Diarree, wanneer moet u de dokter bellen?

Bij diarree is er sprake van dunne ontlasting. De ontlasting kan waterdun zijn of gewoon dunner dan gewoonlijk. Diarree kan veel oorzaken hebben. In het merendeel van de gevallen gaat diarree snel weer over, maar dat is niet altijd het geval. Wat zijn de risico’s en de verschijnselen? Bij diarree bestaat altijd kans op uitdroging, aangezien veel vocht via de darmen verdwijnt. Vooral bij kleine kinderen, ouderen, en zieken, wordt extra gelet op de kans dat iemand uitdroogt als er sprake is van diarree. Koorts maakt de kans op uitdroging nog groter. Diarree is vaak onschuldig en vooral lastig, maar het kan ook anders uitpakken. Baby's en kleine kinderen lopen meer risico, en ook ouderen zijn extra kwetsbaar. Drinken is belangrijk, om uitdroging te voorkomen. Vaak is er bij diarree ook sprake van krampen in de darmen. Er kan ook sprake zijn van misselijkheid en overgeven. Er zijn verschillende soorten diarree, bijvoorbeeld de acute vorm, de chronische vorm of reizigersdiarree. De acute vorm ontstaat plotseling en gaat meestal ook weer binnen korte tijd over, variërend van binnen een paar uur of maximaal een week of twee. Goed drinken, bijvoorbeeld gewoon schoon water of thee, of soms ook speciaal door een arts aanbevolen drinken (ORS), is belangrijk om uitdroging tegen te gaan.

Hoe ontstaat diarree?

Diarree kan door veel; verschillende redenenen ontstaan. Het kan bijvoorbeeld ontstaan door:

• Infectie (gastro-enteritus.
• Parasieten.
• Buikgriep (virussen).
• Iets eten of drinken wat verkeerd valt.
• Bedorven voedsel of onzuiver drinkwater
• Te vet eten.
• Virussen.
• Nervositeit.
• Fruitsoorten met laxerend effect.
• Bijwerking van medicijnen.
• Allergie.
• Laxerend voedsel algemeen.
• Laxeerpillen.
• Als een gevolg van andere ziektes of problemen in het lichaam.
• Darmkanker.
• Prikkelbare Darm Syndroom.
• Ziekten of andere problemen van het maag-darmkanaal.
• Stress.
• Te snelle stofwisseling.
• Overige.

Chronische diarree

Chronische diarree blijft door een bepaalde oorzaak voortduren, bijvoorbeeld door:

• Worminfectie.
• Bacteriën + een infectie.
• Ontsteking van de dikke darm.
• Spijsverteringsstoornis.
• Overmatig gebruik laxeermiddelen.
• Overige darmaandoeningen.

Reizigersdiarree

Reizigersdiarree komt voor bij reizigers die in aanraking komen met omstandigheden die nieuw zijn voor hun lichaam, bijvoorbeeld bij:

• Besmet water.
• Vreemd voedsel.
• Bedorven voedsel.
• Klimaatverschillen.
• Reisomstandigheden.

Diarree en medicijnen

Bij diarree kunnen medicijnen minder goed worden opgenomen door het lichaam. Medicijnen kunnen daardoor mogelijk minder goed werken. Ook de anticonceptiepil kan bij diarree minder goed werken met een grotere kans op zwangerschap.

Wanneer moet u extra alert zijn bij diarree, en een arts waarschuwen?

Diarree kan het lichaam uitputten, daarom mag het niet te lang duren. Wees extra alert bij:

• Zuigelingen met diarree.
• Kinderen (jonger dan 2 jaar) die na 12 uur nog steeds dunne ontlasting hebben. Met kinderen dient u altijd alert te zijn op o.a. uitdroging.
• Waterdunne ontlasting die langer dan 3 dagen aanhoudt (ook) bij kinderen ouder dan 2 à 3 jaar en bij volwassenen.
• Slecht drinken of niet drinken.
• Koorts.
• Chronische diarree.
• Bloed- en slijmverlies.
• Ernstig braken.
• Steeds buikpijn.
• Pijnklachten.
• Bleekheid.
• Flauwvallen.
• Sufheid.
• Verwardheid.
• Slecht plassen of niet plassen.
• Personen ouder dan 70 + langer dan 24 uur diarree.
• Het gevoel dat u het niet vertrouwt.

Bel altijd een arts indien:

• Er sprake is van hoge koorts.
• De persoon met diarree suf is.
• Er bloed bij de ontlasting zit.
• Ernstige pijn in buik en/of darmen.
• Weinig urine wordt uitgeplast, maar ook als er pijn bij plassen is.

Uitdroging voorkomen

Bij klachten dat de ontlasting dun is moet u altijd opletten dat er voldoende gedronken wordt omdat er een grote kans op uitdroging bestaat. Via de darmen raakt de zieke dan namelijk snel veel vocht kwijt. Regelmatig drinken is dus van groot belang. Bij kleine baby’s moet u altijd een arts bellen als er sprake is van diarree, omdat kleintjes extra snel uitdrogen en in ieder geval meer risico lopen. Ook kleine kinderen, jonger dan 2 jaar, zijn kwetsbaar, net als ouderen, of personen die al verzwakt zijn door (andere) ziektes. Als kinderen of ouderen of verzwakten slecht drinken bij diarree, dan kan het uitdrogen heel snel gaan. Neem bij twijfel contact op met een arts.

Hoe weet u of kinderen genoeg drinken?

Als de luiers goed nat zijn is dit een indicatie dat een baby genoeg vocht binnen krijgt. Dit moeten bijvoorbeeld 6 natte luiers per dag zijn. Donkergele urine in de wc is een indicatie dat er te weinig gedronken is. De urine concentreert zich dan en wordt daardoor donkerder van kleur. Donkere urine kan echter ook wijzen op ene urineweginfectie of op andere egzondheidsproblemen. Dit moet door een arts worden uitgezocht. Kinderen die te zwak of te moe zijn om te drinken, of die niet willen drinken, kunnen snel uitdrogen of al uitgedroogd zijn. Bij hoge koorts treedt ook snel uitdroging op. Bij twijfel altijd overleggen met een arts.

(Hulp)middelen tegen diarree

Eenvoudige huismiddeltjes tegen diarree zijn bijvoorbeeld het eten van een geraspte appel, slappe thee met beschuit en/of wat gekookte rijst. Er zijn veel middelen te koop die speciaal gemaakt zijn om diarree af te remmen of te behandelen. Het is handig om dergelijke middelen mee te nemen als u op vakantie gaat, of altijd in huis hebt. Lees ook van deze diarreeremmende middelen altijd goed de gebruiksaanwijzing.

Lees verder

• Koorts, wat is dat?