Wat wel en niet te eten/drinken/doen tijdens je zwangerschap

Wat wel en niet te eten/drinken/doen tijdens je zwangerschap Eten voor twee is niet nodig tijdens de zwangerschap, ondanks dat men zegt: Je moet eten voor twee! Doordat je waarschijnlijk automatisch gaat bezuinigen op de hoeveelheid beweging heeft jouw lichaam geen calorieën voor twee nodig. Het gaat net als voor de zwangerschap om gezond en gevarieerd eten. Toch zijn er dingen die je beter wel en niet kunt eten. De do’s en don’ts tijdens de zwangerschap wat betreft eten zijn goed om te weten. En ook waarom het een do of een don’t is. Met genoeg kennis over wat goed / minder goed / slecht is, maak je de juiste keuze voor jou en je kleintje. Er zijn een aantal aandachtpunten voor zwangere vrouwen als het op voedsel aankomt, namelijk voldoende foliumzuur, weinig vitamine A, vermijden van schadelijke stoffen en absoluut geen Listeria en Toxoplasma gondii.

Foliumzuur

Citrusvruchten / Bron: Free-Photos, PixabayCitrusvruchten / Bron: Free-Photos, Pixabay
Zo men de wens heeft om zwanger te worden, wordt het aangeraden om te beginnen met een foliumzuursupplement van 400 microgram (0,4 mg). Dit zou men moeten gebruiken tot minstens twee maanden in de zwangerschap. De reden voor dit alles is het voorkomen van het risico op neuralebuis-defecten, bijvoorbeeld ‘spina bifida’ of het ‘open ruggetje’ voor en rond de periode van de bevruchting. Dit supplement is echter een extra toevoeging, de normale toevoer via voedsel moet hiernaast dus gewoon plaatsvinden. Belangrijke bronnen voor foliumzuur zijn: volkorenproducten, kaas, eieren, citrusvruchten, bladgroenten en koolsoorten.

Oppassen met Vitamine A

Vitamines zijn over het algemeen goed en gezond, maar een overdosis kan schadelijk zijn. Als men goed en gevarieerd eet is een vitamine supplement niet nodig. Vooral met vitamine A is voorzichtigheid geboden. Een hoge dosis van vitamine A (meer dan 10.000 IE per dag) kan ervoor zorgen dat de vrucht beschadigd of kan een aangeboren afwijking vooroorzaken.
Lever en leverproducten zijn in het bijzonder rijk aan vitamine A, dus het beste is deze producten te beperken tijdens de zwangerschap.
Kom je snel aan 10.000 IE per dag? Dit kan geïllustreerd worden aan de hand van een rekenvoorbeeld:
10.000 IE = 3000 mg Vitamine A
100 gram wortelen = 1,5 mg Vitamine A
100 gr lever = 9,5 mg Vitamine A

Schadelijke stoffen

Nicotine van sigaretten, geneesmiddelen en alcohol (zelf een zeer matig gebruik) kunnen schadelijk zijn voor het ongeboren kind. Geneesmiddelen zou men alleen op doktersadvies mogen gebruiken, ook al zijn het onschuldige pijnstillers of geneesmiddelen van de drogisterij. Ook met geneeskrachtige kruiden en kruidenpreparaten moet men voorzichtig zijn, soms is een goede samenstelling niet bekend of zijn de kruiden niet getest en zijn de schadelijk voor het kind.

Listeria en Toxoplasma gondii

Rauwe ham en kaasjes van rauwe melk / Bron: Hans, PixabayRauwe ham en kaasjes van rauwe melk / Bron: Hans, Pixabay
De infectieziekte Listeriose wordt veroorzaakt door de listeria monocytogenes bacterie. Deze bacterie kan leiden tot een miskraam, vroegtijdige geboorte of de dood van de foetus. Om te voorkomen dat men in aanraking komt met de listeria monocytogenes bacterie geldt een gouden vuistregel: vermijdt alle rauwe en half rauwe producten. De bacterie is zeer hardnekkig en vermenigvuldigd zich zelf in de koelkast. Ook de diepvriezer kan de bacterie niet klein krijgen. Een van de grootste besmettingsgevaren zijn buitenlandse kazen, want deze worden gemaakt van rauwe melk.

Ook Toxoplasmose is een infectieziekte. Deze infectie wordt veroorzaakt door een parasiet, genaamd toxoplasma gondii. Deze ziekte wordt ook wel de ‘kattenziekte’ genoemd, omdat men via uitwerpselen van katten met de parasiet in aanraking kan komen. De parasiet kan ook toevallig op vlees voorkomen, maar als men vlees gewoon goed door verhit hoeft het geen probleem te vormen. Gevolgen van deze parasiet zijn miskraam en ernstige afwijkingen van het kind. Als men voor de zwangerschap al met de parasiet in aanmerking is gekomen, dan ik men hiervoor immuun.

