Trillende oogleden: Meestal onschuldig of teken van ziekte
Een patiënt met een trillend ooglid knippert abnormaal en onvrijwillig met het ooglid. Dit knipperen gebeurt vaak meermaals per dag en tast het gezichtsvermogen in ernstige gevallen aan. Door stress en andere uitlokkende factoren ontstaan dit oogprobleem. In veruit de meeste gevallen zijn de trillende oogleden onschuldig, al is dit mogelijk een symptoom van een andere aandoening aan de ogen of hersenen. Milde symptomen behoeven geen behandeling of de patiënt vermijdt uitlokkende factoren voor het voorkomen van de symptomen. In ernstige gevallen is een injectie of chirurgische ingreep nodig.
Synoniemen trillend ooglid
Een trillend ooglid is ook gekend onder deze synoniemen
- faciale fasciculaties
- faciale myokemie
- ooglidtrillingen
- oogspiertrekkingen
- terugkerende spiertrekkingen in ogen
Epidemiologie oogspiertrekkingen
Een trillend ooglid komt vaak voor, zeker wanneer de patiënt moe is of veel
cafeïne heeft ingenomen of blootgesteld is aan andere risicofactoren. Een patiënt met regelmatig trillende oogleden heeft, komt vrij zelden voor. Exacte prevalentiecijfers zijn niet gevonden in de geraadpleegde literatuur. Voor patiënten van middelbare leeftijd en oudere vrouwen zijn getroffen door een trillend ooglid.
Risicofactoren trillende oogleden
Wanneer een trillend ooglid voorkomt bij andere familieleden, is dit een verhogende risicofactor. Ook krijgt een patiënt die een
hoofdletsel gehad heeft, vaker trillende oogleden verhogen. Daarnaast treedt een trillend ooglid af en toe op als complicatie bij bepaalde medicatie voor
psychoses en
epilepsie. Bepaalde uitlokkende factoren verergeren daarnaast de symptomen. Deze omvatten
alcohol, cafeïne, felle lampen, oogirritatie met een andere oorzaak, rijden,
roken, spanning en
vermoeidheid.
Oorzaken: Probleem met oogspieren door afwijkingen aan ogen en hersenen
Om te begrijpen waar een trillend ooglid vandaan komt, is het belangrijk eerst wat anatomie te kennen van de spieren van de oogleden. De orbicularis oculi is een spier van het
gezicht dat verantwoordelijk is voor het sluiten van het ooglid. De levator palpebrae superioris is een spier die het ooglid omhoog trekt. Wanneer met één van deze spieren problemen ontstaan, gaat het oog mogelijk trillen. Daarnaast zijn er ook andere oogspieren die soms bijdragen aan trillende oogleden.
Ogen
Regelmatig gaan trillende oogleden gepaard met
blefarospasme, wat de
medische term is voor “kramp van een ooglid”. Wat hiervan de oorzaak is, is onbekend. Mogelijk speelt een deel van de hersen hierbij een rol. Dit leidt alleszins wel tot problemen met deze spiergroepen rond de ogen. Daarnaast resulteren een aantal
oogallergieën in trillende oogleden.
Hersenen en zenuwstelsel
In zeldzame gevallen heeft de patiënt een ander probleem met de
hersenen of het zenuwstelsel. Deze problemen omvatten
de ziekte van Parkinson, een hersenbeschadiging door een
ontsteking of een
beroerte (vooral van de thalamus, basale ganglia, of hersenstam) en een reactie op bepaalde psychiatrische medicatie. Bij deze aandoeningen heeft de patiënt bovendien meestal bijkomende symptomen.
