Borstkanker, voeding en alcohol: alcohol wordt afgeraden

Dat glaasje wijn drinken om te ontspannen is wel erg lekker als je borstkanker hebt gehad. Toch is juist die drank in veel gevallen niet zo goed voor borstkanker patiënten. Het gooit namelijk de hormoonhuishouding in de war. Maar het veroorzaakt ook overgewicht en juist dat is een factor van belang bij het krijgen of weer krijgen bij borstkanker. Bovendien zijn bepaalde voedingssupplementen juist slecht bij borstkanker.

Kun je kanker krijgen van eten of drinken?

Kanker wordt in sommige gevallen heel vaak direct veroorzaakt door een aanwijsbare reden. Zo veroorzaakt roken heel vaak longkanker, veel alcohol drinken kan kanker in het hoofd- halsgebied en de lever veroorzaken en veel zonnen kan huidkanker tot gevolg hebben. Aan die dingen kan dus wat worden gedaan. Bij borstkanker ligt dat wat genuanceerder.

Hormonen en kanker

Draagsters van het BRCA1 en BRCA2 gen hebben een grote kans dat zij kanker in borsten en eierstokken krijgen. Verder zijn hormonen vaak bepalend. Veel vrouwen hebben een hormoongevoelige kanker, dat betekent dat de hormonen de kanker voeden. Het feit dat westerse vrouwen veel later of helemaal geen kinderen krijgen, is een factor voor het krijgen van borstkanker. Maar ook het slikken van de pil (lange blootstelling aan oestrogeen) en de vele hormoonpreparaten die vrouwen in de overgang krijgen voorgeschreven, kunnen zorgen voor borstkanker. Dat er ook een relatie is met voeding is wat minder bekend. Zo hebben dikke vrouwen meer kans op borstkanker, dan slanke vrouwen. En is alcohol drinken niet goed als je (waarschijnlijk bepaalde soorten) borstkanker hebt. Vrouwen die bovendien worden behandeld voor borstkanker en chemokuren krijgen, moeten ook heel erg oppassen met hun voeding. Zo beinvloeden supplementen als vitaminen de werking van de chemo. Maar ook grapefruit eten is dan niet verstandig, want de vrucht breekt de giftige stoffen niet goed af. Daardoor kunnen vrouwen heftiger bijwerkingen krijgen.

Veroorzaakt suiker borstkanker?

Er wordt vaak gezegd dat suiker direct kanker veroorzaakt. Dit is niet het geval. Toch is veel suiker eten niet goed als je borstkanker hebt of hebt gehad. Suiker zorgt er namelijk voor dat je zwaarder wordt. En overgewicht is een belangrijke risicofactor voor het krijgen van kanker of het opnieuw krijgen van borstkanker. In veel westerse voeding zit al veel suiker verwerkt. Probeer dat te vermijden en probeer echt op een laag gewicht te komen of te blijven. Daar komt bij dat er in suiker niet of nauwelijks vitaminen zitten. Suiker helpt wel om energie te hebben en te houden, zodat je bijvoorbeeld beter kunt nadenken.

Borstkanker en soja

Lange tijd is gedacht dat soja eten en drinken niet kan als je borstkanker hebt of hebt gehad. Soja bevat namelijk isoflavonen. Isoflavonen zijn een groep stoffen die erg lijkt op oestrogeen, ze worden ook wel fyto-oestrogenen (plantaardige oestrogenen) genoemd. Verschillende onderzoeken hebben echter uitgewezen dat het eten van 2 tot 3 porties sojaproducten op een dag niet slecht is, maar bij sommige soorten borstkanker juist goed. Met name vrouwen die na de overgang borstkanker kregen of vrouwen met een niet-hormoongevoelige borstkanker lijken baat te hebben bij het gebruik van soja in de voeding. Het gebruik van sojasupplementen wordt wel afgeraden. Fyto-oestrogenen lijken de werking van oestrogeen in het lichaam tegen te kunnen gaan. Dit komt omdat ze als het ware de oestrogenen verdringen. Bij hormoongevoelige kanker is oestrogeen vaak een belangrijke factor die de kanker laat groeien. Vrouwen die langere tijd zijn blootgesteld aan oestrogeen (dat kan doordat ze jong ongesteld werden en laat in de overgang kwamen of door toediening van hormonen in de vorm van de pil of hormonen voor na de overgang) hebben meer kans op het krijgen of weer krijgen van borstkanker.

Hoge dosis soja en hormoongevoelige borstkanker

De veiligheid van hoge doses soja en dus een hoge dosis oestrogeenachtige stoffen is nog niet aangetoond. Daarom is het advies om geen supplementen met hoge doseringen soja, fyto-oestrogenen en isoflavonen (zoals genisteïne en daidzeïne-preparaten) te gebruiken. Uit onderzoek is verder gebleken dat gewone sojaproducten eten bij anti-hormoontherapie (zoals tamoxifen) niet schadelijk is. Omdat er geen onderzoek is gedaan naar supplementen is het devies dat niet te doen.

Overgewicht: vetweefsel in de buik is slecht

Sommige vrouwen die behandelingen voor borstkanker krijgen groeien behoorlijk. Anderen worden alleen maar dunner door de effecten van de kuren. Daarbij komt dat een deel van de vrouwen (vroegtijdig) in de overgang komt of weer in de overgang wordt gebracht door het gebruik van anti-hormoonpillen. Overgewicht kan leiden tot het weer krijgen van borstkanker, vooral bij vrouwen na de overgang. Het vetweefsel, vooral dat in de buik zorgt er namelijk voor dat de hormoonwaarden hoger worden. Hoe meer vetweefsel een vrouw heeft, hoe groter de aanmaak van het vrouwelijke hormoon oestrogeen. En dit verhoogt de kans op het krijgen of weer krijgen van borstkanker. Daarom is een gezond gewicht met een BMI van 25 of lager erg belangrijk. Goed en gezond eten en veel bewegen kunnen daarvoor zorgen.

Alcohol en borstkanker: vaak geen goede combinatie

Alcohol verhoogt de kans op borstkanker of het weer krijgen van borstkanker, met name die van hormoongevoelige borstkanker. Drank beinvloedt de hormoonhuishouding namelijk. Daarom is het voor vrouwen met vooral die soort borstkanker het beste om helemaal geen alcohol te drinken. Uit onderzoek is verder gebleken dat vooral lobulaire borstkanker (dat is borstkanker in de melkklieren) zich veel meer ontwikkelt bij het drinken van alcohol. Wie overigens toch wil drinken, wordt aangeraden om zeker niet meer dan 1 glas per dag te nuttigen.

Hop

Ook hop heeft zogenaamde fyto-oestrogenen, ook wel plantaardige oestrogenen genoemd. Fyto-oestrogenen lijken de werking van oestrogeen in het lichaam tegen te kunnen gaan. Uit onderzoek in het laboratorium met borstkankercellen is gebleken dat hop zich kan binden aan het hormoon en daardoor het oestrogeen als het ware blokkeerde. Dat zou dus heel positief kunnen zijn, ware het niet dat dit alleen in reageerbuisjes is gedaan. Wetenschappers willen daarom nog geen conclusies trekken over het gebruik van hop en oestrogeen gevoelige vormen van kanker. Supplementen met hoge concentraties hop worden dan ook afgeraden. In bier zit ook hop. De concentratie daarvan is niet hoog, dus dat is geen probleem, ware het niet dat bij borstkanker het drinken van alcohol wordt afgeraden.