Carnitine kan helpen bij chronische vermoeidheid

Carnitine is een ammoniumzout dat in het lichaam gesynthetiseerd wordt uit de aminozuren lysine en methionine. Het is essentieel voor een effectief transport van vetzuren naar de mitochondriën. Mensen die lijden aan chronische vermoeidheid hebben opvallend vaak een tekort aan carnitine en kunnen daarom gebaat zijn bij het gebruik van een carnitine-supplement, eventueel aangevuld met Q10 en alfaliponzuur. De hoeveelheid in het lichaam aanwezige vrije carnitine kan middels laboratoriumonderzoek worden vastgesteld. Omdat het om een zeer veilig middel gaat kun je er echter ook gewoon zelf mee experimenteren.

Carnitine en chronische vermoeidheid

• Chronische vermoeidheid: symptomen
• Chronische vermoeidheid is soms simpel op te lossen met aanvulling carnitine
• Hoe weet je of je een tekort aan carnitine hebt?
• Hoe gebruik je carnitine?

Chronische vermoeidheid: symptomen

Vage vermoeidheidsklachten die soms zo ernstig kunnen zijn dat het uitvoeren van de dagelijkse taken onmogelijk wordt en men moet stoppen met werken. Het is een verhaal dat je regelmatig hoort bij mensen die last hebben van chronische vermoeidheid, een vermoeidheid die niet overgaat met een vakantie en wat uurtjes slaap inhalen. Na jaren van onbegrip bij omgeving en zelfs artsen wordt dan soms het label chronische vermoeidheid of chronischevermoeidheidssyndroom (CVS) opgeplakt. Het gaat om een systeemdiagnose die in de jaren 1980 in de Verenigde Staten werd geïntroduceerd. Voortschrijdend inzicht leidde tot de conclusie dat veel van de gevallen die eerder onder het syndroom werden geschaard waarschijnlijk gevallen van myalgische encefalomyelitis (ME) zijn. CVS en ME worden vaak met elkaar verward. Waar ME vaak het gevolg is van een acute infectie en ontstekingen aantoonbaar zijn in de hersenen en het ruggenmerg, kan bij CVS vaak geen waterdichte diagnose worden gesteld op basis van scans of laboratoriumonderzoek. Er zijn wetenschappers die pleiten voor een gecombineerde aanduiding ME/CVS.

Om de diagnose chronische vermoeidheid te stellen moet gedurende minimaal zes maanden sprake zijn van een onverklaarbare vermoeidheid die continu aanwezig is of vaak terugkeert in combinatie met ten minste vier van de volgende symptomen:

• Achteruitgang van concentratievermogen of geheugen
• Slapen zonder dat dit een verbetering van het energieniveau geeft
• Gevoel van algehele malaise na inspanning
• Keelpijn
• Gevoelige lymfeklieren
• Spierpijn
• Hoofdpijn
• Gewrichtspijn die geen zwelling of roodheid geeft

Artsen hanteren daarbij ook nog een lijst met uitsluitingscriteria. Zo mogen de genoemde symptomen bijvoorbeeld geen gevolg zijn van een depressie, psychose, medicijngebruik, eetstoornis of verslaving.

Chronische vermoeidheid is soms simpel op te lossen met aanvulling carnitine

Juist doordat chronische vermoeidheid zo'n verzamelterm is, is er voor de aandoening geen eenduidige behandeling. In veel gevallen hebben mensen al van alles geprobeerd en heeft men zich erbij neer moeten leggen dat de klachten misschien wel nooit meer overgaan. Bij afwezigheid van een gerichte behandeling dokteren veel patiënten zelf met supplementen. Zo kan bij een onvoldoende adenosinetrifosfaat-productie bijvoorbeeld suppletie met ATP helpen (Myhill, S. c.s., 2009). Daarnaast heeft onderzoek aangetoond dat veel mensen bij wie chronische vermoeidheid is vastgesteld of wordt vermoed een tekort hebben aan carnitine (Kuratsune, H, c.s., 1994).

Carnitine is een ammoniumzout dat in de lever en de nieren gesynthetiseerd wordt uit de aminozuren lysine en methionine. Het is er om te zorgen voor een effectief transport van essentiële vetzuren naar de mitochondriën. Dit zijn als het ware energieomzetters in de cellen. Begrijpelijkerwijs is vermoeidheid het gevolg wanneer deze energieomzetting niet of onvoldoende plaats heeft. Carnitine speelt bovendien een rol bij de productie van ATP. Carnitine is een veelgebruikt ingrediënt in voedingssupplementen die gebruikt worden door mensen die intensief sporten en aan krachttraining doen om een extra energieboost te krijgen. Heb je echter een chronische tekort aan carnitine dan zou aanvulling hiervan weleens wonderen kunnen doen voor je normale energieniveau.

Hoe weet je of je een tekort aan carnitine hebt?

De hoeveelheid vrije carnitine kan worden bepaald middels bloedonderzoek. Je zou daarom je huisarts kunnen vragen om naar carnitine te prikken. Omdat carnitine een zeer veilig middel is wanneer het als supplement gebruikt wordt en bloedonderzoek relatief duur is kan het echter voorkomen dat een arts niet wil ingaan op je verzoek. Bloed prikken komt bovendien voor rekening van je eigen risico. Het is echter net zo makkelijk om proefondervindelijk uit te zoeken of aanvulling van carnitine helpt tegen de vermoeidheid. Het is als supplement breed verkrijgbaar dus daarom kun je het ook gewoon een tijdje proberen.

Hoe gebruik je carnitine?

Carnitine is in pil- en poedervorm en als drank verkrijgbaar als supplement bij diverse (online) drogisterijen. Het is onder meer verkrijgbaar van de merken Now, Vitals, Bonusan, SNP, Springfield en Metagenics. Het heet dan meestal L-carnitine. Op veel fora waar het gebruik van carnitine door mensen met chronische vermoeidheid wordt besproken wordt gepleit voor het gebruik van carnitine in combinatie met Q10 of alfaliponzuur. Supplementen waarin deze middelen gecombineerd worden zijn onder meer verkrijgbaar van de merken Etixx, Springfield, Jarrow Formulas en Holland & Barrett.

Je kunt het beste beginnen met een inname van 250 to 500 mg carnitine per dag. De dosis kun je na een week opvoeren tot 1000 tot 2000 mg per dag. De L-carnitine wordt in het lichaam omgezet tot acetyl-L-carnitine. Sommige mensen zijn niet in staat om dit omzettingsproces te voltooien en kunnen daarom beter direct acetyl-L-carnitine innemen, wat ook als supplement verkrijgbaar is. Het nadeel hiervan is dat het erg duur is. Eventueel kun je er dan voor kiezen om een lage dosis acetyl-L-carnitine in te nemen zodat je langer met een verpakking doet en dit te combineren met een L-lysine supplement.