De DON’Ts

Er zijn twee soorten don’ts tijdens de zwangerschap, namelijk voedsel/drinken/gedragingen die men absoluut niet zou moeten eten/drinken/doen en voedsel/drinken/gedragingen wat men met mate zou moeten eten/drinken/doen.

Wat wordt absoluut afgeraden?

  1. Rauwe melk (voor alle rauw producten geldt risico op listeria en toxoplasma)
  2. Rauw vlees zoals tartaar; halfdoorbakken biefstuk
  3. Rauw vleeswaar zoals filet american; ossenworst; rosbief; fricandeau
  4. Rauwe kip(pevlees)
  5. Rauwe vis
  6. Eten van roofvissen, zoals zwaardvis, haai, makreel en tonijn (deze vissen kunnen relatief gezien veel kwik bevatten, waar ongeboren baby’s gevoelig voor zijn)
  7. Vacuümverpakte vis (zoals gerookte zalm, i.v.m. listeria bacterie)
  8. Rauwe schaal- of schelpdieren
  9. Kaas van rauwe melk zoals brie; camembert; roquefort (achterop de verpakking kan dan ‘au lait cru’ staan). Gepasturiseerde melk mag wel!
  10. Onverpakte kaas waarvan je niet weet of het van rauwe melk is gemaakt
  11. Eet geen gerechten waarin rauwe eieren verwerkt zijn zoals in aardappelpuree, bavarois en zelfgemaakte mayonaise ivm salmonella
  12. Lever (veel vitamine A, welke schadelijk is voor het ongeboren kind)
  13. Kruiden die echt vermeden moeten worden zijn: efedra, aloë, sassafras, kava kava, absint-alsem, borage (komkommerkruid), groot en klein hoefblad, smeerwortel en boerenwormkruid.
  14. Alcohol drinken (kans op nadelige gevolgen voor kind: misvormingen), lees bij twijfel ook Alcohol en zwangerschap
  15. Meer dan vier koppen koffie drinken per dag (te veel cafeïne is niet goed voor het kind)
  16. Roken
  17. Lijnen / afvallen (geeft kans op tekorten aan voedingsstoffen)
  18. Kattenbak verschonen (kans op besmetting met toxoplasma). Als men in de tuin gaat werken is het dus aan te raden rubberen handschoenen te gebruiken, vanwege de kans dat er katten zijn geweest.
  19. Lang bewaren van verse producten, zoals vleeswaren en rauwkostsalades (listeria bacterie)

Wat moet met mate gegeten worden?

  1. Leverproducten zoals paté; leverpastei; leverworst. Niet meer dan 15 à 20 gram per dag. Hierin zit veel vitamine A. Teveel vitamine A is schadelijk voor het ongeboren kind.
  2. Rookworst, rookvlees en ham, omdat hier veel zout in zit wat de bloeddruk verhoogt.
  3. Drop. In drop zit een bestanddeel van zoethoutwortelextract (glycerinezuur) waardoor je bloeddruk kan gaan stijgen.
  4. Zout en zoutproducten, zoals kant-en-klare sausen en soepen, aroma’s, omdat zout de bloeddruk verhoogt.
  5. Geneeskrachtige kruiden en kruidenpreparaten (sommige kruiden zijn schadelijk voor ongeboren kind, zoals venkel, fenegriek, anijs, nigelle (nieszaad), moederkruid, salie, senna, rabarber, gember, meidoorn en dong quai
  6. Pimba (kalebaskalk) gebruiken (kan veel lood in zitten, wat schadelijk voor het kind kan zijn).

De DO’s

Een handje noten voor Vitamine E / Bron: Piviso, PixabayEen handje noten voor Vitamine E / Bron: Piviso, Pixabay
Goed eten tijdens de zwangerschap betekent vaak spruitjes, kool, witlof en broccoli. In deze groenten zitten namelijk anti-oxidanten en ijzer, welke goed zijn voor de baby. Ook is het belangrijk voldoende vitamine E binnen te krijgen, natuurlijke bronnen van vitamine E zijn: noten, zaden en plantaardige olie. Iedere dag iets eten wat vlees, vis of ei is, is goed voor de eiwitten. Eet 1-2 keer per week (liefst vette) vis ivm de gunstige invloed van omega-3-vetzuren op de ontwikkeling van de hersenen van de baby. Ook moet er gedacht worden aan voldoende calcium. Calcium vind je in producten zoals melk, chocomelk, karnemelk en drinkyoghurt. Een halve liter tot driekwart liter is niet overbodig. Maar calcium is ook te vinden in yoghurt (naturel/met vruchten), pudding en kaas. Om verstopping te voorkomen valt vezelrijk voedsel aan te bevelen, zoals fruit met schil, peulvruchten en alles waar volkoren op staat.

