Zwanger, wat mag ik nu nog wel en wat kan ik niet meer doen?

Als je zwanger bent ga je ineens twijfelen over de dagelijkse dingen die je deed. Kan ik de crème die ik had nog wel gebruiken? Is antirimpel crème schadelijk? Kan ik me nog (chemisch) ontharen? Mag ik mijn haren verven of permanenten? Zijn warme ontspanningsmogelijkheden (zoals de sauna) slecht voor de baby? Tot waar in mijn zwangerschap mag ik nog vliegen? Waar moet ik rekening mee houden op mijn werk, bij de tandarts en kan ik nog seks hebben? Het antwoord op al deze vragen vind je hieronder.

Schoonheidsvragen

Gezicht

Retin-A en Renova zijn twee veel gebruikte anti-rimpelcrèmes, ze bevatten beiden stoffen die zijn afgeleid van vitamine A. Uit grondig onderzoek komt naar voren dat medicijnen waarin vitamine A derivaten in zitten, en je via de mond inneemt, (bijv. Roaccutane), dat daar aangeboren afwijkingen van kunnen komen. Maar over de middelen die je op de huid smeert met vitamine A derivaten is bekend dat daar geen problemen van komen. Toch zijn veel artsen huiverig om medicijnen voor te schrijven met deze stoffen erin, zelfs zij voorkomen deze crèmes te moeten uitschrijven. Dus waarom zouden we het risico gaan lopen, smeer gewoon negen maanden geen anti-rimpelcrème, het is niet alsof je er ineens vijftien jaar ouder van wordt.
Je gezichtskleur kan gedurende je zwangerschap wat veranderen. Een schoonheidsbehandeling voor het gelaat kan wel of niet een effect hierop hebben. Maar dat kan pas achteraf bevestigd worden, dus gewoon lekker een gezichtsbehandeling ondergaan. Ook massages kunnen geen kwaad, op het gezicht of voor het hele lijf. Vele masseurs hebben ook speciale zwangerschapsmassages, waarbij je met je dikke buik in een gat kunt liggen zodat het je buik lekker ontziet. Dit is zeer prettig zo rond het einde van de zwangerschap.

Rond de vagina

Epileren met was (waxen) gebeurt met warme was op de huid van je benen of bikini-lijn. Daarna wordt de was eraf getrokken, met of zonder ontharingsstrip, waardoor de haren meekomen. Er zit niets in de was wat de baby kwaad kan doen, dus het is gewoon veilig om tijdens je zwangerschap je te laten waxen.
De werkzame stof bij chemisch ontharen heten alfahydroxyzuren, deze stoffen werken op de huid. Maar er wordt ook een kleine hoeveelheid opgenomen door de huid zelf, hierdoor komen de stoffen ook in je lichaam. Er is niets bekend over de schade die deze stoffen wel of niet kunnen aanrichten. Naar alle waarschijnlijkheid zijn ze onschadelijk, maar overleg voor het toepassen van chemisch ontharen eerst met de verloskundige. Wellicht weet die er meer van.

Haren en nagels

Over haren verven gaan verschillende verhalen de ronde, de een leest in een blad dat het kwaad kan en de ander hoort via via dat het geen enkel probleem is om je haar te verven. Artsen zijn het op dit punt niet met elkaar eens, het kan daarom zijn dat je arts je adviseert om plantaardige verf te gebruiken tijdens je zwangerschap. Het gebruik van haarverf kan waarschijnlijk geen kwaad, er is geen bewijs dat het een miskraam of afwijkingen kan veroorzaken. Vroeger zaten er gevaarlijke stoffen in haarverf, zoals formaldehyde, deze konden de baby wel schaden, maar in deze tijden bevatten haarverven deze stoffen niet. Maar mijn advies is bij twijfel niet in te halen, of te wel neem geen risico als je je er niet prettig bij voelt.
Wetenschappelijke bewijzen naar de schadelijkheid van stoffen die tijdens haar permanent gebruikt worden is ook afwezig. De producten voor permanent bevatten vaak veel ammoniak, dus het is verstandig om de ruimte waarin gepermanent wordt goed door te luchten. Maar dit heeft meer met je eigen gezondheid/veiligheid te maken, dan met die van de baby.
Ook het ondergaan van een manicure, pedicure en het zetten kunstnagels of het gebruiken van nagellak kan geen kwaad. Als je het laat doen, zijn goede schone materialen van belang en een ruimte met goede ventilatie.

Ontspanning

Sauna, stoombad en whirlpool

Gebruik maken van bovenstaande ontspanningsobjecten tijdens de zwangerschap kunnen gevaarlijk zijn in verband met de hoge temperaturen. Uit onderzoek met proefdieren blijkt dat een hoge mate van verhitting tijdens de zwangerschap zorgt voor aangeboren afwijkingen of een miskraam. Ook zwangere vrouwen van wie de basale lichaamstemperatuur sterk stijgt in de eerste paar weken van de zwangerschap hebben een verhoogde kans op een baby met neurale buisdefecten (bijvoorbeeld een open ruggetje) of een miskraam. Deze problemen doen zich voor bij een stijging van de lichaamstemperatuur van de moeder boven de 39 graden Celsius, voor meer dan tien minuten in de eerste zeven weken van de zwangerschap.

