Hoge bloeddruk: oorzaken, gevolgen en adviezen

Eén op de drie mensen heeft last van hoge bloeddruk. Een hoge bloeddruk wordt ook wel hypertensie genoemd en kan de slagaders beschadigen met allerlei nadelige gevolgen vandien. Men kan daarbij denken aan hart- en vaatziekten, nierfalen en beroertes. Maar wat wordt er precies met een hoge bloeddruk bedoeld? Wat zijn de oorzaken van een hoge bloeddruk en wat zijn de eventuele gevolgen? Zijn er adviezen om een hoge bloeddruk te verlagen of te voorkomen? En kan men behalve het innemen van bloeddrukverlagende medicijnen ook zelf actie ondernemen om een hoge bloeddruk te verminderen of te voorkomen?

Wat wordt er met een hoge bloeddruk bedoeld?

Wanneer er over bloeddruk gesproken wordt, bedoelt men de kracht waarmee het hart het bloed rondpompt in ons lichaam. Deze druk wordt gemeten in onze bloedvaten. Daarbij kunnen twee waarden gemeten worden: de onderdruk (ook wel diastolische bloeddruk genoemd) en de bovendruk (ook wel systolische bloeddruk genoemd). Wanneer het hart zich spant is de druk het hoogst, en is er dus sprake van bovendruk. Wanneer het hart zich weer ontspant is de druk in onze bloedvaten het laagst en is er dus sprake van onderdruk. De bovendruk geeft daarbij de beste schatting van eventuele risico’s, het moment van meting is daarbij erg bepalend. Een ideale bloeddruk is een waarde onder de 140/90 mmHg.

Wat zijn de gevolgen van een hoge bloeddruk?

Ondanks dat de patiënt er vaak niets van merkt brengt een hoge bloeddruk allerlei schade toe aan in het lichaam. Men kan hierbij denken aan organen als het hart, de ogen, de nieren en de hersenen. Langdurig hoge bloeddruk beschadigt de wanden van de slagaders met als gevolg dat hierdoor slagaderverkalking kan ontstaan. Dit leidt ertoe dat de bloedvaten minder elastisch worden waardoor de bloeddruk verder toeneemt. Een hoge bloeddruk versterkt zichzelf dus op deze manier en zorgt voor een verhoogd risico op hart- en vaatziekten.

Wat zijn de mogelijke oorzaken van een hoge bloeddruk?

Er is een aantal factoren bekend dat de kans op een hoge bloeddruk vergroot. Enkele van die factoren zijn bijvoorbeeld of iemand rookt, ongezond eet, veel zout tot zich neemt, veel overgewicht heeft, weinig beweging krijgt of veel spanning en stress ervaart. Daarnaast speelt de leeftijd van de persoon een belangrijke rol aangezien de wanden van de slagaders minder elastisch worden naarmate we ouder worden. Voor 80-plussers geldt dan ook een andere definitie van hoge bloeddruk dan hierboven genoemd, namelijk een bovendruk die hoger is dan 160 mmHg.

Wat kunt u er zelf aan doen?

Om een hoge bloeddruk te voorkomen of te verlagen is het van belang dat u zo gezond mogelijk leeft. Door niet te roken bijvoorbeeld, maar ook door gezonde voedingsmiddelen te eten en voldoende te bewegen. Daarnaast is het aan te raden minder zout te eten, bijvoorbeeld verse groente en fruit in plaats van kaas, potgroenten of vleeswaren. U kunt het zout bij het uw avondeten ook vervangen door kruiden, zodat het eten toch voldoende smaak verkrijgt. Mocht de verbeterde leefstijl niet werken, dan kan een huisarts overgaan tot medicijnen. Een verhoogde bloeddruk van 160 mmHg of hoger wordt meestal behandeld met medicijnen. Denk aan bètablokkers, plaspillen of calciumblokkers. Als ook deze medicijnen niet werken, kan de nierzenuw uitgeschakeld worden. Dit wordt door middel van ablatie gedaan, waarbij het zenuwweefsel rond de nierslagader wordt uitgeschakeld door middel van een katheter in de lies. De katheter wordt verhit en beschadigt zo de nierzenuw. Deze behandeling is vrij nieuw en wordt alleen uitgevoerd bij patiënten die tenminste drie verschillende soorten medicijnen hebben geprobeerd, maar desondanks nog steeds een bloeddruk van boven de 160 mmHg hebben.

Lees verder

• Een hoog cholesterolgehalte