Vitiligo: oorzaak, symptomen en behandeling

Vitiligo: de bekende popster Michael Jackson leed aan deze huidziekte. Toch werd er ook gespeculeerd dat Michael Jackson zijn huid liet bleken. Vitiligo geeft vooral psychische problemen. Klachten als jeuk en pijn zijn er niet. De oorzaak voor deze huidziekte is waarschijnlijk een auto-immuunziekte. Ook mensen met diabetes krijgen er vaker mee te maken. De symptomen zijn kleine tot grote witte vlekken op de huid. Deze hebben een donkere rand. Er bevindt zich geen pigment in deze witte huid. Soms komt de ziekte tot rust en kan een behandeling succesvol zijn.

Wat is vitiligo?

Vitiligo wordt ook wel leukoderma genoemd. Het gaat hier om een huidziekte. Nou onderscheiden we veel verschillende huidziekten die variëren van mild tot zeer ernstig. Vitiligo is een huidziekte die geen pijn of andere klachten veroorzaakt. Het is vooral een cosmetisch probleem en veroorzaakt bij de meeste patiënten min of meer psychische klachten.

Oorzaak

Iedere ziekte heeft een oorzaak, hoewel ons dit niet altijd even duidelijk is. Bij vitiligo ontbreken de pigmentcellen in de huid. Zeer waarschijnlijk gaat het hier om een auto-immuunziekte. Een auto-immuunziekte is een ziekte waarbij het lichaam in afweer komt tegen lichaamseigen cellen. Bij vitiligo worden zeer waarschijnlijk de melanocyten afgebroken. Deze cellen produceren melanine, het pigment dat kleur geeft aan huid, haren en ogen.

De ziekte komt vaker voor bij mensen met diabetes (suikerziekte). Bij diabetes is het lichaam niet meer in staat om de bloedsuikerspiegel (glucose) zelf te reguleren. Er is een tekort aan het hormoon insuline doordat dit niet meer wordt aangemaakt of het lichaam reageert onvoldoende op insuline. Bij diabetes type 1 worden de cellen die insuline aanmaken vernietigd. De meeste mensen hebben diabetes type 2. Vitiligo gaat vaak samen met diabetes type 1.

Ook wordt vitiligo vaker gezien in combinatie met pernicieuze anemie. Het gaat hier om bloedarmoede die kwaadaardig is. De oorzaak voor deze ziekte is te vinden in een slechte opname van vitamine B12. Een tekort aan schildklierhormonen wordt ook als mogelijke oorzaak aangewezen.

De huidziekte lichen sclerosus komt vaker voor in combinatie met vitiligo. Dit komt het meest voor bij blanke mensen. De oorzaak voor lichen sclerosus is onbekend. Ook nu wordt weer vermoed dat het om een auto-immuunziekte gaat.

Symptomen

Karakteriserend voor vitiligo zijn de witte vlekken die op de huid ontstaan. Vaak beginnen deze al voor het twintigste levensjaar. In ieder geval krijgt het merendeel van de patiënten er voor het dertigste jaar mee te maken. Een enkele krijgt het pas na hun dertigste jaar. Het pigment in de witte vlekken is niet aanwezig. Daardoor kleurt de huid ook niet roze, bruin of welke andere kleur dan ook. De huid kan kleine vlekken wit vertonen maar ook grotere. Het komt voor op de handen, de armen, de benen, de voeten, de rug, de buik en in het gezicht. Ook andere lichaamsdelen zoals de lippen of de nagels kunnen witte vlekken vertonen.

De rand van de witte vlek ziet er vaak donkerder dan de normale huid. Hierdoor zijn de vlekken sterk begrenst. Het haar dat zich in de vlek bevindt is ook wit, doordat al het pigment totaal ontbreekt in deze vlek. Met het verstrijken van de jaren worden de vlekken groter of meer in aantal. Er kunnen periodes zijn dat de vlekken minder worden. Er is geen pijn of jeuk aanwezig. Ook is het niet besmettelijk. Het zijn vooral psychische klachten waar patiënten mee te maken krijgen.

Behandeling

In sommige gevallen geneest vitiligo vanzelf. Dit zien we vooral op plaatsen waar de huid in aanraking komt met zonlicht. Een behandeling met ultraviolet-B licht geeft goede resultaten. Hierdoor wordt de huid gestimuleerd om pigment aan te maken. In meer dan de helft van alle gevallen krijgen patiënten weer pigment terug, vaak binnen 12 maanden. Na het stoppen van deze behandeling kan het zijn dat het pigment weer verdwijnt. Vaak zal een jarenlange behandeling nodig zijn om ervoor te zorgen dat het pigment ook blijft.

Een andere behandeling is het toedienen van psoraleen. Deze stof wordt vaak via de huid aangebracht of door inname via de mond (tabletten). Deze stof is afkomstig van planten en maakt de huid gevoelig voor ultraviolet A. Door het zonlicht gaat de huid meer pigment aanmaken.

Een camouflerende crème kan helpen bij kleine vlekken. Hierdoor worden deze vlekken onzichtbaar gemaakt. Wanneer de huid erg aangedaan is en de vlekken erg groot zijn kan het juist helpen om de nog gekleurde huid wit te maken. Hierdoor valt het allemaal minder op en lijkt de gehele huid gewoon licht.

Soms geven corticosteroïden goede resultaten. Dit is de chemische variant van het natuurlijke bijnierschorshormoon. Het remt ontstekingen. Het nadeel van corticosteroïden is dat het de huid dunner maakt en onderhuidse bloedingen veroorzaakt. Daarom mag dit niet te lang achter elkaar gebruikt worden.

Soms is huidtransplantatie een optie. maar dit is alleen mogelijk wanneer de ziekte niet meer vordert. Zolang er nieuwe of grotere witte vlekken bijkomen, heeft huidtransplantatie geen nut.

Alle behandelingen die hier beschrijven zijn kunnen zinvol zijn, maar hebben niet altijd het gewenste resultaat. Soms zijn de bijwerkingen groter dan het gewenste resultaat, waardoor het beter is ervan af te zien. Bij jonge kinderen is de huid nog kwetsbaar. Om die reden wordt vaak gekozen om een afwachtende houding aan te nemen. Soms stopt de ziekte vanzelf en kan dan met een behandeling begonnen worden.