Lees verder

© 2008 - 2024 Brigitte_, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Zwanger en ossenworstZwanger en ossenworstOssenworst is een rauwe worstsoort die in Nederland veel als broodbeleg gebruikt wordt. In België wordt ossenworst ook w…
Vlees(waren) tijdens je zwangerschap; wat kan wel/niet?Als je zwanger bent, wil je er alles aan doen om te zorgen dat de baby in je buik goed kan groeien en probeer je verkeer…
De ontwikkeling van je baby; 1 week zwangerDe ontwikkeling van je baby; 1 week zwangerWeek 1 van je zwangerschap begint op de eerste dag van je laatste menstruatie. Officieel kun je daarom nog niet spreken…
Voedsel en zwangerschapVoedsel en zwangerschapAls je zwanger bent moet je altijd rekening houden met wat je wel mag eten en wat niet. Ook heeft tijdens de zwangerscha…

SchijnzwangerschapMisselijk zijn, een dikkere buik krijgen, vaak moeten plassen, en “overtijd” zijn. Allemaal symptomen van zwangerschap,…
Als de baby in stuit ligtBij ongeveer 3-4% van de zwangerschappen ligt de baby aan het einde van de zwangerschap in een stuitligging. Hoe komt he…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Waldryano, Pixabay
  • www.voedingscentrum.nl
  • Afbeelding bron 1: Free-Photos, Pixabay
  • Afbeelding bron 2: Hans, Pixabay
  • Afbeelding bron 3: Piviso, Pixabay
Reacties

Mama van 2kindjes, 05-08-2015
Hallo ik ben mama van 2kindjes
Dit van alles bijna heb ik met mate gegeten
Ik dronk soms eens een glas alcohol & rookte per dag 7 sigaretten.
Je moet je niet te veel zorgen maken
Mijn 2kindjes zijn er prima uitgekomen
Alleen bij rokers kan je kindje iets kleiner zijn.of net iets minder wegen maar ze zijn tiptop in orde. Zoals ze zeggen je mag geen preparé eten bv : 1x per maand at ik een broodje. Het is gewoon als je echt te veel van sommige producten eet dat er iets kan gebeuren, ben je echt onzeker vraag raad aan je gynicoloog die weet er het meeste van, veel succes
Mvg Reactie infoteur, 06-12-2015
Nou dat advies zou ik zeker niet volgen, gezien de huidige gezondheidsvoorschrfiten. Van roken en alcohol kunnen je kinderen misschien nu prima ter wereld komen, maar op latere leeftijd kunnen zich de problemen openbaren. Leerproblemen, concentratie problemen enzovoorts.
Ook met betrekking met eten: het is geen kans berekening, dus dat betekent niet dat als je het weinig eet je een kleine kans hebt om de bacterie op te lopen. nee, met elk broodje filet American of kaasje met lait au cru, kun je de kans krijgen op een besmetting en die is dus telkens even groot.
Waarom dat risico nemen als je het ook gewoon even negen maanden kunt laten staan of die sigaret kunt laten liggen. Je kind heeft er op de langere en korte termijn profijt van!

Moon, 26-08-2014
Jullie beweren heel veel, maar hoe komt het dat in de meeste landen, ook landen die zich niet houden aan "eetregels" het gros van de babies normaal ter wereld komt?
Zijn er ergens wetenschappelijke artikelen over te vinden? Nu heb ik het idee dat er maar wat beweerd wordt, zonder wetenschappelijke onderbouwing.
Ik ben wel benieuwd naar jullie bronvermelding, ik vind namelijk de meeste van die zaken erg over dreven ( sushi, salami, rauwe ham etc.)
Ook ben ik benieuwd wat volgens de bronnen venkel en anijs zouden kunnen doen met de foetus en wat daarvan het percentage nu precies is. Reactie infoteur, 26-08-2014
Misschien kun je kijken op de site van voedingscentrum.nl en allerlei sites met betrekking tot de ontwikkeling van kinderen. Er zijn namelijk wel degelijk wetenschappelijke onderzoeken die deze zaken bevestigen. Bovendien worden alle verloskundigen met deze laatste wetenschap geschoold.
Uiteraard zijn we misschien 'te' strikt, of wel heel precies. Maar beter geen risico nemen toch?

