Hooikoorts plus symptomen

Hooikoorts is een allergische reactie van de slijmvliezen van neus en ogen op stuifmeel (pollen) van grassen, bomen of struiken. Hooikoorts heeft weinig met hooi en meestal niets met koorts te maken. Vroeger dacht men dat de meeste klachten ontstonden tijdens de hooitijd, vandaar de naam hooikoorts.

Allergie

Een allergie of overgevoeligheid is een ongecontroleerde reactie van het lichaam op bepaalde stoffen, die ook wel allergenen worden genoemd. Normaal gesproken maakt het lichaam na contact met het allergeen zogenaamde antistoffen aan. Deze antistoffen zijn in staat het allergeen uit te schakelen, waardoor klachten uitblijven. Bij een allergische reactie is dit proces verstoord en reageert het lichaam extreem fel op het allergeen. Tijdens een allergische reactie komt er histamine vrij. Histamine is verantwoordelijk voor de ziekteverschijnselen die optreden bij een allergische reactie. Wilt u meer informatie over allergieën vraag dan bij uw apotheek naar de informatiefolder ‘Allergie’.

Klachten en symptomen

Hooikoortsklachten zijn gebonden aan het bloeiseizoen van grassen en windbestuivende planten. Dit loopt van februari tot september. Meestal is het stuifmeel van grassen de boosdoener, maar ook het stuifmeel van bomen (berk, wilg), struiken (hazelaar) en onkruid (bijvoet, weegbree) kan klachten veroorzaken. Daarnaast zijn factoren als bloeitijd van het betreffende gewas, het weer (bij droog weer neemt de pollenconcentratie toe) en de grootte van de stuifmeelkorrel van invloed op hooikoortsklachten. Gras bloeit in de maanden mei, juni en juli. Voor veel hooikoortspatiënten is dat dan ook de lastigste periode. Hooikoortsklachten zijn verschillend van aard en kunnen zowel afzonderlijk als gecombineerd voorkomen. De ernst van de klachten is afhankelijk van het aantal stuifmeelkorrels in de lucht. Hooikoorts is niet gevaarlijk maar bij langdurige klachten kan een beschadiging van het neusslijmvlies optreden die moeilijk herstelt.

Neusklachten

Het lijkt in het begin op een neusverkoudheid die steeds erger wordt. Het neusslijmvlies raakt gezwollen en er ontstaat een branderig en jeukend gevoel, waardoor onbedwingbare niesbuien ontstaan. Er stroomt eerst helder, dun vocht uit de neus, dat later slijmerig, taai en soms gekleurd kan worden. Door de gezwollen neusslijmvliezen raakt de afvoer van de neusbijholtes naar de neus vaak verstopt. Dit geeft dan een vol gevoel in het hoofd en een zeurderige hoofdpijn boven de neusrug en de ogen.

Oogklachten

Bij oogklachten jeuken de ogen, ze voelen branderig aan en tranen voortdurend. De oogleden zijn gezwollen, het oogwit is rood en men is overgevoelig voor licht.

Mond-, keel- en longklachten

Deze klachten uiten zich in jeuk, een droog, branderig gevoel in de keel, een droge irriterende hoest, kortademigheid of een piepende ademhaling. Soms ontstaat astma.

Huidklachten

Huidklachten die kunnen optreden zijn zwellingen van mond en gezicht en netelroos (jeukende rode huidbulten).

Oorzaken

Hooikoorts is dus een allergische reactie op stuifmeel van bomen en grassen. Hooikoortsklachten ontstaan pas nadat men enkele seizoenen stuifmeel heeft ingeademd. Veel mensen krijgen hooikoorts tussen het 15e en 25e jaar. Er zijn echter uitzonderingen.

Wanneer moet u een arts raadplegen

Bij genoemde klachten is het verstandig om een arts te raadplegen. Deze kan de vorm en de aard van hooikoortsklachten vaststellen.

Hoe is hooikoorts te voorkomen

Hooikoortsklachten worden minder naarmate er minder stuifmeel ingeademd wordt. In de maanden mei tot augustus worden er hooikoortsberichten afgegeven. Deze bestaan uit een verwachting van de situatie voor hooikoortspatiënten. Ze worden dagelijks op radio en teletekst uitgezonden. U kunt de dagelijkse voorspellingen ook via internet opzoeken (www.weeronline.nl).

Vlak na een regenbui is de concentratie stuifmeel in de lucht het laagst. Dat is dan ook een goed moment om te gaan sporten of wandelen. Ook 's ochtends vroeg is er nog niet zo veel stuifmeel in de lucht aanwezig.

In huis valt stuifmeel snel op de grond, tenminste als er geen tocht is. U kunt gerust met open raam slapen, maar doe wel de deuren dicht en stofzuig regelmatig de slaapkamer. In de zomer is het verstandig horren voor open ramen en deuren te plaatsen, om het binnendringen van pollen zoveel mogelijk tegen te gaan.

Op het platteland zit meestal drie tot vijf keer zoveel stuifmeel in de lucht als in de stad.
Op drukke autowegen zit vaak veel stuifmeel in de lucht. Dit wordt waarschijnlijk veroorzaakt door de sterke luchtwervelingen. Aan de kust tenslotte zit erg weinig stuifmeel in de lucht.

Bij de meeste mensen worden na een jaar of tien de klachten minder, maar vaak gaat hooikoorts niet helemaal over.

Geneesmiddelen

Er bestaat geen geneesmiddel waarmee hooikoorts genezen kan worden. Wel kunnen de klachten bestreden worden. De meeste geneesmiddelen tegen hooikoorts kunnen het beste in overleg met de huisarts gebruikt worden, omdat het toepassen van dergelijke middelen een nauwkeurige diagnose vereist en omdat een aantal van deze middelen bijwerkingen kan geven. Ook zijn vervelende wisselwerkingen met andere geneesmiddelen mogelijk.

Antihistaminica worden vaak toegepast bij hooikoorts. Deze middelen gaan de werking van histamine tegen. Zij verminderen de ziekteverschijnselen die optreden bij hooikoorts. Uw apotheek kan u adviseren bij het kiezen van een antihistaminicum.

Verder is er een aantal neussprays verkrijgbaar voor de behandeling van neusklachten. Deze moeten in het seizoen elke dag gebruikt worden, ook als er minder stuifmeel in de lucht zit. Veel van deze neussprays bevatten natriumcromoglicaat dat ervoor zorgt dat stoffen als histamine niet vrij kunnen komen. Indien neusklachten gepaard gaan met oogklachten is doorgaans het gebruik van een neusspray afdoende. In de meeste gevallen verdwijnen ook de oogklachten. Is dit niet het geval dan kunt u een natriumcromoglicaat bevattende oogdruppel overwegen.