Botox bij oogaandoeningen via botoxinjectie

Dat Botox goed is voor het verbeteren van rimpels, is alom bekend. Botox, de geneesmiddelenvorm van botulinetoxine, biedt echter nog veel meer voordelen. In de vroege jaren 1980 werd Botox geïntroduceerd in de oogheelkunde bij de behandeling van strabisme (scheelzien). Botox werkt niet alleen voor strabisme, maar ook voor diplopie (dubbelzien). Het vermindert tevens blefarospasme (blepharospasme, ooglidspasmen). Bij veilig gebruik zijn veel mensen met oogproblemen (tijdelijk) geholpen door Botox-injecties.

• Scheelzien (strabisme)
• Dubbelzien (diplopie)
• Blefarospasmen
• Voor de Botox-injectie
• Tijdens de behandeling
• Bijwerkingen en complicaties
• Resultaat Botox bij oogaandoeningen
• Prognose
• Complicaties
• Preventie

Scheelzien (strabisme)

Door scheelzien kijken de ogen in verschillende richtingen. Een oog kijkt naar binnen en het andere niet, of één oog kijkt naar buiten en het andere niet. Dit creëert voor de patiënt een "scheel" uiterlijk. Scheelzien kan visusverlies veroorzaken. De patiënt heeft moeite met dieptezicht of ziet dubbel (diplopie). Elk van de ogen heeft zes spieren. Twee van deze spieren bewegen de ogen van links naar rechts. Deze spieren houden de blik recht door elkaar met gelijke sterkte tegen te werken. De spieren trekken het oog namelijk naar tegengestelde richtingen. Als één van deze spieren zwak is, trekken de sterkere spieren in het oog naar de tegenovergestelde kant. Hierdoor kijken de ogen in verschillende richtingen. Beroertes en zenuwschade kunnen dit probleem eveneens veroorzaken. Omdat de sterkere spier in het oog altijd samentrekt, leidt dit soms tot een permanent gespannen oog. Als de oogarts strabisme met Botox behandelt, injecteert hij het geneesmiddel in de sterkere spieren zodat ze zich ontspannen. Dit geeft de zwakkere spieren een kans om zich te herstellen. Een patiënt met strabisme krijgt soms een scheelzienoperatie om de oogaandoening te verhelpen. Dit is echter niet altijd mogelijk of gewenst. In andere gevallen test de oogarts uit of een scheelzienoperatie zinvol is door eerst de effecten van een Botox-injectie te bekijken.

Dubbelzien (diplopie)

Botox is een effectieve behandeling voor sommige oorzaken van dubbelzien. Monoculaire diplopie is meestal het gevolg van droge ogen, de verkeerde lenzenvloeistof of staar. Een aantal aandoeningen van de zenuwen of spieren in het oog leiden vaak tot binoculaire diplopie. De meest voorkomende aandoening is een beroerte (onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen met mentale en lichamelijke symptomen) aan een oogspier, ook wel een ooginfarct genoemd. Een patiënt ervaart hierbij plots een aanhoudend dubbel zicht (diplopie), maar heeft geen pijn. Sommige patiënten hebben een verhoogd risico op een ooginfarct, waaronder een hogere leeftijd (65 jaar en ouder), een hoge bloeddruk, een verhoogd cholesterolgehalte en suikerziekte. Andere oorzaken van binoculair dubbelzien omvatten de oogziekte van Graves en myasthenia gravis (chronische auto-immuunaandoening met spierzwakte aan het gezicht, de ledematen en de ogen).

Blefarospasmen

Soms krijgt een patiënt met ooglidspasmen (medische term is "blefarospasme") zijn oog niet meer open, wat uiteraard zeer ernstig is. Het uitvoeren van dagelijkse activiteiten zoals autorijden is dan bijvoorbeeld niet meer mogelijk. Daarom is een behandeling via een Botox-injectie voor deze doelgroep van primordiaal belang om de levenskwaliteit te verhogen.

Voor de Botox-injectie

De patiënt vertelt de oogarts voor de behandeling welke oog- of gezichtschirurgie hij reeds heeft ondergaan. De kans op bijwerkingen verhoogt hierbij namelijk. De oogarts moet verder alles weten over het medicatiegebruik van de patiënt, omdat de dosis mogelijk aanpassingen vereist wanneer de patiënt Botox krijgt.