Elwin, 03-02-2012
Reactie op het stukje Vitamine A;
10.000 ie Vitamine A = 3000 mg Vitamine A
100 gram wortelen = 1,5 mg vitm A
200 kg wortelen = 3000 mg Vitamine A
100 gr lever = 9,5 mg Vitamine A
31,5 Kg lever = 3000 mg Vitamine A Reactie infoteur, 17-03-2012
Bedankt,
Ik zal het verwerken in het artikel!

Marijke, 03-09-2009
Hallo ik ben Marijke en ik heb een vraag, ik heb veel gerookt en alcohol gedronken maar ik weet pas van vandaag dat ik al 5 weken zwanger ben. hoeveel schade heeft mijn kindje al opgelopen? en wat kan ik er aan doen? heb wel vitamine gekregen maar is dit wel goed genoeg? want wil niet dat mijn kind misvormd of zo wordt.
hopelijk op een spoedig antwoord. Reactie infoteur, 16-09-2009
Dit is eigenlijk per persoon verschillend. In mijn directe omgeving is hetzelfde voorgekomen (roken en drinken tijdens zwangerschap), maar dit heeft gelukkig geen gevolgen gehad voor het kindje. Verstandig lijkt me als je nu gewoon het juiste doet: die vitamines slikken en gezond verder gaan. Succes!

Nathalie, 24-08-2009
Hallo ik ben nathalie en heb een vraag ik drink per dag 4blikjes redbull ik ben er nu pas een week achter gekomen dat ik al 7weken zwanger ben hoe schadelijk kan het zijn voor het kind Reactie infoteur, 16-09-2009
Hallo Nathalie,
een overvloed aan cafeïne (het middel dat in energiedrankjes zijn werk doet) kan schadelijk zijn voor het kind. Het kan zelfs een miskraam tot gevolg hebben, dus stoppen met die drankjes! Een glaasje cola per dag is niets verkeerd mee, maar in die energiedrankjes zit een verhoogd gehalte aan cafeïne. Bovendien kan het ervoor zorgen dat je kindje minder ijzer en calcium (nodig voor de groei) uit jouw voeding kan halen, waardoor de groei dus verstoord wordt.
Succes!

Cattie, 29-07-2009
Ik heb per ongeluk een paar likken van het beslag van de cake genomen, later dacht ik ojee ik mag helemaal geen rauwe eieren. Heeft dit veel concequenties? Ben nu zeven weken zwanger.

Groetjes, Cattie Reactie infoteur, 16-09-2009
Hallo Cattie,
Een beetje beslag kan geen kwaat, zolang je niet de hele beslag kom hebt leeggegeten ;)
Rauwe eieren zijn inderdaad het beste te mijden maar in zo'n kleine hoeveelheid kan het waarschijnlijk geen kwaad.
Succes!

Tamara, 19-05-2009
Hallo,
ik ben vandaag zes weken zwanger, en lees dat je geen zelf gemaakte mayonaise mag eten. Houdt dit in dat je wel fritessaus van bijv calve mag eten?
ik heb een kaasje wat ik erg lekker vind het is port salut (voor verpakt er staat melk tussen de ingredienten maar niet of het gepastoriseerd is of rauwe melk)
iemand enig idee of ik dit mag blijven eten?
groetjes tamara Reactie infoteur, 19-06-2009
Hoi Tamara,
Fritessaus is prima en Port Salut ook, dus lekker eten!
Als er trouwens niets op het etiket staat is de kaas 'veilig'. Kijk ook eens hier: http://www.zuivelonline.nl/?PageID=115
Groetjes Brigitte

Marjan, 17-05-2009
:-) hallo mijn naam is Marjan en ik ben nu ongeveer 7 weken. Deze week heb ik mijn eerste echo. Nu heb ik een vraag: Ik ben normaal verzot op sla en rauwkost nu moet ik er van overgeven is dat normaal? Reactie infoteur, 19-06-2009
Ja, dit is normaal, tijdens de zwangerschap kan het zijn dat je lichaam voedsel afstoot waar je eerst verzot op was. En dat je juist zin hebt in dingen, waar voor de zwangerschap van walgde!

