Gewicht tijdens de zwangerschap

Dat je aankomt tijdens de zwangerschap is heel normaal. Het is zelfs gezond. Wel moet je natuurlijk oppassen dat je niet te veel of juist te weinig aankomt. Maar hoeveel gewichtstoename is dan nog gezond en waarom? En wat weegt er dan zoveel?

• Eet níet voor twee!
• Hoeveel moet je aankomen?
• Wat veroorzaakt het gewicht?
• Hoe snel aankomen?
• Na de bevalling
• Gevolgen bij te grote gewichtstoename
• Gevolgen bij te kleine gewichtstoename/ gewichtsafname

Eet níet voor twee!

Vroeger werd er vaak gezegd dat je voor twee moest eten. Dit is echter heel verkeerd. Het is wel waar dat je lichaam meer energie verbruikt dan normaal, maar het kindje is nog erg klein en verbruikt dan ook nog lang niet zoveel voedingsstoffen als jijzelf. Het eten voor twee heeft dan ook overgewicht als gevolg. Wel moet je zo gezond mogelijk (blijven) eten. Zorg dat je van alle vitamines en mineralen voldoende binnen krijg, zodat jij en je kindje niets te kort komen. Lukt dat met je dagelijkse voedsel niet, dan bestaan er ook vitaminesupplementen speciaal voor zwangere vrouwen. Dit is erg handig, omdat de ADH (=Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid) van de voedingsstoffen en vitamines verandert wanneer je zwanger bent. Een goed voorbeeld is de benodigde hoeveelheid foliumzuur. Het is sterk van belang om aan die ADH te voldoen, omdat dit de kans verkleint op een open ruggetje bij je ongeboren kindje. Voor meer informatie kan je ernaar vragen bij de apotheek of drogist. Wanneer je vitaminesupplementen slikt, blijft het nog steeds van belang om zo gezond mogelijk te (blijven) eten. Naast vitamines en mineralen bevat voedsel namelijk nog veel meer nuttige bestanddelen.

Hoeveel moet je aankomen?

Het is heel natuurlijk dat je aankomt tijdens de zwangerschap. Zelfs al verandert je eetpatroon niet dan is het heel normaal en gezond om ongeveer 11 kilo aan te komen. Dat wat samen 11-12 kilo weegt is namelijk nodig om een gezonde baby op de wereld te zetten. Als minimum wordt er meestal een gewichtstoename van 9 kilo gesteld en als maximum 12 kilo. Voorheen werd er vaak 14-16 kilo aangehouden, maar wegens verschillende onderzoeken naar de gevolgen van gewichtstoename bij een zwangerschap en het gevolg op de volgende zwangerschap, wordt het aanbevolen niet meer aan te komen dan 12 kilo. Uiteraard verschilt het aanbevolen gewichtstoename per individu. Hoe minder je weegt, hoe minder je mag aankomen gedurende de zwangerschap en hoe meer je weegt, juist hoe meer. Voor een persoonlijk advies kan je het navragen bij de verloskundige(n).

Wat veroorzaakt het gewicht?

Wanneer je aankomt tijdens je zwangerschap hoef je niet te schrikken. Bij een gewichtstoename van 12 kilo zit er maar 3 kilo aan vet bij. Dit vet dient als vetreserve en is dan ook noodzakelijk voor een gezonde zwangerschap. Waar de rest aan gewicht in zit staat hieronder in het tabel weergeven. De getallen kunnen iets variëren per persoon.

Hoe snel aankomen?

Wanneer je de eerste maand al 12 kilo bent aangekomen is dat natuurlijk ongezond. In het begin van de zwangerschap hoor je hoogstens maar een paar kilo aan te komen. Alles is nog zo klein dat je er nog maar weinig van merkt in je gewicht. Pas halverwege de zwangerschap begint het kindje en bijbehorende een merkbaar gewicht te krijgen. Ook tegen het einde van de zwangerschap verandert er weer weinig in je gewicht. Hieronder staat grof weergegeven hoeveel je wanneer aankomt gedurende je zwangerschap. De getallen kunnen iets variëren per persoon.

Na de bevalling

Wanneer je niet meer dan 12 kilo bent aangekomen tijdens de zwangerschap, zal het ook geen moeite kosten om het er weer af te krijgen. Direct na de bevalling ben je namelijk al zo’n 5-6 kilo kwijt. Tijdens het ontzwangeren verdwijnt ook de rest. Het extra gewicht in je borsten zal bijvoorbeeld verminderen bij het geven van borstvoeding en/of het afbouwen hiervan. Het extra bloed is niet meer nodig en vermindert dus ook al automatisch. Gun je lichaam de tijd om zich te herstellen. Ben je toch wat meer aangekomen dan nodig, dan vergt het uiteraard wel wat extra moeite om weer op je oude gewicht te komen.

Gevolgen bij te grote gewichtstoename

Is er sprake van ondergewicht, dan is het van belang om eerst op een gezond gewicht te komen voor je zwanger raakt. Tijdens de zwangerschap veel aankomen vergroot de risico’s op complicaties tijdens de zwangerschap en bij de bevalling. Zo verkleint de kans op een natuurlijke bevalling en is er een grotere kans op zwangerschapsvergiftiging, te hoge bloeddruk en doodgeboorte of miskraam. Een te grote gewichtstoename vergroot ook de kans op een te hoog geboortegewicht en kinderzwaarlijvigheid van het kindje. Lijnen tijdens de zwangerschap wordt sterk afgeraden. Tijdens het lijnen komen namelijk afvalstoffen vrij die slecht zijn voor de baby. Probeer dus een zo gezond mogelijk eetpatroon aan te houden.

Wanneer je na de zwangerschap zwaarder weegt dan voor de zwangerschap heeft het ook gevolgen op de daaropvolgende zwangerschap. Het is van belang dat je na de zwangerschap weer op je oude gewicht komt. Er is namelijk een Zweeds onderzoek uitgevoerd onder 150.000 vrouwen met een normaal gewicht. Wanneer ze al 3 kilo waren aangekomen na een zwangerschap werd hiermee het risico op een te hoge bloeddruk verhoogd. De kans op zwangerschapsdiabetes was verhoogd met 30% en ook de kans op een kindje met een te hoog geboortegewicht was verhoogd. Zelfs de kans op een dood geboren kindje of een miskraam was groter.

Dit geldt dus ook voor vrouwen die met overgewicht de zwangerschap ingaan.

Gevolgen bij te kleine gewichtstoename/ gewichtsafname

Wanneer je te weinig bent aangekomen is er een verhoogde kans van 280% dat je kindje een te laag geboortegewicht heeft. Ook is er 30% meer kans dat het kindje te vroeg wordt geboren. Zelfs op een volgende zwangerschap kent gewichtsverschil gevolgen. Uit een Iers onderzoek is er gebleken dat vrouwen, met een normaal gewicht, die tussen de zwangerschappen door waren afgevallen de kans op een vroeggeboorte verhoogden. We hebben het hier over de situatie dat iemand na de zwangerschap lichter weegt dan voor de zwangerschap. Raakt ze op dat moment opnieuw zwanger, dan is daarmee de kans op een te vroeg geboren kindje groter. Voor een vrouw met overgewicht is het dus van belang om al vóór de eerste zwangerschap af te vallen.

Ben je bang dat je te veel of te weinig aankomt, vraag het na bij je verloskundige(n). Zij kunnen het controleren en je informeren.