Tips bij scoliose

Scoliose is een zijdelingse verkromming van de wervelkolom. Door deze verkromming ontstaan er één of twee bochten. Het is een veelvoorkomende aandoening die bij 4 op de 100 mensen voorkomt met verschillende gradatie van ernst. Indien de wervelkolom ook om zijn eigen as draait, kan er een bochel optreden. Er kunnen cosmetische gevolgen zijn, maar er kunnen ook problemen ontstaan met zowel de ademhaling als de bloedsomloop en er kunnen pijnklachten zijn. Wat zijn tips om met scoliose om te gaan?

Wat is scoliose?

Normaal gesproken ligt de wervelkolom in één rechte lijn in de rug. Scoliose is een zijdelingse verkromming van de rug. De verkromming zit in de wervelkolom waardoor er één of twee bochten kunnen ontstaan. De aandoening treft 4% van de bevolking waarbij er een milde verkromming kan zijn maar er kan ook sprake zijn van zeer ernstige verkrommingen. Indien de wervelkolom ook om de eigen as draait is er sprake van een gibbus, oftewel een bochel. Het kan leiden tot pijnklachten, cosmetische problemen, maar ook problemen met de ademhaling en bloedsomloop.

Hoe ontstaat scoliose?

In de meeste gevallen (65%) is de oorzaak van scoliose niet bekend. De scoliose ontstaat gedurende de groei en zal zich progressief ontwikkelen. Bij 15% van de mensen met scoliose komt het door een aangeboren aandoening. Kinderen met een ontwikkelingsstoornis zoals het syndroom van Rett of het syndroom van Down hebben bijvoorbeeld vaker scoliose. Andere aangeboren aandoeningen waarbij het vaker voorkomt zijn kinderen met verlammingsverschijnselen of ruggenmergafwijkingen. Bij 10% is er sprake van afwijkingen op neuromusculair niveau. Hierdoor kan er een onbalans zijn tussen de spierkracht links en rechts. Er zijn nog vele andere oorzaken van scoliose die gelegen zijn in de wervels. Hierbij kan worden gedacht aan rachitis door vitamine D-gebrek, osteoporose of wervelfracturen.

Bovenstaande oorzaken zijn structurele oorzaken. Er is ook een groep met niet-structurele oorzaken van scoliose. Er lijkt dan alsof er sprake is van scoliose in de rug, maar het kan bijvoorbeeld komen doordat het linkerbeen langer is dan het rechterbeen of dat iemand een bepaalde houding aanhoudt door bijvoorbeeld een blindedarmontsteking.

Behandelingen bij scoliose

Wanneer er sprake is van een niet-structurele oorzaak van scoliose zoals beenlengteverschil is het van belang om deze oorzaak op te lossen.

Scoliosebrace

Met name bij kinderen en tieners in de groei kan de bocht van de scoliose gestabiliseerd worden door het dragen van een zogenaamde scoliosebrace. Er zijn braces die zowel overdag als 's nacht gedragen moeten worden als braces die alleen 's nachts gedragen moeten worden. Een brace vergt dus vrij veel inzet en doorzettingsvermogen.

Operatie

Zowel de bocht als de rotatie moeten worden behandeld. De wervels moeten als het ware fuseren, maar er wordt ook een pen operatief langs de wervels geplaatst en op meerdere plaatsen vastgezet.

Tips en trucjes bij scoliose

Hierboven worden dus een aantal behandelingen genoemd, maar er zijn ook een aantal dagelijkse tips die toegepast kunnen worden om het leven met scoliose makkelijker te maken.

Fysiotherapie, manuele therapie, acupunctuur, massagetherapie of chiropraxie

Bij fysiotherapie, manuele therapie en chiropraxie is het met name belangrijk dat er verbetering is van de lichaamshouding. Door veel te oefenen kan de beweeglijkheid van de wervelkolom vergroot worden. Massagetherapie of acupunctuur kan ook zorgen voor vermindering van de pijnklachten. Wat je keuze ook is, het is belangrijk om niet meteen de eerste week op te geven. Soms kan het zelfs een aantal weken tot maanden duren voordat je effect merkt.

Stoelen en kussens

Het is belangrijk dat je goed zit. Als je bijvoorbeeld naar een theater gaat, in de klas komt of uiteten gaat met vrienden, zorg er dan voor dat je een stoel uitzoekt met een goede stoelleuning. Op deze manier kun je meer genieten en zul je minder last van je rug hebben. Als je in een restaurant bent en niet goed zit, vraag dan om een kussentje voor in je rug. Er zijn ook speciale scoliosekussens die je kunt aanschaffen.

Een andere tip is om een oefeningsbal aan te schaffen. Dit is een fitnessbal die op een grote skippybal lijkt waardoor je je houding kunt verbeteren.

Fitness

Probeer zowel cardio- als krachttraining te doen om zowel de kracht als de stabiliteit van je rug te behouden. De eerste paar keer is het handig om een Personal Trainer te nemen zodat je goed weet op wat voor manier je buik- en rugspieren kunt versterken.
Een voorbeeld van een oefening die de stabiliteit kan verbeteren:

Een stabilisatie-oefening (Superman)

• Ga in de handen en knieën stand
• Plaats de handen onder de schouders en de knieën onder de heupen
• Maak de rug licht hol en trek de navel in
• Strek linkerarm en rechterbeen
• Houd 10 seconden vast
• Wissel van arm en been
• Herhaal deze oefening in 3 series van 10 herhalingen

Schaam je niet!

Vertel anderen over jouw scoliose. Op deze manier weten mensen in je omgeving al dat je scoliose hebt en hoef je niet continu uit te leggen wat er aan de hand is. Mochten er wel mensen zijn die vervelend doen over de scoliose probeer je er niets van aan te trekken of praat met een goede vriend/collega/familielid over het voorval.

School

Met name op de middelbare school kan het zijn dat je een zware rugzak mee moet nemen met veel boeken. Probeer te regelen op school dat je twee boekenpakketten hebt. Op deze manier hoef je niet iedere dag die zware boekentas van huis naar school mee te nemen. Zorg er ook voor dat je een stevige rugzak hebt die genoeg steun biedt.

Lotgenotencontact

Soms kan het fijn zijn om met lotgenoten over het probleem te praten. Het is mogelijk om je aan te sluiten bij een patiëntenvereniging of een account aan te maken bij een forum. Een voorbeeld is de Nederlandse Vereniging van Scoliose patiënten.

Slapen

Met name bij het slapen met een brace kan dit pijnlijk zijn. Veel mensen met scoliose hebben er baat bij om vaak van houding te veranderen: dus dan op de rechterzij, dan even op de linkerzij dan op de buik. Een andere tip is even de rug te masseren voor het slapen of een aantal yoga-oefeningen te doen. Op deze manier wordt niet alleen de rug vaak minder pijnlijk, maar kun je ook meer ontspannen in je hoofd gaan slapen. Zorg er ook voor dat je een goed matras en goed kussen hebt waardoor je beter kan slapen. Dit is per persoon sterk verschillend.

Er zijn dus een aantal behandelingen en tips die je kunt proberen bij scoliose. Het belangrijkste is dat iedereen met scoliose manieren vindt die het beste bij hem of haar passen om met de scoliose om te gaan