Kinderziekte - Urineweginfectie

Een lage urineweginfectie – beter bekend als blaasontsteking – komt regelmatig voor bij kinderen. Het is een ziekte waarbij actie ondernomen moet worden. Onbehandeld is de kans namelijk erg groot dat een lage urineweginfectie (blaasontsteking) overslaat naar een hoge urineweginfectie (nierbekkenontsteking). Kinderen kunnen erg veel schade aan de nieren oplopen. Maar een urineweginfectie bij kinderen is lastig te ontdekken, zeker bij jonge kinderen. Het is daarom van groot belang dat een ouder / verzorger weet wanneer een kind te maken heeft met een urineweginfectie.

Artikel inhoud

In dit artikel vindt u informatie over de urineweginfectie:

• Algemene informatie
• Oorzaken van een urineweginfectie
• Ziektesympomen
• Ziekteverloop
• Complicaties
• Behandeling / verzorging
• Voorkomen van de ziekte

Urineweginfectie

Een lage urineweginfectie staat beter bekend onder de naam blaasontsteking. Maar niet alleen de blaas raakt ontstoken, ook de urinebuis, de urineleiders en de prostaat (bij jongens) kunnen geïnfecteerd raken.
Urineweginfecties komen regelmatig bij kinderen voor. De infecties kunnen gevaarlijk zijn voor kinderen aangezien het lastig op te merken is en onbehandeld gemakkelijk naar een hoge urineweginfectie (nierbekkenontsteking) kan overslaan. Wanneer jonge kinderen nierbekkenontsteking krijgen kan de schade aan de nieren groot zijn.
Urineweginfecties komen voornamelijk voor bij meisjes. De reden hiervoor is dat één van de meestvoorkomende veroorzakers een bacterie is die huist in het maag- darmstelsel. Bij meisjes is de afstand van de urinebuis naar de anus korter dan dat bij jongens het geval is. Ook is de urinebuis van meisjes minder lang, waardoor bacteriën sneller in de blaas komen.

Oorzaken van een urineweginfectie

Het is een fabeltje dat urineweginfecties overgedragen worden via wc-brillen of ontstaan door kou en tocht. Het is niet van mens tot mens besmettelijk.
Een urineweginfectie wordt voornamelijk veroorzaakt wanneer bacteriën vanuit de anus via de urinebuis de urinewegen binnendringen en daarmee ontstekingen veroorzaken in de urinebuis, de blaas, de nieren en de prostaat (bij jongens). De meest schuldige bacterië is de E. Coli bacterie.
Afwijkingen aan de urinewegen kunnen echter ook ontstekingen veroorzaken. Enkele afwijkingen aan de urinewegen zijn een afwijkende blaas en reflux. De afwijkende blaas komt voornamelijk bij jongens voor. Door de afwijking kan de blaas niet volledig leeggeplast worden. De bacteriën die normaliter in urine zitten krijgen de kans om zich te vermenigvuldigen en de blaas te infecteren. Wanneer een kind reflux heeft stroomt urine vanuit de blaas terug de urineleiders en/of de nieren in door disfunctionerende kleppen. Ook dit veroorzaakt infecties. Baby’s, peuters en kleuters met deze aandoening groeien hier vaak overheen.
Een veroorzaker van de urineweginfectie die niet snel verwacht wordt is snoepgoed. Zoetigheid maakt een kind gevoelig voor blaasontstekingen. Wanneer een kind veel snoep eet verandert de zuurtegraad van de urine. Deze wordt zoeter en daarmee een prettige omgeving voor bacteriën. Zij zullen zich sneller vermenigvuldigen en infecties veroorzaken in de urinewegen.

