaam bevinden. Het weefselcontrast bij een MRI-scan is aanzienlijk hoger dan bij röntgenfoto's. Dat maakt het onderscheid tussen gezond en ziek weefsel een stuk gemakkelijker.

Schadelijke bijwerkingen zijn er niet

De MRI heeft voor u geen schadelijke bijwerkingen. Er zijn geen kankerverwekkende effecten bekend. En er is evenmin vastgesteld dat een MRI-scan genetisch materiaal verandert of het ongeboren kind schaadt.

Hoe wordt een MRI-scan uitgevoerd?

Simpel voorgesteld verloopt een MRI-scan als volgt:

• de patiënt ligt voor het onderzoek in een soort tunnelbuis;
• daarin bevindt zich een constant magnetisch veld;
• tijdens het onderzoek voert men radiogolven door het lichaam;
• door de combinatie met het magnetische veld zenden de waterstofatomen in het lichaam zelf zwakke radiogolven uit;
• antennes vangen die signalen op en verwerken ze via een computer tot beelden.

Voor het onderzoek moet u op een comfortabele onderzoekstafel gaan liggen. Vervolgens schuift men u dan in het onderzoeksapparaat. Het te onderzoeken lichaamsgebied moet zich ongeveer in het midden van het apparaat bevinden. Daar is het magnetisch veld zeer gelijkmatig. En dat maakt de best mogelijke beelden mogelijk. De eigenlijke MRI-scan duurt afhankelijk van het te onderzoeken lichaamsdeel een kwartier tot anderhalf uur.

Metalen voorwerpen van uw lichaam verwijderen

Voor het onderzoek moet u zich onder bepaalde omstandigheden (voor een deel) ontkleden. En bepaalde voorwerpen dient u op uw lichaam te verwijderen:

• metalen voorwerpen zoals sieraden, horloges en haarspeldjes;
• magnetisch leesbare bankpassen en creditcards. Want die zullen na het onderzoek waarschijnlijk niet meer werken.

Meting hartslag en ademhaling

Het apparaat produceert tijdens de opnamen nogal luide geluiden. Daarom krijgt u ook gehoorbescherming, meestal door middel van een hoofdtelefoon. Via deze hoofdtelefoon kunt u luisteren naar muziek maar ook de stem van de onderzoekende laboranten horen. U kunt uw eigen cd meenemen of kiezen uit het aanbod van het ziekenhuis. Voor bepaalde onderzoeken wordt een band om de buik aangebracht. Die meet uw ademhalingsritme. Soms krijgt u specifieke ademadviezen. Afhankelijk van uw problemen kan men ook uw hartslag meten. En mogelijk brengt men een speciale, zeer gevoelige radio-ontvangerspoel direct op uw lichaam aan.

Probeer te ontspannen

Probeer ondanks de ongewone situatie tijdens het onderzoek te ontspannen. Aan de soms oorverdovende geluiden kunt u afleiden dat het apparaat beelden opneemt. Afhankelijk van de aard van de beelden kan dat enkele seconden tot enkele minuten duren. Het is zeer belangrijk dat u juist op die momenten rustig ligt. Anders worden de beelden wazig, vergelijkbaar met foto’s met een te lange belichtingstijd. Voor een accurate diagnose zijn die beelden niet geschikt.

Contact met de laborant tijdens het onderzoek

Gedurende het gehele onderzoek kunnen de laboranten u altijd zien en horen. En soms is er via een microfoon spreekcontact mogelijk. Daarnaast heeft u meestal een kleine ballon in de hand. Daarmee kunt u met een simpele handdruk een belsignaal produceren, zodat men meteen naar u toe kan komen.

Wat is de functie van contrastmiddelen?

In het kader van het onderzoek kan de toediening van een contrastmiddel wenselijk zijn. Daardoor kan men abnormale weefselveranderingen herkennen of beter begrenzen. Met dit contrastmiddel kunnen vooral bloedvaten maar ook ontstekingsreacties of kleine tumoren beter zichtbaar zijn. Het contrastmiddel injecteert men gewoonlijk in een ader in de arm. Mogelijk ervaart u daarbij een licht warmtegevoel. Het lichaam scheidt het contrastmiddel snel via de nieren weer uit. De bij een MRI-scan gebruikte contrastmiddelen zijn in de regel zeer goed te verdragen.

Wanneer kan een MRI-scan niet plaatsvinden?

De aanwezigheid van bepaalde objecten en substanties in het lichaam kunnen een MRI scan bemoeilijken of zelfs onmogelijk maken:

• een pacemaker;
• bepaalde kunstmatige hartkleppen;
• metaalsplinters in de ogen, bijvoorbeeld na een ongeval;
• heup- en knieprothesen;
• gehoorimplantaten;
• vasculaire clips.

Geef daarom naar de behandelend arts of laborant uitdrukkelijk aan dat er zich dergelijke substanties in uw lichaam bevinden. Gelieve uw arts ook te informeren als u zwanger bent of lijdt aan ernstige allergieën.

Wat als onverwacht andere gezondheidsproblemen met een MRI-scan aan het licht komen?

De Gezondheidsraad vroeg in 2014 aandacht voor andere gezondheidsproblemen zoals die bij een MRI-scan of CT-scan vaak aan het licht komen. Artsen dienden hun patiënten naar de mening van de Raad hierop vooraf te wijzen. Men dient met de patiënt af te stemmen in welke gevallen deze daarover geïnformeerd wil worden.

Als arts wil men patiënten niet nodeloos ongerust maken

Steeds vaker nemen artsen onverwacht méér verontrustende zaken waar op beelden of in het bloed. Met de huidige geavanceerde apparatuur verkrijgt men immers steeds scherpere beelden. Wat bijvoorbeeld doen als de radioloog bij een MRI-scan van de wervelkolom een knobbeltje in de schildklier opmerkt? Hoe ouder de patiënt, hoe groter de kans op dit soort “bijvangsten”. Artsen twijfelen vaak of ze de patiënt al dan niet over dit soort toevallige waarnemingen moeten informeren.