(Boven)ooglidcorrectie: Voor, tijdens en na de operatie

Soms ziet iemand er vermoeid uit, met een sombere blik en hangende oogleden. Een verouderde huid veroorzaakt overtollige huid van de bovenoogleden, ook bekend als dermatochalasis. Naarmate de vezels in de huid hun elasticiteit verliezen, verslapt de huid samen met het onderhuidse bindweefsel. Dit leidt ertoe dat het vetweefsel, dat normaal in de oogkas zit, naar voren uitpuilt. Hierdoor kan de overtollige huid over de wimpers gaan hangen, wat resulteert in een zwaar gevoel en een verouderde uitstraling. Een bovenooglidcorrectie, ook wel blepharoplastiek genoemd, kan om medische of cosmetische redenen worden uitgevoerd om deze overtollige huid te verwijderen. Na deze ingreep ziet de patiënt er doorgaans jonger en frisser uit.

• Epidemiologie
• Oorzaken van dermatochalasis
• Risicofactoren
• Symptomen van dermatochalasis
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van dermatochalasis
• Voorbereiding bovenooglidcorrectie
• Praktische voorbereidingen
• Ooglidcorrectie: De ingreep
• Nazorg en herstel
• Complicaties
• Prognose en resultaat
• Vergoeding van de operatie
• Preventie van huidveroudering aan oogleden

Epidemiologie

Dermatochalasis komt vooral voor bij oudere volwassenen, meestal boven de 50 jaar. Het is een veelvoorkomend probleem dat zowel mannen als vrouwen treft. Hoewel het voornamelijk een cosmetisch probleem is, kan het in ernstige gevallen ook het gezichtsvermogen beïnvloeden, vooral bij mensen met genetische aanleg voor slappe huid. Anno augustus 2024 neemt het aantal blepharoplastieken wereldwijd toe, mede door de vergrijzing van de bevolking en de groeiende populariteit van cosmetische ingrepen.

Oorzaken van dermatochalasis

De belangrijkste oorzaak van dermatochalasis is veroudering. Naarmate we ouder worden, verliest de huid zijn elasticiteit en wordt het onderhuidse bindweefsel zwakker. Andere oorzaken kunnen genetische aanleg, roken, overmatige blootstelling aan de zon en bepaalde medische aandoeningen zoals chronische allergieën zijn, die het huidverouderingsproces kunnen versnellen.

Risicofactoren

Er zijn verschillende risicofactoren die de kans op het ontwikkelen van dermatochalasis vergroten:

• Leeftijd: Veroudering is de belangrijkste risicofactor.
• Genetica: Een familiegeschiedenis van slappe huid kan de kans op dermatochalasis verhogen.
• Roken: Dit versnelt het verouderingsproces van de huid.
• Zonblootstelling: Overmatige blootstelling aan ultraviolet (UV) licht kan de huidelasticiteit verminderen.
• Chronische allergieën: Deze kunnen leiden tot aanhoudende zwelling en irritatie van de oogleden, wat bijdraagt aan huidverslapping.

Symptomen van dermatochalasis

Dermatochalasis manifesteert zich als overtollige, slappe huid op de bovenoogleden. Dit kan leiden tot:

• Hangende oogleden: De huid kan over de wimpers vallen, wat een zwaar gevoel veroorzaakt.
• Beperkt gezichtsveld: In ernstige gevallen kan de overtollige huid het zicht belemmeren.
• Vermoeide uitstraling: De ogen lijken vaak kleiner en vermoeid.
• Esthetische zorgen: Veel patiënten voelen zich onzeker over hun uiterlijk door de hangende oogleden.

Alarmsymptomen

Hoewel dermatochalasis voornamelijk een cosmetisch probleem is, zijn er enkele alarmsymptomen die medische aandacht vereisen:

• Plotselinge visusveranderingen: Wanneer de overtollige huid het gezichtsvermogen ernstig beperkt.
• Pijn: Als de huid rond de ogen pijnlijk of ontstoken aanvoelt.
• Infectie: Roodheid, zwelling, warmte, of pusvorming kan wijzen op een infectie.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van dermatochalasis wordt meestal gesteld door een plastisch chirurg of een oogarts op basis van een lichamelijk onderzoek. De arts beoordeelt de ernst van de huidverslapping en het effect op het gezichtsvermogen. In sommige gevallen wordt een gezichtsveldtest uitgevoerd om te bepalen of de overtollige huid het zicht belemmert.