Ziektesymptomen

Bij jongere kinderen is een urineweginfectie lastiger te herkennen dan bij oudere kinderen.
Kinderen onder de 2 jaar:

• Koorts
• Diarree
• Overgeven
• Niet willen eten
• Snel geïrriteerd
• Veel huilen
• Stinkende urine
• Afwijkend plasgedrag (bijvoorbeeld: vaak een droge luier)

Kinderen boven de 2 jaar:

• Vaak moeten plassen (ook wanneer er geen plas komt)
• Brandende pijn bij het plassen
• Onderbroken slappe urinestraal
• Urine kan ruiken en er troepel, wolkerig of bloederig uitzien
• Buikpijn en rugpijn
• In bed plassen (kind is normaal gesproken zindelijk)
• Overdag “plasongelukjes” (kind is normaal gesproken zindelijk)

Verloop van de ziekte

In het begin van de ziekte heeft het kind last van één of meerdere bovenstaande symptomen. Wanneer het kind de door de dokter voorgeschreven antibiotica inneemt verdwijnen de klachten bij meisjes meestal na 1 of 2 dagen (wel de antibioticakuur afmaken). Bij jongens kunnen de klachten langer aanhouden aangezien hun blaas groter is dan die van meisjes en daardoor meer bacteriën bevat.

Complicaties

• Zonder behandeling kan er een nierbekkenontsteking ontstaan.
• Uitval van de nieren bij herhaalde infecties (de infecties beschadigen de nieren)

Behandeling / verzorging

Wanneer u een blaasontsteking bij een kind vermoedt, vang dan een beetje urine op, zodat dit onderzocht kan worden. Bij de apotheek kunt u hier voor zindelijke kinderen potjes kopen en voor onzindelijke kinderen speciale zakjes die u in de luier kunt doen. Breng het urinemonster liefst binnen twee uur naar de dokter. Lukt het niet in die tijdsperiode, bewaar de urine dan in de koelkast.
Wanneer blijkt dat het kind een urineweginfectie heeft zal de dokter antibiotica voorschrijven. Het kind dient de kuur volledig af te maken, ook wanneer de symptomen na 1 à 2 dagen verdwenen zijn.
Bij kinderen jonger dan 5 jaar en bij jongens ouder dan 5 jaar, wordt er bij constatering van urineweginfectie meestal verder onderzoek verricht. Artsen zullen willen weten waar de infectie door ontstaan is, zodat zij voorzorgsmaatregelen kunnen treffen om mogelijke nierbeschadiging te voorkomen. Het onderzoek bestaat meestal uit het bijhouden van een plasdagboek en een echografie van de urinewegen.
Waarschuw de dokter bij:

• Hoge koorts
• Pijn in één of beide lendenen (dit kan wijzen op een nierbekkenontsteking)

Voorkomen van de ziekte

Door bepaalde gedragscodes in acht te nemen is de kans op een urineweginfectie goed te verkleinen.

• Laat het kind voldoende en regelmatig drinken. Bacteriën in de urine worden daardoor regelmatig uit de blaas verwijderd.
• Leer een kind dat hij bij aandrang meteen naar de wc moet gaan.
• Leer het kind dat hij zijn blaas helemaal leeg moet plassen. Bacteriën kunnen zich dan niet gaan vermenigvuldigen in de achtergebleven urine.
• Leer het kind een goede plashouding aan (voeten moeten plat op de vloer of opstapje komen). Op deze manier is het gemakkelijker om de blaas leeg te plassen.
• Leer een meisje dat zij zichzelf van voor naar achter af moet vegen wanneer zij naar het toilet is geweest. De bacteriën vanuit de anus komen zo minder snel in de buurt van de urinebuis.
• Geef het kind niet teveel zoetigheid te eten.
• Wanneer een kind gevoelig is voor infecties is het verstandig om het kind dagelijks te wassen en geparfumeerde zeep en badschuim te vermijden.
• Er is ook bewezen dat cranberries stoffen bevatten die de E. Coli bacterie minder kans geven zich te nestelen in de blaas. U kunt het kind deze stoffen meegeven via o.a. cranberriesap.