Zwanger en roken

Zwanger zijn en roken: kan dat eigenlijk wel? Dat roken schadelijk is voor de gezondheid, weten we allemaal wel. De laatste jaren gaan steeds meer mensen weer roken. Vooral vrouwen zijn naar verhouding veel gaan roken. Er wordt altijd aangeraden om tijdens de zwangerschap niet te roken. Maar weet je ook waarom? Steeds meer vrouwen zijn de laatste tijd gaan roken. Was roken vroeger een typische mannelijke aangelegenheid, tegenwoordig roken vrouwen net zo vaak als mannen. Het is ook een algemeen geaccepteerd beeld. Maar een zwangere vrouw die rookt, dat is wat anders! Van alle vrouwen rookt ruim 30 procent. Van die rokende vrouwen blijft ruim 20 procent doorroken tijdens de zwangerschap. Dit zijn jaarlijks heel wat zwangere rokende vrouwen. Gemiddeld krijgt één op de vijf ongeboren baby's schadelijke stoffen uit een sigaret binnen doordat de moeder rookt of passies meerookt. Een op de acht laagopgeleide vrouwen rookt door tijdens de zwangerschap. Van de hoogopgeleiden is dit één op de twaalf. Dit blijkt uit onderzoek dat uit is gevoerd door TNO.

Is roken tijdens de zwangerschap schadelijk?

Roken is schadelijk voor de gezondheid, dat weet iedereen. Iedereen die rookt heeft een verhoogd risico op hart-en vaatziekten, verschillende vormen van kanker en een grauwe huid. In een sigaret bevinden zich meer dan 4.000 giftige stoffen, waarvan er 40 direct schadelijk zijn voor de gezondheid. De placenta verbindt de baby met de moeder en moet de baby beschermen tegen schadelijke invloeden van buitenaf. De placenta houdt helaas niet de giftige stoffen uit sigaretten tegen. Dit betekent dat de baby ook alle schadelijke stoffen uit een sigaret binnen krijgt. Roken tijdens de zwangerschap is dus zeer schadelijk voor de ongeboren baby.

Miskraam en vroeggeboorte

De kans op een miskraam is bij iedere zwangerschap ongeveer 10 procent. Vrouwen die roken hebben een veel hogere kans op een miskraam, de kans is ongeveer twee keer zo hoog. Ook de kans op een vroeggeboorte neemt beduidend meer toe. 1 op de 7 kinderen van rokende moeders wordt te vroeg geboren. Een vroeggeboorte kan ernstige complicaties voor de baby met zich meebrengen.

Loslatende placenta

Vrouwen die stevig roken hebben veel meer kans dat de placenta tijdens de zwangerschap loslaat. Die kans is twee keer zo hoog dat bij niet-rokende zwangeren. Wanneer de placenta loslaat, loopt dit in de meeste gevallen fataal af voor de baby. De meeste meerokende baby's worden bovendien geboren met een laag geboortegewicht. De kans op wiegendood neemt ook toe. Van alle baby's die aan wiegendood sterven, is ruim 20 procent direct terug te leiden naar het meeroken tijdens de embryonale fase.

Gedragsproblemen bij het kind

Wil je een kind met gedragsproblemen, ga dan roken tijdens de zwangerschap. De kans op ADHD is verhoogd, net als de kans op Het merendeel van de meerokende baby's doet het later slechter op school dan gemiddeld. Een aantal kinderen krijgt zelfs ernstige leerproblemen.

Misvormingen

De eerste drie maanden van de zwangerschap worden alle organen aangelegd bij de baby. Roken verstoort de aanleg ernstig. Zo is de kans op een klompvoetje en een hazenlip sterk vergroot. Ook de lichaamslengte blijft kleiner bij deze kinderen, net als de hoofdomtrek. Bijna 1/3e van de meerokende baby's krijgt tijdens het eerste levensjaar al last van astmatische aandoeningen. Ook een middenoorontsteking komt vaker voor bij deze kinderen. Daarnaast krijgen veel kinderen te maken met een vorm van allergie. Infecties slaan sneller toe bij kinderen die meegerookt hebben tijdens de embryonale fase.

Kans op kanker neemt toe

De schadelijke stoffen van sigaretten dringen diep in het babylichaam door. Het brengt schade aan de cellen toe. Een ongeboren baby heeft snel delende cellen die extra gevoelig zijn voor beschadiging. De kans op kanker bij een meerokende baby is beduidend meer dan bij andere kinderen. Die kanker hoeft zich niet direct na de geboorte te ontstaan, maar de kans dat er kinderkanker of kanker op jonge leeftijd ontstaat is vele malen groter. Zo is de kans op longkanker bijna twee keer zo hoog dan bij anderen. Ook de kans op een hartinfarct/beroerte neemt sterk toe.

Stoppen met roken

Het is nooit te laat om te stoppen met roken. Het liefst nog vóór een kinderwens, maar tot 16 weken kan stoppen met roken nog zinvol zijn. De huisarts kan hulp bieden bij het stoppen met roken. Sommigen vermijden dit omdat hulp bij stoppen met roken geld kost: tegenwoordig wordt er steeds minder vergoedt vanuit de zorgverzekering. Maar roken en later ook de gezondheidszorg voor het kind kost veel meer geld.

Lees verder

• Roken schadelijk voor hersenen en gezondheid
• Waarom roken mensen