Behandeling van dermatochalasis

De meest effectieve behandeling voor dermatochalasis is een chirurgische ingreep, namelijk een bovenooglidcorrectie of blepharoplastiek. Tijdens deze ingreep wordt de overtollige huid, en soms ook onderliggend vetweefsel, verwijderd. Dit verbetert niet alleen het uiterlijk, maar kan ook het gezichtsvermogen herstellen.

Voorbereiding bovenooglidcorrectie

Voorafgaand aan de operatie krijgt de patiënt een consult bij de plastisch chirurg om te bepalen of hij geschikt is voor de ingreep. Tijdens dit gesprek worden verwachtingen besproken en krijgt de patiënt informatie over de operatie, de voorbereiding, en de nazorg. Soms worden foto's gemaakt voor en na de operatie om de resultaten te vergelijken. De patiënt moet eventuele medische geschiedenis en medicatiegebruik doorgeven, vooral als hij bloedverdunners gebruikt, omdat deze het risico op bloedingen tijdens de operatie verhogen. Het is ook belangrijk om een koelmasker (ijsbril) in huis te hebben om na de operatie te gebruiken en om vervoer te regelen omdat de patiënt na de ingreep niet zelf mag rijden.

Praktische voorbereidingen

Op de dag van de operatie komt de patiënt naar het ziekenhuis in comfortabele kleding, zonder (oog)make-up, sieraden of contactlenzen. De patiënt mag vooraf eten en zijn medicijnen innemen, tenzij anders voorgeschreven door de arts.

Ooglidcorrectie: De ingreep

De operatie duurt doorgaans 30 tot 45 minuten. De patiënt krijgt plaatselijke verdoving via verdovende oogdruppels en injecties. De chirurg verwijdert vervolgens de overtollige huid en vetweefsel. Kleine bloedvaatjes worden dichtgebrand om blauwe plekken te minimaliseren. De wond wordt gesloten met een dunne hechting.

Nazorg en herstel

Na de operatie kan de patiënt meestal na een uur naar huis. Het is belangrijk om de oogleden te koelen om zwelling en pijn te verminderen. Activiteiten zoals tillen, bukken, en sporten moeten de eerste dagen vermeden worden om de druk in het geopereerde gebied te verminderen. De huid rondom de ogen kan enkele weken gezwollen en blauw zijn. De patiënt moet een zonnebril dragen om de blauwe plekken te bedekken. Na 7 tot 9 dagen worden de hechtingen verwijderd, en daarna kan de patiënt beginnen met het insmeren van de littekens en het dragen van make-up.

Complicaties

Hoewel complicaties zeldzaam zijn, kunnen ze optreden. Mogelijke complicaties zijn onder meer:

• Ernstige zwelling en paarsverkleuring: In combinatie met verminderd gezichtsvermogen kan dit wijzen op een infectie.
• Allergische reacties: Op gebruikte producten tijdens of na de operatie.
• Te strakke huid: Dit kan worden gecorrigeerd met een kleine aanvullende ingreep.
• Witte bultjes op het ooglid: Deze verdwijnen meestal vanzelf of kunnen worden verwijderd.
• Lagoftalmie: Het onvermogen om de oogleden volledig te sluiten.
• Nabloedingen en langzame wondgenezing: Deze complicaties hebben meestal geen gevolgen voor het eindresultaat.

Prognose en resultaat

Het definitieve resultaat van de ingreep is na 8 tot 12 weken zichtbaar en houdt meestal 5 tot 15 jaar aan. De meeste patiënten zijn tevreden met het resultaat, en de symptomen van dermatochalasis verdwijnen. In sommige gevallen kan een herhaling van de ingreep nodig zijn.

Vergoeding van de operatie

In bepaalde gevallen wordt een bovenooglidcorrectie geheel of gedeeltelijk vergoed door de zorgverzekeraar, vooral wanneer er sprake is van een medische noodzaak zoals een ernstig beperkt gezichtsveld. Dit valt dan mogelijk binnen een aanvullend pakket. Voor patiënten met een aangeboren chronische aandoening kan de ingreep soms binnen het basispakket vallen. Het is belangrijk om voor de operatie de vergoedingsvoorwaarden goed te controleren bij de verzekeraar.

Preventie van huidveroudering aan oogleden

Hoewel een bovenooglidcorrectie vaak wordt uitgevoerd om esthetische of medische redenen, is het belangrijk om te erkennen dat niet alle gevallen van huidveroudering of ooglidproblemen volledig kunnen worden voorkomen. Er zijn echter verschillende preventieve maatregelen die patiënten kunnen nemen om de gezondheid van hun ogen en oogleden te ondersteunen, en om het risico op vroegtijdige huidveroudering of medische complicaties te verminderen.

