Botox, het gif dat pijn verlicht

Mensen laten niet alleen uit ijdelheid Botox injecteren. Het zenuwgif kan ook pijn verlichten, spieren ontspannen en overactieve klieren temperen.

Botox niet alleen bij rimpels

Botox is bij de meesten van ons bekend als middel tegen rimpels. Een paar injecties in het voorhoofd of rond de mond en alles loopt weer gladjes met ons uiterlijk. Maar Botox is meer dan een schoonheidselixer. Het zenuwgif wordt door artsen ook ingezet tegen ondraaglijke pijnen.

In deze bijdrage over Botox leest u:

• bij welke ziekten en problemen Botox kan helpen;
• hoe het werkt;
• welke gevaren de toepassing met zich meebrengt.

Wat is Botox?

Botox is de merknaam van een geneesmiddel dat Botulinumtoxine A bevat. Dat is een giftig eiwit afkomstig van de bacterie Clostridium Botulinum. Het leeft zonder zuurstofbehoefte in bedorven voedsel, zoals in bedorven worst. Botulus betekent in het Latijn “worst”.

Behalve Botox zijn er nog andere preparaten in de handel die botulinumtoxine A bevatten zoals Dysport en Xeomin. Vooral onder leken heeft zich het woord Botox in het dagelijkse spraakgebruik als afkorting voor botulinumtoxine ingeburgerd, zodat men het zelfs in het woordenboek onder die benaming terugvindt.

Sinds wanneer wordt Botox medisch gebruikt?

Botulinumtoxine werd voor het eerst in 1979 gebruikt voor de behandeling van scheelzien. Het gebruik ervan binnen de esthetische chirurgie, waarvoor het tegenwoordig zo bekend is, kwam pas later in de negentiger jaren.

Hoe werkt Botox?

Het gif blokkeert voornamelijk de overdracht van zenuwsignalen naar de spiervezels. Het verzwakt verkrampte en overactieve spieren. Daarom is het zo succesvol bij ziekten die gekenmerkt worden door spierkrampen, zoals bij spastische aandoeningen.

Bij welke aandoeningen wordt Botox gebruikt?

Botox wordt onder andere toegepast bij:

• musculaire torticollis ( scheefhals);
• bij een spastische arm of hand na een beroerte;
• blaasfunctiestoornissen bij multiple sclerose;
• chronische migraine;
• overmatig zweten;
• om cosmetische redenen tegen fronsrimpels op het voorhoofd;
• verhoogde speekselvloed;
• krampen in de slokdarm;
• nachtelijk tandenknarsen;
• diverse vormen van pijn.

Hoe helpt Botox bij nachtelijk tandenknarsen?

Botox ontspant de kaakspieren waardoor zich die na verloop van tijd tot een normaal niveau terugvormen. Tegelijkertijd wordt verdere schade aan het kauwapparaat voorkomen. Uiteraard moeten de oorzaken van tandenknarsen nader worden onderzocht.

Het helpt ook bij het verminderen van stress en mentale spanning, bijvoorbeeld bij het gebruik van ontspanningstechnieken.

Hoe voorkomt Botox dat we te veel zweten?

Het wordt geïnjecteerd in de zweetklieren. Daar remt het de afgifte van de voor zweet verantwoordelijke neurotransmitter acetylcholine. Omdat men niet elke per millimeter huid aanwezige zweetklier kan blokkeren blijft een resterende productie van 10 tot 15 procent over. Omdat de behandeling zeer pijnlijk kan zijn worden patiënten plaatselijk of op verzoek volledig verdoofd. De methode helpt mensen die sterk transpireren en die beroepsmatig veel “handcontact” hebben snel en gemakkelijk.

Hoe veilig is Botox?

Botox is een van de sterkste bekende gifsoorten. Hoe kan het dan toch veilig worden ingezet?

Inderdaad kunnen al enkele miljardsten van een gram dodelijk zijn. Maar zoals zo vaak geldt: de dosis maakt het vergif! Voor cosmetische en medische toepassingen worden minuscule hoeveelheden in nauwkeurig afgebakend spierweefselgebied geïnjecteerd. Het gif komt dus niet in de bloedcirculatie.

Overigens zijn de bijwerkingen van Botox altijd van voorbijgaande aard omdat het gif binnen enkele maanden wordt afgebroken.