Astma: diagnose, tips en medicijnen (inhalatorgebruik)

Astma is een ziekte waarbij de longen altijd een beetje ontstoken zijn. Astma is helaas niet te genezen en klachten kunnen heel lang aanhouden. Soms verdwijnen de klachten even en lijkt het of de astma over is, maar dat is niet zo. De ernst van de klachten kan per patiënt verschillen, variërend van lichte tot enkele levensbedreigende gevallen. Ook al is astma niet te genezen, u kunt er wel oud mee worden. Er zijn medicijnen en tips, die u helpen om er zo goed mogelijk mee om te gaan. Door tips en medicijnen hoeft astma, in veel gevallen, geen grote belemmering te zijn van de kwaliteit van uw leven.

Wat is astma?

Astma is een chronische ontstekingsziekte van de luchtwegen. Iemand met astma is hierdoor overgevoelig voor bepaalde prikkels van bijvoorbeeld huisdieren, huisstofmijt en uitlaatgassen. Doordat de longen geprikkeld worden door bepaalde stoffen zwellen de slijmvliezen in de longen, keel en neus op, waardoor ademen moeilijk wordt en u plotseling kunt gaan hoesten. Dat kan beangstigend zijn, maar het is niet gevaarlijk. Deze plotselinge reactie van hoesten en het gevoel van benauwdheid wordt een astma-aanval genoemd.

Soorten astma

Gevoelige prikkels zoals huisstofmijt, huisdieren, rook en uitlaatgassen kunnen bij astmapatiënten verschillende reacties geven. De heftigheid en het reageren op prikkels verschilt dus bij astmapatiënten. Er zijn vier soorten astma te onderscheiden:

• Allergisch astma is de meest voorkomende soort van astma. Iemand met deze vorm van astma is allergisch voor bepaalde stoffen en maakt histamine aan bij het inademen daarvan. De stof histamine heeft benauwdheid tot gevolg.
• Bij niet-allergisch astma krijgt iemand last van prikkels zoals rook, parfum of schoonmaakmiddelen. Koude lucht en mist kunnen ook problemen geven bij niet-allergisch astma. De prikkels hebben niets met een allergie te maken.
• Inspanningsastma is een vorm van astma die vooral klachten geeft bij een te snelle of heftige inspanning. De astmaklachten kunnen versterkt worden door stress en sterke emoties. Ook koude en droge lucht kunnen een negatief effect hebben. Inhalatoren voor astma kunnen hierbij enigszins verlichting bieden.
• Ernstige astma komt het minst voor maar is wel het zwaarst om mee te leven. Medicatie heeft weinig effect en iemand met deze vorm van astma zal vaak naar het ziekenhuis moeten voor behandeling.

Diagnose

De diagnose astma kan een hoop negatieve gevoelens los maken bij een astmapatiënt. Gevoelens van boosheid, frustratie of verdriet kunnen bij astmapatiënten overheersen. Er zijn echter een hoop hulpmiddelen beschikbaar die het leven met astma een stukje makkelijker kunnen maken. Besef bovendien dat er veel mensen in Nederland met astma rondlopen. De schattingen lopen uiteen, maar er zijn toch minstens 500.000 personen met astma binnen Nederland in 2015. De schatting is gedaan door het Longfonds in Nederland.

Medicijnen

Voor de soorten astma bestaan verschillende medicijnen. Welke medicijnen iemand nodig heeft zal besproken moeten worden met een arts. De soort en ernst van de vorm van astma spelen een rol bij de afstemming van de medicijnen door de arts. In de meeste gevallen wordt bij astmapatiënten gebruik gemaakt van ontstekingsremmers en luchtwegverwijders. Deze medicijnen worden via de mond ingeademd door middel van een inhalator. De bijwerking van de medicijnen in de inhalator is nihil. Mocht u toch last hebben dan is het advies dit te melden bij de arts. Ook is het mogelijk om als astmapatiënt een griepprik te krijgen. Hierdoor is iemand met astma beter beschermd tegen bijvoorbeeld een verkoudheid. Voor allergieën kunnen er medicijnen op maat worden voorgeschreven of toegediend.

Luchtwegverwijder en ontstekingsremmers

Luchtwegverwijder

Door middel van een inhalator krijgt u medicijnen binnen die helpen bij benauwdheid of een astma-aanval. Een luchtwegverwijdermedicijn in de inhalator zorgt er namelijk voor dat de luchtweg wat wijder wordt. Dit is een tijdelijke oplossing en geneest niet de ontstekingen in de longen. Er zijn kort- en langwerkende inhalatoren. Door een pufje van de kortwerkende inhalator werkt het medicijn binnen 5 minuten en hebt u er maximaal 6 uur profijt van. Bij een pufje van de langwerkende inhalator kunt u er 12 uur effect van hebben. Dit is dus ideaal voor een beetje verlichting op een sportieve of stressvolle dag. Volg altijd goed de aanwijzingen van de arts en de apotheker bij het gebruik van de inhalator.

Ontstekingsremmers

Ontstekingsremmers worden meestal door middel van een inhalator toegediend maar bestaan ook in tabletvorm. Het duurt een aantal weken voordat de ontstekingsremmers hun werk doen in de longen. De ontstekingsremmers kunnen ervoor zorgen dat uw prikkels voor astma minder worden. Volg de aanwijzingen van de arts en apotheker over dosering en tijd van inname goed op voor een maximaal resultaat.

Tips

Het leven met astma is even wennen. Het kan soms moeilijk te accepteren zijn om niet alles meer te kunnen. Negatieve gevoelens kunnen daarbij naar boven komen. Boosheid, verdriet of angst zijn menselijke reacties. Toch is het leven met astma in de meeste gevallen prima mogelijk. Een ieder moet voor zichzelf een manier weten te vinden om zo prettig mogelijk te leven met astma.

Hieronder een aantal tips:

• Stop met roken. Roken kan prikkels veroorzaken en heeft dus een slechte invloed op astma. Stoppen met roken is voor veel mensen niet makkelijk. Wees niet bang om hulp in te schakelen bij het stoppen.
• Zoek lotgenoten. Het is prettig om ervaringen uit te wisselen met lotgenoten en u ontvangt vaak nuttige informatie.
• Probeer te bewegen. Lichamelijke oefening kan de klachten van astma mogelijk verminderen. Mentaal kunt u zich ook beter gaan voelen door het sporten en leert u uw eigen mogelijkheden en beperkingen kennen. Daarbij is het goed voor de sociale contacten.
• Gezonde voeding kan helpen om u beter te voelen.
• Vraag aan uw omgeving om rekening met u te houden. Denk hierbij aan niet roken en het beperken of vermijden van parfum en aftershave.
• Wees duidelijk naar uzelf en anderen toe over wat u wel en niet kan. Leer leven met uw beperkingen. U zal nog veel kunnen doen en daarvan kunnen genieten.
• Bij veel negatieve gevoelens is het misschien verstandig om een keer te praten met een psycholoog.
• Vraag een familielid of vriend/vriendin een keer mee te gaan naar de arts. Twee horen meer dan een.