Bescherming tegen zonlicht

Een van de belangrijkste preventieve maatregelen voor de gezondheid van de oogleden en de huid rondom de ogen is bescherming tegen schadelijke UV-straling. Langdurige blootstelling aan zonlicht kan bijdragen aan de veroudering van de huid en de ontwikkeling van rimpels en huidverslapping, wat kan leiden tot problemen die mogelijk een ooglidcorrectie vereisen.

Gebruik van zonnebrillen met UV-bescherming kan de ogen en het gevoelige gebied rond de ogen beschermen tegen zonnestraling. Daarnaast wordt het aanbevolen om zonnebrandcrème te gebruiken op de huid rondom de ogen, waarbij producten specifiek voor het gezicht en de oogcontouren kunnen helpen om bescherming te bieden zonder irritatie te veroorzaken.

Gezonde huidverzorging

Een regelmatig huidverzorgingsregime kan helpen om de huid rondom de ogen gezond en elastisch te houden. Het gebruik van hydraterende crèmes en anti-aging producten die de huid versterken en de vochtbalans verbeteren, kan bijdragen aan het verminderen van de tekenen van veroudering. Retinoïden, vitamine C en andere antioxidanten kunnen de huid helpen om zich te herstellen van schade veroorzaakt door invloeden van buitenaf.

Daarnaast kunnen bepaalde behandelingen zoals chemische peelings of microneedling helpen bij het bevorderen van de collageenproductie, wat de stevigheid van de huid kan verbeteren en tekenen van veroudering kan verminderen.

Gezonde levensstijl

Een gezonde levensstijl speelt een cruciale rol in het behoud van een jeugdige uitstraling van de huid. Dit omvat een evenwichtig voedingspatroon dat rijk is aan vitamines, mineralen en antioxidanten, die essentieel zijn voor het behoud van een gezonde huid. Voedingsmiddelen zoals bessen, noten, avocado's en groene bladgroenten kunnen bijdragen aan het verbeteren van de huidgezondheid en het bevorderen van de elasticiteit.

Vermijden van roken en het beperken van alcoholgebruik zijn eveneens belangrijke preventieve maatregelen. Roken beschadigt de huid door de bloedtoevoer naar de huid te verminderen, wat leidt tot verslapping en rimpels. Alcohol kan de huid uitdrogen, wat ook kan bijdragen aan vroegtijdige huidveroudering.

Ooglidverzorging en -hygiëne

Het handhaven van een goede ooglidverzorging en hygiëne kan helpen om infecties en ontstekingen rond de ogen te voorkomen. Het regelmatig reinigen van de oogleden met milde, niet-irriterende producten en het vermijden van het aanraken van de ogen met ongewassen handen kan bijdragen aan het voorkomen van ooginfecties of andere aandoeningen die het gebied rond de ogen kunnen beïnvloeden.

Daarnaast kan het gebruik van oogdruppels of zalven helpen bij het verlichten van droge ogen, wat de belasting van de oogleden vermindert en het risico op huidbeschadiging door constant wrijven of knipperen kan verlagen.

Vermijden van overmatige belasting van de ogen

Ooglidcorrecties kunnen in sommige gevallen worden veroorzaakt door overmatige belasting van de ogen door langdurig gebruik van elektronische apparaten, zoals computers, smartphones en televisies. Dit kan leiden tot vermoeide ogen en verhoogde spierspanning in het ooglidgebied, wat bijdraagt aan het verslappen van de oogleden.

Het toepassen van de 20-20-20-regel, waarbij men elke 20 minuten naar iets op 20 voet afstand kijkt voor 20 seconden, kan helpen om de ogen te ontspannen en de belasting te verminderen. Ook het instellen van een ergonomische werkplek en het houden van pauzes tijdens langdurige activiteiten kan het risico op ooglidproblemen verlagen.

Vroegtijdige medische controle

Het regelmatig bezoeken van een oogarts of dermatoloog kan helpen bij het vroegtijdig opsporen van tekenen van huidveroudering of medische aandoeningen die invloed hebben op de oogleden. Een professionele beoordeling kan mogelijke gezondheidsproblemen identificeren, zoals ooglidtumoren of infecties, die op termijn een ooglidcorrectie nodig kunnen maken.

Een arts kan ook advies geven over preventieve behandelingen, zoals injecties of minimal-invasieve technieken, om het uiterlijk van de oogleden te verbeteren voordat er ingrijpende chirurgische ingrepen nodig zijn.

Lees verder

• Ooglidaandoeningen: Oorzaken van problemen aan oogleden