Gezondheidsrisico's na zwangerschapsvergiftiging
Over de gevolgen van zwangerschapsvergiftiging wordt steeds meer bekend. Zo bleek onlangs dat zwangerschapsvergiftiging je een verhoogd risico oplevert van depressieve gevoelens na je bevalling. Dit is de uitkomst van onderzoek van medisch psycholoog Meeke Hoedjes van het Erasmus MC in Rotterdam. Maar er zijn ook lichamelijke risico's verbonden aan een zwangerschapsvergiftiging. Wat te doen en wat moet je weten? Lees verder.
Het is een vrij logische verwachting dat vrouwen die zwangerschapsvergiftiging hebben gehad, zich lichamelijk gedurende een bepaalde periode slechter zullen voelen dan de 'gemiddelde' vrouw na zwangerschap. Maar uit onderzoek van Meeke Hoedjes, gepromoveerd aan het Erasmus MC, blijkt ook iets anders: vrouwen die zwangerschapsvergiftiging hebben gehad, voelen zich na de bevalling geestelijk minder gezond. Hoe ernstiger de zwangerschapsvergiftiging was, des te meer gaat dit op. Van de vrouwen met een ernstige zwangerschapsvergiftiging, gaf bijna de helft aan na de bevalling met depressieve klachten te zitten. Onder andere vanwege die feiten, is Erasmus MC een polikliniek begonnen om aan deze vrouwen uitgebreide nazorg te verlenen.
Doorverwijzing naar de psycholoog
Hoedjes, medisch psycholoog: “Zorgverleners zouden zich meer bewust moeten zijn van een eventuele slechte geestelijke gezondheid na zwangerschapsvergiftiging. Zij zouden vrouwen die daarvoor in aanmerking komen moeten doorverwijzen naar gespecialiseerde psychosociale zorg, zoals een medisch psycholoog of medisch maatschappelijk werk.”
Adviezen na zwangerschapsvergiftiging
Het is dus belangrijk om na zwangerschapsvergiftiging zelf extra alert te zijn op aanhoudende somberheid of zelfs depressieve gevoelens. In overleg met degenen die de nazorg na zwangerschap doen, kun je je laten doorverwijzen voor psychische hulp. Maar er is meer. Na zwangerschapsvergiftiging is het extra belangrijk om een gezonde leefstijl te volgen. Er ontstaat door zwangerschapsvergiftiging namelijk een verhoogd risico op hart- en vaatziekten en diabetes type 2 op latere leeftijd. Helaas is die gezonde leefstijl voor veel vrouwen ver weg na de bevalling, zo blijkt uit onderzoekscijfers. Twee op de vijf ofwel 38% van de vrouwen houdt zich niet aan de zogenaamde beweegnorm na de bevalling. Vooral vrouwen die ernstige zwangerschapsvergiftiging hebben gehad, bewegen onvoldoende. Vrouwen noemen het niet voldoende hersteld zijn van de zwangerschapsvergiftiging als hoofdreden van het feit dat zij niet tot een gezondere leefstijl komen. Vaak is dat een kip-ei-probleem: vrouwen gunnen zichzelf dan onvoldoende zorg om weer op adem te komen, en herstel van hun functioneren wordt daardoor belemmerd.
Begeleiding en hulp
De vrouwen uit het onderzoek geven aan vooral behoefte te hebben aan begeleiding op maat. Dus, begeleiding waarvan je zelf kunt bepalen hoe en wanneer het plaatsvindt, en hoe lang de begeleiding duurt. Zo'n interventie op maat is er nog niet. Maar je kunt wel gebruik maken van een zogenaamde algemene leefstijlinterventie die is ontwikkeld voor vrouwen na een zwangerschap.
Zelfzorg na zwangerschapsvergiftiging
De beste zorg begint bij goede zelfzorg. Monitor je eigen gezondheid na zwangerschapsvergiftiging, ook als je niet meer onder behandeling bent van zorgverleners. Zelfs als je geen zwangerschapsvergiftiging hebt gehad, is de vuistregel voor het 'ontzwangeren' in geest en lichaam al een jaar. Dus je mag gerust wat tijd nemen om alles op orde te laten komen... maar houd jezelf niet voor de gek. Komt je lijf maar niet meer bij? Zit je telkens met sombere en depressieve gevoelens? Blijf je maar futloos en komt je energie niet terug? Het zijn allemaal belangrijke signalen dat het tijd is voor een gesprekje met je huisarts.
Een cultureel probleem
Na de zwangerschap proberen vrouwen maar al te vaak stoer verder te gaan, en negeren zij signalen dat hun eigen welzijn niet in orde is. Dat geldt ook voor vrouwen na zwangerschapsvergiftiging. We leven in een 24-uurs maatschappij die nog altijd veel te weinig waarde hecht en ruimte biedt aan het kostbare leven dat vrouwen doorgeven via zwangerschap en geboorte, in een proces dat je als vrouw veel energie kost. Dus is de druk groot om te doen of er zo snel mogelijk niets meer aan de hand is. Doe daar niet aan mee. Zorg goed voor jezelf. Roep bijtijds hulp en advies in. Je bent het waard!
Uitgebreidere nazorg
Hoedjes vindt dat in het ideale geval voor alle vrouwen met ernstige zwangerschapsvergiftiging uitgebreide nazorg beschikbaar zou moeten zijn. Intussen heeft Erasmus MC hiermee wel een begin gemaakt. Er is een spreekuur geopend voor uitgebreidere nazorg voor de doelgroep van vrouwen na zwangerschapsvergiftiging. Er is al een gynaecoloog en een internist-vaatgeneeskundige aanwezig, en een psycholoog en een diëtiste volgen binnenkort als deelnemers aan het behandelteam.
Het Erasmus MC
Het Erasmus MC maakt deel uit van de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU). De NFU is een samenwerkingsverband van de acht universitair medische centra (UMC's) in Nederland en heeft als algemene doelstelling het behartigen van de gezamenlijke belangen van de UMC's. Andere UMC's die deel uitmaken van de NFU zijn het AMC, azM, LUMC, UMCG, UMC St Radboud, UMC Utrecht en VUmc. In totaal zijn 60.000 medewerkers verbonden aan de acht UMC's.