Andere oorzaken
Andere oorzaken van oogspiertrekkingen omvatten:
- epilepsie
- het drinken van energiedranken
- hormonale veranderingen
- migraine (aanvallen van een aura en/of eenzijdige hoofdpijn)
- patiënten met bepaalde genen
- sommige voedingstekorten (zoals een tekort aan magnesium)
Symptomen: Meestal onschuldig of teken van een ziekte
Trillende oogleden variëren in ernst en frequentie. Sommige patiënten hebben om de paar seconden trillende oogleden, terwijl anderen veel minder vaak een trillend ooglid hebben. De symptomen houden vaak een paar dagen of langer aan, en verdwijnen dan weer een tijd. Naarmate de tijd verstrijkt, hebben sommige patiënten meer en soms langer aanhoudende trillende oogleden. Bij andere patiënten verdwijnen de symptomen en keren ze niet meer terug. Meestal trilt enkel het bovenste ooglid. Veelal is de aandoening bilateraal (aan beide ogen), maar soms vertoont slechts één oog symptomen. Soms sluit een ooglid zich gedeeltelijk, maar een volledige sluiting behoort eveneens tot de mogelijkheden.
De patiënt presenteert zich buiten de trillende oogleden mogelijk ook nog met deze symptomen:
blefaritis (ontsteking van de oogleden),
droge ogen,
conjunctivitis (oogbindvliesontsteking),
spasmen in het gezicht, een verminderd gezichtsvermogen als het trillen veelvuldig voorkomt, lichtgevoeligheid (
fotofobie), oogirritatie (vaak een eerste symptoom) en een verhoogde snelheid van knipperen.
Diagnose van de oogziekte en onderzoeken door de oogarts
Contact opnemen met de arts
De patiënt neemt contact op met de oogarts indien de symptomen langer dan één week aanhouden.
Lichamelijk en oogheelkundig onderzoek
De patiënt krijgt door een arts een volledig
neurologisch onderzoek, en bij de oogarts een
uitgebreid oogonderzoek. Normaalgezien hoeft de arts of oogarts geen verdere onderzoeken te doen.
Diagnostisch onderzoek
Af en toe is beeldvormend onderzoek van de hersenen nodig, zoals een
CT-scan of een
MRI-scan. Dit sluit namelijk andere medische oorzaken van een trillend ooglid uit.
Behandeling oogafwijking
Zelfzorg
Symptomen van trillende oogleden verdwijnen vaak wanneer een patiënt gaat slapen of zich concentreert op een moeilijke taak. Het is namelijk zo dat de trillende oogleden de neiging hebben om tijdelijk te verdwijnen wanneer de patiënt actie onderneemt, zoals praten,
zingen, of een ander lichaamsdeel aanraken. Bij milde symptomen of trillende oogleden die slechts sporadisch voorkomen, is met andere woorden geen behandeling vereist. De uitlokkende factoren vermijden vermindert eveneens de symptomen. Dit houdt in dat de patiënt een
zonnebril gebruikt als dat nodig is, voldoende slaapt,
stress vermindert, cafeïne vermijdt en andere bronnen van oogirritatie zo veel mogelijk vermindert.
Oogyoga is verder ook aan te bevelen.
Professionele medische zorg
Een computerbril of leesbril verlicht bij sommige patiënten al de symptomen. Bij ernstige symptomen raadt de oogarts een botulinum toxine injectie (
botoxinjectie) aan. Hij past deze toe in de spieren van de oogleden. De
botoxinjectie verlamt de oogspier die abnormaal werkt. Bepaalde medicatie verlicht de symptomen ook, maar veelal werken ze slechts op korte termijn en ze zijn ook niet bij iedereen even effectief. Soms is een myectomie nodig. Dit is een operatie waarbij de chirurg een deel van de spieren en zenuwen van de oogleden verwijdert. Deze operatie is bij de veel patiënten een succes. Uiteraard behandelt de arts een onderliggende medische aandoening waardoor de patiënt trillende oogleden krijgt (zoals de
ziekte van Parkinson).
Complicaties oogprobleem
De oogleden en andere oogstructuren zijn soms permanent beschadigd wanneer de patiënt kampt met ernstige en chronische trillende oogleden. Hierdoor ontstaan abnormale vouwen in de oogleden. De bovenoogleden en wenkbrauwen liggen daarnaast lager dan normaal. Tevens heeft de patiënt overtollige huid in de bovenkant of onderkant van het oog. Sommige patiënten met chronische trillende oogleden ontwikkelen uiteindelijk spierspasmen in andere delen van het lichaam, zoals de kaak of nek.
Lees verder