Angela, 27-03-2009
Is soja goed tijdens je zwangerschap, want ik drink per dag 1 kopje van het merk Alpro Soya. Aub, kunt u mij helpen met het juiste antwoord? Reactie infoteur, 16-04-2009
Hallo Angela,
Ik ben een tijdje inactief geweest op de website, misschien dat je je antwoord al ergens anders hebt gevonden, maar een glas sojamelk ter vervanging van zuivelproducten is prima, zo krijg je toch de juiste hoeveelheid calcium binnen.
Groetjes
Brigitte

Bart, 05-12-2008
Bij punt 8 lees ik op jullie site:
Kaas van rauwe melk zoals brie; camembert; roquefort ('au lait cru', gepasturiseerde melk mag wel). Het deel tussen haakjes vind ik teveel aan interpretatie onderhevig. Als je geen frans kent zou je dit op kunnen vatten als "au lait cru betekend gepastueriseerd en mag wel" m.n. omdat het in 1 stuk achter elkaar tussen haakjes staat. Au lait cru betent echter juist van-melk-rauw, en slaat neem ik aan terug op de eerder genoemde kazen.
Het dunkt me dat over een dergelijk cruciaal verschil geen onduidelijkheid geschapen mag worden. Reactie infoteur, 09-12-2008
Hallo Bart,
Bedankt voor je oplettendheid, calcium vind je inderdaad niet in kant en klare vloeibare vorm, maar wel in producten zoals melk, chocomelk, karnemelk en drinkyogurt. Ook het stuk van au lait cru is aangepast, waardoor het onderscheid duidelijker is, zodat voorkomen kan worden dat iemand het op de verkeerde manier zou interpreteren.
Nogmaals bedankt!
Groetjes Brigitte

Roos, 29-09-2008
Ik heb gehoor dat light producten (bijv. cola of muliti vitamine) ook erg slecht zijn voor je ongeboren kindje. Ben nu 10 weken zwanger en heb al heel wat liters multi vitamine pakken gedronken. Wie heeft hier ook van gehoort en kan mij vertellen of dit ook echt zo is? Reactie infoteur, 08-10-2008
Hallo Roos,
Light producten drinken/eten is geen probleem. Zolang je maar niet liters cola light drinkt. Als het om twee glazen per dag gaat is dit prima. Advies is dat je daar niet overheen gaat. Voor vele producten geld tijdens de zwangerschap: prima, maar met mate!
Geniet van je zwangerschap!
Met vriendelijke groet,
Brigitte

Richtsje Dijkstra, 11-09-2008
Ik ben vandaag 5 weken zwanger en ik heb lichamelijk heel zwaar werk. Veel bukken en voorover hangen enz. Mijn vraag is dan ook is dit allemaal wel verstandig en wat raad je me anders aan, andere houdingen te gaan enz. Reactie infoteur, 28-09-2008
Hallo Richtsje,
Mijn advies is te luisteren naar je lichaam en in overleg met je dokter te kijken wat jij wel/niet aankan.
Succes! En geniet van je zwangerschap!
Groetjes Brigitte

Neza, 03-09-2008
Geachte medewerkers, ik ben 14 weken zwanger en ik wil graag voeding informatie willen hebben die ik tijdens zwangerschaap mag gebruiken, vooral wil ik graag weten welke vissoorten ik mag gebruiken. ik heb ook gelezen over vitamine A niet goed is voor ongeboren kind, wat zit in vitamine A welke pruducten zijn die?
ik wens informatie, graag zie ik u reactie tegenmoet.

vriendelijk dank grotjes N. Reactie infoteur, 10-09-2008
Hoi Neza,
Ik verwijs je door de volgende nieuwsbrief, hier staat duidelijk uitgelegd welke vissoorten wel en welke niet.
http://www.visbureau.nl/download/doc/Nieuwsbrief_gezond_versie_3_-_def.pdf
Te veel vitamine A is inderdaad niet goed maar dat geld voor heel veel dingen (dat TE veel niet goed is).
Met vriendelijke groet,
Brigitte

Danielle, 13-05-2008
Mijn vraag was hoeveel glazen cola je mag drinken op een dag want van de ene hoor ik je mag wel en ander zeg weer van niet.? Reactie infoteur, 18-05-2008
Hoi Danielle,
Er is een zwangerschapsconsulente die zegt dat cola slecht is, maar dit is maar één persoon er zijn verder geen wetenschappelijke onderzoeken hiernaar gedaan. Je moet geen 9 glazen cola per dag drinken vanwege het cafeïne gehalte in cola (35 milligram) en de max. in Engeland is 300 mg per dag.
Verder hebben sommige moeder zelfs baat gehad bij een glaasje cola, het hielp namelijk tegen de misselijkheid die zij hadden.
Ik hoop dat je hier iets mee kunt. Drink dus lekker een glas cola als je er zin hebt, maar zoals met vele dingen geldt, met mate.
Groetjes Brigitte

Brigitte_ (94 artikelen)
Laatste update: 14-10-2019
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Zwangerschap
Bronnen en referenties: 5
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.