Postnatale depressie
Het kan iedere vrouw overkomen, een postnatale depressie. Mensen zeggen bij psychische problemen al snel dat je 'gek' bent, maar dat is natuurlijk allemaal onzin. Na de zwangerschap veranderd de hormoonhuishouding heel snel, er komen een heleboel nieuwe dingen op je af, en je bent opeens verantwoordelijk voor een heel nieuw mensenleven. Logisch dat je dan in de war kan raken, en de dingen kunnen op een gegeven moment anders ervaren worden dan ze misschien in werkelijkheid zijn...
Hoe kan een postnatale depressie ontstaan?
Om een depressie te krijgen is er niet alleen geestelijk iets niet in orde, lichamelijk spelen er ook een aantal dingen een rol. Ten eerste wordt een PPD ( Post Partum Depressie) als een stoornis gezien, en het kan niet los gezien worden van hormonen. Vaak voelen vrouwen zich erg onbegrepen, want ook al is het een (tijdelijke) stoornis die erg vaak voorkomt, in meerdere of mindere mate, stiekem blijft het toch nog steeds een taboe onder veel mensen.
Naast het feit dat er enorme hormoonschommelingen ontstaan na de bevalling, kunnen er ook andere factoren zijn waarom een vrouw depressief kan raken, zoals onderandere:
- een bevalling die erg tegengevallen is
- complicaties met de baby
- borstvoeding die niet wil lukken
- je moeilijk aan je kind kunnen hechten
- de verantwoordelijkheid die je erg zwaar valt
- het gevoel je jeugd kwijt te zijn
- angstgevoelens tov je baby, bang dat je het niet aankan
- bang dat er iets met je kind gebeurd
- het gevoel je vrijheid kwijt te zijn
- slapeloze nachten door een huilende baby
- geen tijd meer hebben voor je eigen dingen
En zo zijn er nog talloze dingen waardoor je je niet lekker in je vel voelt zitten, vaak is het een combinatie van meerdere factoren. In ons land bevallen jaarlijks ongeveer 200.000 vrouwen, over het algemeen gaat het om een welkom kind waar bewust voor gekozen is. En hoe blij de meeste mensen ook zijn met hun nieuwe kindje, herstellen na een bevalling en zwangerschap, ontzwangeren, kost nu eenmaal veel tijd, meer dan de meeste mensen denken, 10% vd vrouwen raken in een depressie, en 2 op de 1000 vrouwen in een psychose. Een psychose is weer een totaal ander ziektebeeld, vrouwen raken dan compleet de grip op de werkelijkheid kwijt.
Tijdelijke klachten
Hoe moeilijk de periode waar je inzit ook kan zijn, de klachten zijn tijdelijk, vroeg of laat gaat het echt over, ook al is dat moeilijk voor te stellen in de periode dat je er midden in zit. Vrouwen vinden het vaak erg verhelderend met lotgenoten te praten, het feit dat ze niet alleen zijn is vaak een enorme opluchting. Vaak lukt het vrouwen zelf uit hun depressie te komen, zeker als er sprake is van een milde ppd, maar als het erg lang duurt is het raadzaam hulp te gaan zoeken bij een maatschappelijk werker of een psycholoog. Je kunt daarvoor makkelijk een verwijzing krijgen via de huisarts. Vaak heb je zelf al snel in de gaten dat het anders verloopt dan je zou verwachten, veel vrouwen krijgen vreselijke huilbuien, vaak om eigenlijk helemaal niks. Ze krijgen steeds meer last van stemmingswisselingen, het ene moment voelen ze zich goed en lekker in hun vel zitten, het volgende moment zijn ze vreselijk somber en hebben ze het gevoel dat alles tegenzit. Het is erg moeilijk om daar dan ook weer uit te raken, als je je echt depressief voelt is het moeilijk om aan iets leuks te denken, afleiding te verzinnen om je maar beter te gaan voelen, vaak heb je ook geen zin om je best ervoor te doen.
Prenatale depressie
Soms gebeurd het ook wel eens dat vrouwen tijdens hun zwangerschap bepaalde negatieve gevoelens gaan ervaren. Als je bv ongepland zwanger geraakt bent, zelfs een abortus overwogen hebt. Vaak zie je dat moeders die ongepland zwanger raken uiteindelijk toch erg blij zijn met de komst van hun kind, ongepland is dan zeker niet ongewenst. Vaak leiden deze negatieve gevoelens ook tot lichamelijke klachten, zoals moeheid, lusteloos, geen eetlust, slaapproblemen en misselijkheid. Maar omdat deze klachten vaak ook voorkomen bij een normaal verlopende zwangerschap wordt het niet snel in verband gebracht met een depressie.
Als een depressie echt niet vanzelf verdwijnt wordt er wel eens overgegaan tot het voorschrijven van anti-depressiva. Omdat dit tijdens de zwangerschap of periode van borstvoeding schadelijk kan zijn voor de baby wordt vaak gewacht totdat die periode voorbij is, soms is het helaas ook wel eens een reden om te stoppen met de borstvoeding.
Zelftest, heb ik een PDD?
Als je twijfelt of je een pdd hebt is dit een lijstje dat je kunt hanteren. Voorwaarden voor een pdd moeten zijn dat je minstens enkele weken last moet hebben van deze verschijnselen, en je moet minimaal 4 punten van het lijstje bij jezelf herkennen:
- extreem moe zijn
- rugpijn, hoofdpijn, nek en schouderpijn
- een verstoord eetpatroon, extreem veel of extreem weinig
- slecht slapen, veel overdag willen slapen
- het gevoel hebben nergens aan toe te komen
- je opgejaagd voelen, niet meer kunnen stoppen
- angstig zijn, paniek aanvallen hebben
- hyperventileren
- woede-uitbarstingen
- dwanggedachtes, zoals bv je kind wat aan willen doen
- het gevoel hebben dat je jezelf niet meer bent
- je schuldig voelen
- veel aan de dood denken
- concentratie en geheugenstoornissen
Als deze klachten zo ernstig zijn dat je niet meer normaal kunt functioneren is het erg raadzaam een bezoek aan je huisarts of verloskundige te brengen, zij helpen je dan graag verder. Een goed gesprek met je verloskundige of gynaecoloog doet vaak ook wonderen om over bepaalde trauma's heen te komen.