Verkoudheid: tips

Wat te doen tegen verkoudheid? Een verkoudheid wordt ook wel neusverkoudheid genoemd. Het is een acute ontsteking van het slijmvlies van de bovenste luchtwegen. Klachten als een loopneus, snot, hoofdpijn, keelpijn en een verminderde reuk en smaak zijn normaal. In ernstige gevallen ontstaat er een bijholteontsteking, keelontsteking, middenoorontsteking en zelfs een longontsteking. Tips tegen verkoudheid zijn erop gericht de klachten te verlichten. Een medicijn hiertegen is er nog niet.

Verkoudheid of neusverkoudheid

Verkoudheid wordt ook wel neusverkoudheid of coryza genoemd. Het is een ontsteking van het slijmvlies en zorgt voor een aantal klachten. Verkoudheid is een van de meest voorkomende ontstekingen en in de meeste gevallen onschuldig. Het lichaam is zelf voldoende in staat om een verkoudheid aan te pakken.

Oorzaak

De oorzaak voor een verkoudheid is een virus. Verkoudheidsvirussen zijn er in vele soorten en zijn vrijwel overal aanwezig. Er is bijna geen ruimte te bedenken waar niet het verkoudheidsvirus aanwezig is, tenzij de ruimte grondig gesteriliseerd en geïsoleerd is. Er bestaan duizenden virussen, waarvan er meer dan tweehonderd verantwoordelijk zijn voor een verkoudheid. In de meeste gevallen gaat het om het rinovirus. Influenza is verantwoordelijk voor 10 procent van alle gevallen, net als het coronavirus. Gemiddeld wordt iemand twee tot drie keer per jaar verkouden, kinderen veel vaker. Dit heeft te maken met de verminderde afweer bij kinderen. Wanneer de luchttemperatuur daalt, breekt het verkoudheidsvirus overal tegelijkertijd uit. Influenza echter breidt zich geleidelijk uit.

Symptomen

Verkoudheidsvirussen zijn bijna overal in onze omgeving aanwezig. Iedereen loopt wel een virus op. Pas als de gastheer niet voldoende weerstand heeft, treedt er ziekte op. Bij een verkoudheid treden er een aantal klachten op, waaronder zwelling van het neusslijmvlies. Hierdoor ontstaat er een niesprikkel en vindt er een waterige afscheiding plaats. Deze afscheiding wordt later een slijmerig vocht. Keelpijn ontstaat ook vaak. Een keelontsteking is helemaal niet vreemd bij een verkoudheid. Soms ontstaat er een bijholteontsteking. De reuk en de smaak zijn verstoord. Soms is deze gedurende een tot twee dagen helemaal uitgeschakeld.

Soms treedt er wat lichte koorts op. Kinderen hebben vaker last van koorts. Koorts en hoesten zijn vaak een teken dat er sprake is van griep oftewel influenza. Hoofdpijn en spierpijn kunnen ook optreden. Na enkele dagen zullen de ergste klachten weer afnemen. Over het algemeen is iemand binnen 1 tot 2 weken weer volledig hersteld, mits het afweersysteem goed werkt. In sommige gevallen treedt er een middenoorontsteking of een kaakholteontsteking op.

Behandeling

Een virus is niet te bestrijden met antibiotica. Antibiotica werken alleen tegen bacteriën. Virussen maken gebruik van de stofwisseling van hun gastheer, omdat ze geen eigen stofwisseling hebben. Wanneer de stofwisseling bij het virus stil wordt gelegd, wordt ook de stofwisseling van de gastheer zelf stilgelegd. Om die reden is er geen middel tegen virussen.

Tips tegen verkoudheid

Het verkoudheidsvirus wordt overgebracht via direct contact of via de lucht. Besmette druppeltjes worden ingeslikt of ingeademd. Het is vrijwel onmogelijk om het virus te ontlopen. Wanneer het afweersysteem goed werkt, zullen er geen tot zeer weinig klachten optreden. Bij een laag afweersysteem is het belangrijk om uit ruimtes te blijven waar veel mensen bij elkaar zitten. Kinderen nemen het virus ook vaker mee naar huis vanuit het dagverblijf of van school.

• Warme citroendranken (grogs) geven verlichting bij een verkoudheid. Grog wordt soms met alcohol aangemaakt.
• Neusdruppels met xylometazoline kunnen een bijholteontsteking voorkomen. Er moet voorzichtig worden omgegaan met neusdruppels.
• Neusdruppels met zout water zorgt voor een betere ademhaling.
• Stomen verminderd de klachten. Gebruik geen menthol of kamille in het stoombad.
• Een dichtgeplakt oog (snotoog) kan losgeweekt worden met behulp van een watje en schoon lauw water.
• Vermijd rokerige ruimtes en stop met roken.
• Neem voldoende rust.
• Neem extra vitamine C in. Dit verhoogt de weerstand.
• Teveel suikers eten zorgt ervoor dat je sneller ziek bent. Vermijdt dit.
• Drink voldoende water. Dit zorgt ervoor dat afvalstoffen afgevoerd worden.
• Snuit de neus niet maar haal de neus op. Dit voorkomt een bijholteontsteking.
• Een doorgesneden ui op een schoteltje naast het bed opent de luchtwegen.
• Slaap voldoende. Minstens 8 uur slaap houdt het immuunsysteem op peil.

Wat als het niet overgaat?

Een verkoudheid verdwijnt binnen 1 tot 2 weken, kinderen lopen er soms 3 weken mee rond. Wanneer een verkoudheid lang aan blijft houden, er meer dan drie dagen sprake is van hoge koorts, een piepende ademhaling of benauwdheid optreedt, is het zaak om een arts te raadplegen. Soms treedt er een longontsteking op. Dit kan gevaarlijk zijn wanneer deze niet wordt behandeld. Kinderen en ouderen die tijdens of na een verkoudheid hoge koorts krijgen, bloed ophoesten, benauwd worden of moeite hebben met de ademhaling moeten direct naar een arts. Bij deze twee groepen mensen is de afweer vaak minder, waardoor ziekte eerder toeslaat.