Salmonella infectie

Volgens het Rijksinstituut voor de Volksgezondheid (RIVM) is er sinds augustus '08 een “ernstige uitbraak” van Salmonella typhimurium in ons land. Welke bron deze uitbraak veroorzaakt is nog niet achterhaald. Gezonde, volwassenen herstellen meestal zelf van een Salmonella besmetting, maar voor kleine kinderen, zieken, zwangere vrouwen en bejaarden kan zo’n infectie levensbedreigend zijn. “Normaal” worden er ongeveer 50.000 mensen ziek en vallen er ongeveer 30 doden per jaar door Salmonella.

Wat is Salmonella?

Salmonella is een bacterie, vernoemd naar zijn Amerikaanse ontdekker, de veterinaire bacterioloog Daniel E. Salmon. Er zijn zo’n 2300 ondersoorten van de Salmonella bacterie, waaronder deze -helaas antibiotica resistente- Salmonella typhimurium. Volgens sommige deskundigen is deze resistentie te wijten aan het veelvuldig toedienen van antibiotica aan slachtdieren.

Hoe komt men aan een Salmonella infectie?

De darmbacterie Salmonella komt via de uitwerpselen van dieren (oorspronkelijke gastheren van deze bacterie) en mensen in het milieu, het water en zo weer in onze voedselketen terecht. De meeste besmettingen vinden plaats via rauw dierlijk voedsel (vlees, kip, eieren, vis, garnalen, schelpdieren, melk etc.) door onvoldoende hygiëne, productiefouten en kruisbesmetting via bijvoorbeeld een snijplank, kunnen de bacteriën ook in salades, fruit, brood en dergelijke gaan floreren. Een enkele keer vindt er een besmetting plaats door direct contact met (huis)dieren.

Wat zijn de symptomen van een Salmonella infectie?

De eerste symptomen na een infectie doen zich meestal binnen 12 tot 36 uur voor:

• Misselijkheid
• Rillingen
• Koorts
• Buikkrampen
• Diarree
• Hoofdpijn

Bij deze symptomen is de enige remedie rust houden en voldoende blijven drinken, om uitdroging te voorkomen. Na een dag of 3, zullen bij volwassen, verder gezonde mensen, de ziekteverschijnselen langzamerhand verdwijnen. De ex patiënt kan de bacterie nog wel maandenlang bij zich dragen en daardoor (bij onvoldoende hygiëne!) anderen besmetten.

Hoe stelt men de diagnose bij een Salmonella infectie?

Om er achter te komen of de oorzaak van de ziekteverschijnselen inderdaad een Salmonella besmetting betreft, kan de huisarts een beetje ontlasting van de patiënt naar een labaratorium sturen om op kweek te zetten.

Wat zijn de complicaties die bij een Salmonella infectie kunnen optreden?

Acuut en levensbedreigend bij mensen met een lagere weerstand (zwangeren, jonge kinderen, zieken en bejaarden):

• Uitdroging (uitvallen van de nierfunctie)
• Shock
• Bloedvergiftiging
• Hartproblemen
• Abcessen

Niet levensbedreigend maar mogelijk blijvende klachten;

• Maag- darmproblemen
• Botontstekingen
• Gewrichtsontstekingen (Reuma)
• Geïrriteerde ogen
• Pijn bij/na het plassen

Hoe voorkom je een Salmonella infectie?

• Zorg voor een goede persoonlijke hygiëne. Was zorgvuldig de handen, met warm water en zeep, gedurende minstens 20 seconden. Doe dit na ieder toiletbezoek, na het verwisselen van luiers, contact met dieren en voor, tijdens en na het bereiden van voedsel (ga niet na het snijden van kipfilet met ongewassen handen verder met tomaten snijden!).
• Houdt de keuken en alle keukengerei goed schoon. Gebruik keukenrol en/of vochtige keukendoekjes. Was keukentextiel regelmatig en op een niet te lage temperatuur. Gebruik een aparte snijplank voor rauwe dierlijke producten. Een glazen snijplank is in tegenstelling tot een houten snijplank goed te reinigen.
• De Salmonella bacterie wordt gedood bij 70 graden Celcius. Wanneer dierlijke producten dus goed worden gegaard zijn ze absoluut veilig.
• Bak eieren tot het eigeel goed is gestold, of kook eieren minstens 6 minuten. Bewaar eieren altijd in de koelkast. Producten bereid met rauwe eieren zoals, zelfgemaakte mayonaise en bavarois brengen een hoog risico met zich mee.
• Gebruik bij het boodschappen doen een koeltas voor rauwe dierlijke producten. Berg bij thuiskomst de producten zo snel mogelijk op in een deugdelijke koelkast (4 graden Celcius) of diepvries (-19 graden Celcius). Koel voedsel wat bewaard moet worden zo snel mogelijk terug in de koelkast of diepries. Ontdooi bevroren voedsel in de koelkast of in de magnetron. Ook het marineren van kip en vlees kan het beste in de koelkast gebeuren. Bewaar dierlijke producten apart van andere voedingsmiddelen in een vak of lade van de koelkast.
• Kaas gemaakt van rauwe melk, rauwe schelp/schaaldieren, rood vlees en dergelijke zijn voorbeelden van producten die absoluut niet geschikt zijn voor zwangere vrouwen, zieken, jonge kinderen en bejaarden.
• Buitenshuis eten in restaurants, snackbars en kantines geeft een hoger risico op besmetting dan wanneer er thuis volgens bovenstaande regels wordt gekookt.