Reizen

Je kunt beter niet te ver van huis gaan als de uitgerekende datum nadert of er problemen verwacht worden met de zwangerschap. Door te reizen creëer je een afstand tussen jou en de verloskundige/arts. Als je zwangerschap zonder problemen verloopt kun je meestal zonder moeite reizen in het eerste, tweede en het begin van het derde trimester. Als je met de auto op vakantie gaat is het goed om tussendoor regelmatig te stoppen en de voeten te strekken. Draag tijdens het rijden gewoon de autogordel (onder de buik en houdt de schouderriem op positie), deze kan de baby geen kwaad doen. Zelfs niet bij een ongeluk, want het vruchtwater in de baarmoeder dient als een soort van stootkussen.
De meeste luchtvaartmaatschappijen laten zwangere vrouwen aan boord tot de 36ste week, andere tot de 30ste week. Je kunt daartussen een briefje van de verloskundige meekrijgen, waarop vermeld staat dat het geen kwaad kan om nog te reizen met het vliegtuig. Denk wel aan de volgende zaken: kom zo nu en dan uit de vliegtuigstoel en loop een rondje (om de bloedcirculatie in de bene op gang te houden) en neem altijd en overal een fles water mee naar toe (vooral in een vliegtuig is de lucht zeer droog). Als je naar een tropisch land gaat, laat je dan informeren welke vaccinaties je nodig hebt en welke zijn toegestaan tijdens de zwangerschap. Ben je vliegziek en helpt Suprimal, dan kun je dit ook gewoon tijdens je zwangerschap gebruiken. Dit kan de baby niet schaden. En maak je geen zorgen over de metaaldetectors in de vlieghavens. Zij maken geen gebruik van ioniserende straling, de transportband echter wel, dus maak geen vreugde ritje op de bagageband.

Dagelijkse gang van zaken

Op je werk

Als je zwangerschap normaal verloopt dan is het geen probleem om tot je uitgerekende datum te blijven werken. In Nederland is het wettelijk verplicht om te stoppen als je 36 weken zwanger bent, in België is dat 39 weken. Als er eerder in de zwangerschap complicaties zijn, zal je minder moeten gaan werken of zelfs eerder stoppen. Je arts zal je adviseren je lichamelijke activiteit te minderen als je kans hebt op vroeggeboorte,je een hoge bloeddruk hebt en als er een groeiachterstand is van de baby.
Maak je geen zorgen als je met computers werkt, want het is niet aangetoond dat elektromagnetische straling kwaad kan.
Wat je beroep ook is, het is altijd verstandig je werkomstandigheden met je verloskundige te bespreken.

Tandarts

Je zult tijdens je zwangerschap minstens één keer naar de tandarts moeten, aangezien de meeste mensen gemiddeld 1 à 2 keer per jaar naar de tandarts gaan voor een controle.
50% van de zwangere vrouwen krijgt tijdens de zwangerschap last van gingivitis (ontsteking van het tandvlees), ook wel zwangerschapsgingivitis Door de grotere bloedtoevoer wordt het tandvlees rood en heb je eerder kans op bloedend tandvlees. Wees dus voorzichtig met tandenpoetsen en flossen.
Ook grotere behandelingen kunnen geen kwaad, zelfs bij het toedienen van plaatselijke verdovingen en het gebruik van pijnstillers. Er zijn ook tandartsen die antibiotica voorschrijven, dit is veilig, maar overleg het wel met je verloskundige. Zelfs röntgenfoto's kunnen niet echt kwaad, zolang er maar een loden schort over je buik heen ligt. Vele tandartsen zullen toch liever het zekere voor het onzekere nemen en het maken van foto's uitstellen of omzeilen. Neem als je een algehele verdoving nodig hebt, contact op met je verloskundige. En vraag of diegene ervaring heeft met het toedienen van verdoving aan een zwangere vrouw.

Seks

Seks tijdens de zwangerschap is voor de meeste koppels gewoon veilig, sommigen vinden het juist extra fijn. Maar er zijn wel enkele dingen waar je rekening mee moet houden.
In de eerste helft van de zwangerschap kan de 'normale' seks, zoals gewend, nog steeds. Daarna ondergaat je lichaam grote veranderingen, je baarmoeder wordt groter. Er zal een beetje creativiteit nodig zijn, omdat andere posities nodig zijn. Ook aan het eind van de zwangerschap kan vrijen nog steeds, ook als de baarmoedermond een beetje open staat. Zolang je vliezen maar niet gebroken zijn.
Als je bijvoorbeeld kans hebt op vroeggeboorte, kun je beter geen seks hebben. Omdat je het gevaar loopt om een infectie aan je baarmoeder te krijgen en omdat er in sperma stoffen zitten die de baarmoeder doen samentrekken.
Of een orgasme van invloed is op een vroeggeboorte is onduidelijk in de jaren '60 en '70 dacht men van wel, maar uit huidig onderzoek blijkt geen relatie.

Lees verder

• Wat wel en niet te eten/drinken/doen tijdens je zwangerschap
• Alcohol, wat is het en welke gevolgen heeft het?
• Foliumzuur slikken, wanneer en waarom?
• Roken, meeroken én roken voor, tijdens en na de zwangerschap
• Seks tijdens en na de zwangerschap