De anticonceptiepil na je vijftigste jaar

Er kleven nogal wat risico’s aan pilgebruik op latere leeftijd. Er klinken steeds vaker stemmen die zeggen dat het verstandig is om na je vijftigste te stoppen met het gebruik van de pil en over te gaan op een andere vorm van anticonceptie. De kans op een zwangerschap na je negenenveertigste in niet groot, maar natuurlijk toch nog altijd aanwezig. Welke risico’s kleven er aan het gebruik van de anticonceptiepil na je vijftigste?

• Geschiedenis van de pil
• Milde bijwerkingen pil
• Trombose
• Borstkanker
• Meer risico op hart- en vaatziekten
• Menopauze

Geschiedenis van de pil

De pil is sinds 1964 in Nederland beschikbaar en dit betekende voor vrouwen dat ze zelf iets te zeggen hadden over het moment dat ze zwanger werden en hun kinderen konden plannen. Dit betekende meer vrijheid. Sinds 1997 is het in Nederland niet meer nodig om iedere keer een herhalingsrecept te vragen voor de pil. Alleen voor de eerste keer is een recept noodzakelijk. Vanaf januari 2011 valt de vergoeding voor de anticonceptiepil voor vrouwen boven de 21 jaar bij de meeste verzekeringen niet meer onder de basisverzekering.

Milde bijwerkingen pil

Er zijn een aantal bijwerkingen van de anticonceptiepil die voor iedere leeftijd wel gelden en die de meeste vrouwen wel herkennen zoals stemmingswisselingen, chagrijniger of depressiever zijn. Sommige vrouwen krijgen af en toe hoofdpijn, acne of een opgeblazen gevoel van de pil. Dit zijn milde bijwerkingen, die per persoon in hevigheid variëren. Wanneer je erg veel last hebt van een bepaalde bijwerking, kan het helpen om over te stappen op een andere pil met een andere samenstelling. Prettige bijwerkingen heeft de pil ook en dat is het feit dat de pil de kans op het ontstaan van botontkalking of reuma kan verlagen.

Trombose

Door het gebruik van de anticonceptiepil wordt de kans op trombose zo’n twee tot drie keer groter. Dat is nog steeds een vrij klein risico, maar bij het stijgen van de leeftijd, stijgt ook het risico op trombose. Vandaar dat het bij vrouwen van boven de vijftig slimmer is om naar een andere vorm van anticonceptie uit te kijken.

Vooral van anticonceptiepillen van de derde en vierde generatie is bekend dat deze de kans op trombose stevig verhogen. Deze anticonceptiepillen werden na de bekendwording van dit risico veel minder voorgeschreven. Namen van pillen uit de derde en vierde generatie zijn bijvoorbeeld Mercilon, Marvelon, Femodeen, Minulet, Daylette, Volina, Yaz, Rosal, Yasmin, Zoely, Qlaira. Beter kan gekozen worden voor een tweede generatiepil of een éénfasepil.

Borstkanker

Borstkanker komt vooral voor bij vrouwen vanaf vijftig jaar. Door het gebruik van de anticonceptiepil verandert de hormoonhuishouding. Dit brengt een licht verhoogd risico op borstkanker met zich mee. De anticonceptiepil mag niet gebruikt worden door vrouwen die borstkanker hebben of borstkanker hebben doorgemaakt. Ook wanneer vrouwen drager zijn van het borstkanker-gen is het wellicht verstandig om voor een andere vorm van anticonceptie te kiezen. Wel lijkt het erop dat de pil de kans op darm-, baarmoederslijmvlies- en eierstokkanker weer verkleind.

Meer risico op hart- en vaatziekten

Het risico op hart- en vaatziekten neemt toe door het gebruik van de pil en bij het vorderen van de leeftijd. Zeker in combinatie met roken en een hoge bloeddruk is het verstandig om vanaf vijftig jaar te stoppen met het gebruik van de pil. Leeftijd, roken, hoge bloeddruk, overgewicht, te weinig bewegen en het gebruiken van de pil zijn allemaal risicofactoren voor hart- en vaatziekten en deze opeengestapelde risicofactoren versterken elkaar.

Menopauze

Gemiddeld hebben vrouwen in Nederland hun laatste menstruatie op hun eenenvijftigste. Zolang de pil wordt gebruikt, is het niet duidelijk of er sprake is van een menopauze. De bloeding die ontstaat in de stopweek van de pil is kunstmatig. Wanneer je wilt weten of de menopauze heeft plaatsgevonden, moet er gestopt worden met de pil. Pas wanneer er na het stoppen een jaar lang geen menstruatie heeft plaatsgevonden, kan er met zekerheid gezegd worden dat er geen kans meer is op een zwangerschap en dat de menopauze achter de rug is. Over het algemeen wordt gezegd dat de kans op een zwangerschap vanaf 52 jaar zeer klein is.