Reizen door Madagaskar: gezondheid

Een reis naar de tropen is altijd een gezondheidsrisico. In een land als Madagaskar, waar de nog niet veel toeristenvoorzieningen zijn, is het risico nog groter. Verder zijn er veel ziektes die al lang niet meer in de westerse wereld bestaan, die in Madagaskar nog wel aanwezig zijn. Daarbij is in heel Madagaskar risico op malaria, en is hondsdolheid een serieus risico. Veel andere ziektes en parasieten zijn te voorkomen met goede hygiëne en oplettendheid bij eten en drinken. Voor sommige ziektes heb je wel echt vaccinaties nodig, en uiteindelijk zijn de meeste mensen op een dergelijke reis een paar dagen ziek. Dit is meestal niets ernstigs.

Ziektes: builenpest

Voor veel mensen klinkt dit misschien wel het engste. Op Madagaskar loop je nog risico op de builenpest. Elk jaar is er wel een uitbraak, en het aantal slachtoffers varieert van enkele tot enkele tientallen. De builenpest zelf is zelden dodelijk, maar onbehandeld kan het overgaan in de longpest, welke dodelijk is. Voor toeristen is builenpest geen groot risico. De ziekte heerst voornamelijk in de overbevolkte gevangenissen, en andere drukke gebieden. De ziekte is goed te herkennen aan opgezwollen lymfeklieren, en uitstekend te behandelen met westerse medicijnen. De meeste dodelijke slachtoffers vallen doordat ze traditionele medicijnen gebruiken, welke niet effectief zijn.

Ziektes: Malaria

Malaria wordt veroorzaakt door een parasiet. Het is een potentieel dodelijke ziekte. De parasiet wordt overgebracht door muggen en de enige volledig effectieve manier om het te voorkomen is niet gestoken worden door muggen. Dit kan door een klamboe te gebruiken en je in te smeren met DEET. Zelfs als je dit doet, loop je nog het risico gestoken te worden. Malariatabletten verkleinen de kans dat je malaria krijgt drastisch. Voor een reis naar Madagaskar worden dan ook altijd malariatabletten voorgeschreven.

Ziektes: Rabies

Rabies, of hondsdolheid, wordt ook veroorzaakt door een parasiet. Rabies is bijna altijd dodelijk, en wanneer de symptomen zichtbaar worden is het te laat om behandeling te starten. Elke bijt of krab van een zoogdier kan hondsdolheid overbrengen, als het dier hondsdolheid heeft en de huid beschadigd raakt. Likken, wanneer je een klein wondje hebt is ook een risico. Ook indirect contact van speeksel met een wond kan de ziekte overbrengen, denk bijvoorbeeld aan hokken schoonmaken. Tegen rabies bestaat een vaccinatiereeks. Deze bied geen volledige dekking, na een bijt of krab zijn extra inentingen nodig, maar de reeks geeft extra tijd om de prikken te krijgen.

Overige inentingen

Voor een reis naar een ver land is het altijd aan te raden naar de GGD of een reisdoctor te gaan. Doe dit één of twee maanden van tevoren op zijn laatst, zodat je voldoende tijd hebt om alle vaccinaties te krijgen. Doorgaans worden aangeraden:

• Hepatitis A en B
• Thyphoid
• DTP
• BMR: als je geen mazelen vaccinatie of mazelen hebt gehad

In sommige gevallen worden ook buiktyfus en tuberculose aangeraden. Een gele koorts vaccinatie is nodig als je in sommige landen hebt gereisd en een cholerastempel is verplicht.

Drinken

Het kan warm worden in Madagaskar, temperaturen over 30 graden zijn zeker geen uitzondering en in veel gebieden kan het boven de 40 worden. Het is dus belangrijk voldoende te drinken. Het kraanwater is in Madagaskar niet drinkbaar, en ook niet veilig om te gebruiken bij het bereiden van eten. Schil groente en fruit, drink alleen water uit verzegelde flessen en wees voorzichtig met onverpakt ijs. Ook voor verse vruchtensap moet je uitkijken. Soms wordt het verdunt met water, wat niet gezond is. Over het algemeen zijn de goedkope en dure restaurants veilig, de middengroep wil wel eens wat extra verdienen.

Voedsel

Overal langs de straten wordt eten verkocht. Fruit is veilig, als je het zelf kunt schillen. Bij kleine kraampjes worden koeken en gefrituurd eten verkocht. Als voedsel voor je neus bereid wordt, is het doorgaans veilig. Zeker als het net uit de frituur komt kun je het veilig eten. Verder is rauw vlees niet veilig, ook rauwe eieren kun je beter laten liggen. Bij restaurants, zeker de goedkopere plaatsen waar de lokale bevolking eet, zijn salades ook niet verstandig om te eten. Meestal wordt er ook een keuze voor gegrilde groente aangeboden, wat een stuk veiliger is.

Parasieten

Parasieten komen overal voor. In Madagaskar heb je niet alleen de veroorzakers van malaria en hondsdolheid, maar ook tal van andere parasieten. De meeste bezoekers aan het regenwoud lopen wel een bloedzuiger of wat op. Deze zijn niet gevaarlijk en brengen geen ziektes over. Je kunt ze verwijderen door er DEET op te spuiten of zout over te strooien. Je kunt ze ook lostrekken. De plaats waar de bloedzuiger zat zal even bloeden, maar dit is doorgaans niet veel.
Een ander risico wordt gevormd door wormen. Door niet goed je handen wassen, of voedsel te eten wat is bereid door iemand die zijn handen niet goed heeft gewassen, loop je het risico wormen op te lopen. Deze zijn doorgaans goed te bestrijden, maar het kan even duren voor je doorhebt dat je ze hebt. Houd uitwerpselen ook na thuiskomst goed in de gaten om zeker te zijn dat je geen lifters hebt.

Zonnebrand

Veel reizigers zullen zonnebrand oplopen. Dit is makkelijk te voorkomen door de zon te vermijden, zonnebrand te gebruiken, en kwetsbare gebieden – zoals de schouders – te bedekken. Zonnebrand is te behandelen met crème. Bij ernstige zonnebrand kun je het beste bij een dokter langs.

Doktersbezoek

Zijn er acute problemen, dan kun je in Madagaskar het beste langs bij een privé kliniek. Dit wordt door de meeste reisverzekeringen gedekt. De ziekenhuizen kun je beter vermijden, zorg is daar een stuk minder goed.

Problemen om te verwachten

Er zijn een aantal problemen die de meeste reizigers oplopen. Reizigersdiarree, bijvoorbeeld, treft de meeste reizigers. Dit kan worden behandeld door een paar dagen droge witte rijst te eten, veel water te drinken en extra zout (ORS) te nemen. Duurt het langer dan een paar dagen, dan is een dokter nodig. Verder zal iedere reiziger muggenbulten oplopen, en hebben de meeste mensen last van de hitte. Gelukkig hoeven deze – en andere – problemen de reis niet te verpesten.