Tijdens de behandeling

De behandeling duurt ongeveer tien minuten. Elke injectie kan pijn doen, maar de naalden voor Botox-injecties zijn zeer klein, dus de pijn is meestal minimaal. Daarnaast verdooft de oogarts meestal het te behandelen gebied met verdovende oogdruppels voordat hij de injectie geeft. De patiënt kijkt op verzoek van de oogarts in bepaalde richtingen terwijl de oogarts de Botox inspuit. De patiënt voelt niet al te veel pijn, maar kan later ongemak ervaren als de verdoving is uitgewerkt.

Bijwerkingen en complicaties

Bijwerkingen

Mogelijke bijwerkingen zijn:

• pijn op de injectieplaats
• een infectie
• een ontsteking
• zwelling
• roodheid
• een bloeding
• blauwe plekken
• hangende oogleden
• dubbelzien
• griepachtige symptomen
• spierzwakte
• een droge mond (xerostomie)
• vermoeidheid
• hoofdpijn

Alarmtekens

Sommige van deze symptomen kunnen wijzen op een allergische reactie. De patiënt neemt in ieder geval contact op met de arts bij de volgende klachten:

• astma
• kortademigheid
• slikproblemen
• rode striemen (strepen op de huid)
• visusproblemen
• duizeligheid
• flauwvallen
• toevallen
• huiduitslag
• netelroos (huidziekte met jeukende bultjes op het huidoppervlak)
• pijn op de borst
• een onregelmatige hartslag

Verder duiden problemen bij het recht houden van het hoofd of problemen met het bewegen van het gezicht op mogelijke complicaties van een Botox-injectie waarvoor professionele medische hulp vereist is.

Resultaat Botox bij oogaandoeningen

Het uiteindelijke resultaat is meestal pas na enkele weken te beoordelen en valt vooraf niet te voorspellen. Soms heeft dit weinig effect, en soms zelfs te veel effect waardoor de oogstand als het ware “doorschiet”. Hoewel Botox nuttig is, geneest het de oogaandoeningen niet, en het is evenmin een permanente behandeling. Het effect duurt enkele maanden, maar dan is een nieuwe Botox-injectie vereist. De oogarts moet in ieder geval mogelijk onderliggende oogproblemen opsporen en behandelen. Droge ogen kunnen bijvoorbeeld leiden tot ooglidspasmen. Dit vraagt dan om een andere behandeling, bijvoorbeeld eerst met kunsttranen. Hiervoor doet de oogarts een uitgebreid oogonderzoek bij de patiënt.

Prognose

De prognose bij behandeling met Botox voor oogaandoeningen is doorgaans positief. De meeste patiënten ervaren aanzienlijke verbetering van hun symptomen. Echter, het effect van Botox is tijdelijk en vereist regelmatige herhalingen van de injecties om de symptomen onder controle te houden. Het is belangrijk dat de patiënt regelmatig volgt bij de oogarts om de voortgang te monitoren en eventuele bijwerkingen tijdig te identificeren.

Complicaties

Complicaties

Bij Botox-injecties kunnen enkele complicaties optreden, waaronder:

• pijn op de injectieplaats
• ontsteking
• blauwe plekken
• hangende oogleden
• spierzwakte
• griepachtige symptomen
• droge mond (xerostomie)
• vermoeidheid
• hoofdpijn

Het is essentieel om eventuele ongebruikelijke symptomen of ernstige bijwerkingen onmiddellijk te melden aan een zorgverlener om verdere complicaties te voorkomen.

Preventie

Hoewel Botox een effectieve behandeling kan zijn voor oogproblemen, zijn er enkele maatregelen die patiënten kunnen nemen om risico's te minimaliseren:

• Zorg voor een grondige evaluatie door een ervaren oogarts voordat de behandeling wordt gestart.
• Bespreek alle bestaande medische aandoeningen en medicijngebruik met de arts.
• Volg de instructies van de arts nauwkeurig op voor en na de injectie.
• Meld onmiddellijk eventuele bijwerkingen of ongebruikelijke symptomen aan een zorgverlener.
• Regelmatige controleafspraken met de oogarts zijn cruciaal om de voortgang te monitoren en om tijdig eventuele complicaties te identificeren en te behandelen.

Door deze voorzorgsmaatregelen te nemen, kan de kans op complicaties worden verminderd en kan de effectiviteit van de behandeling worden gemaximaliseerd.

Lees verder

• Botoxinjecties: Toepassingen, tegenindicatie en bijwerkingen