Een verstandskies laten trekken: hoe gebeurt het?

Een verstandskies laten trekken is best eng. Voor tandartsen en kaakchirurgen is het een routinebehandeling, maar voor de patiënt kan het beangstigend zijn. Familie en vrienden hebben je misschien verhalen verteld over een pijnlijke behandeling, last van de plek lange tijd na afloop, niet kunnen eten, ziek zijn of ontstoken plekken. Iedereen kent wel iemand die zo’n behandeling heeft gehad, maar veel vaker gaat alles goed. Het kan prettig zijn om te weten hoe de kies wordt getrokken, om zo beter voorbereid te zijn. Je zal door de operatie heen gepraat worden, maar lang niet iedereen voelt zich comfortabel genoeg in de stoel om te weten waar het over gaat.

De tandarts of kaakchirurg

De bovenste verstandskiezen kunnen vaak door de tandarts worden getrokken. Dit is prettig, want het scheelt een bezoek aan het ziekenhuis. Daarbij hebben tandartsen vaak kortere wachttijden en zijn flexibeler dan een kaakchirurg. De onderste verstandskiezen geven echter vaak problemen. Deze worden doorgaans door de kaakchirurg verwijderd. De kaakchirurg is verder gespecialiseerd en heeft andere en meer middelen gereed staan om de kiezen goed te verwijderen. Word je voor het trekken van een (onderste) verstandskies doorgestuurd naar de kaakchirurg, dan hoeft er niets aan de hand te zijn. Vaak is het gewoon een standaard procedure, de kies kan er nog makkelijk uitkomen.

Eén of meer tegelijk

Doorgaans wordt er maar één verstandskies tegelijkertijd getrokken. Zeker als er geen haast bij is, is dit een betere optie. Na het trekken is het enige tijd lastig eten, en de wond moet goed schoongehouden worden. Als er meerdere tegelijkertijd worden verwijderd, kan het eten helemaal onmogelijk worden en is het schoonhouden lastiger. Daarbij zullen de overige klachten erger worden. Worden er meerdere verstandskiezen tegelijk getrokken dan is daar meestal een goede reden voor. Denk hierbij aan rottende kiezen of al ver doorgegroeide kiezen die de verkeerde kant op groeien. Soms worden er ook meerdere kiezen tegelijk getrokken omdat het handiger is. Het is immers maar één keer naar het ziekenhuis en de pijn en ziekte zijn ook maar één keer. Dit gaat vaak (relatief) goed, maar houd er rekening mee dat de kans op infecties groter is.

De behandeling begint: Een foto

Vaak wordt er vlak voor de kies wordt getrokken een röntgenfoto genomen. Dit om te zien hoe de kies ligt en of er een risico bestaat op het raken van zenuwen. Voor de foto hoef je alleen even stil te zitten. De tandarts of kaakchirurg bekijkt de foto en bepaalt hoe de kies er het beste uit kan komen.

De behandeling doorpraten

Nadat de tandarts of kaakchirurg de foto heeft bekeken en weet wat er moet gebeuren, zal hij het met je doorspreken. Let hier op, ook als je al weet wat er gaat gebeuren. De behandeling kan afwijken. Vanaf het moment dat de behandeling begint tot het moment dat je uit de stoel mag duurt ongeveer een kwartier, als alles goed gaat. Het kan echter ook in tien minuten, of een half uur duren. Dit betekent niet dat je meer complicaties krijgt, alleen dat de behandeling iets langer duurde.

De verdoving

Voordat de echte behandeling gebeurt word je – gelukkig – verdoofd. In een enkel geval is een volledige narcose mogelijk, maar vrijwel altijd is een plaatselijke verdoving voldoende. Er worden drie naalden in de hoek waar de kies zit gestoken (één voor één). Deze doen even pijn, maar hierdoor voel je de rest van de behandeling geen pijn. De verdoving houdt uren aan, over uitwerken tijdens de behandeling hoef je je geen zorgen te maken. Na de verdoving mag je even spoelen – de verdoving smaakt vies – en moet je een paar minuten wachten zodat de verdoving goed werkt. Zodra de behandeling begint zal de tandarts of kaakchirurg vragen of het pijn doet. Wees hier eerlijk in, indien nodig krijg je extra verdoving. In dit geval zul je de naalden waarschijnlijk al niet meer voelen.

De echte behandeling: trekken, breken, snijden…

Het verwijderen van een verstandskies / Bron: JO3 OSCAR SOSA, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Dit is het onderdeel van de behandeling waar de meeste mensen bang voor zijn. Je ligt in de tandartsstoel, terwijl in je mond wordt getrokken, gebroken, gesneden en wie weet wat allemaal. Doorgaans is alleen trekken voldoende en met de verdoving valt dat wel mee. Toch voelt het zeker niet aangenaam, het voelt of er een enorme druk op je kaak komt te staan. Voel je je niet comfortabel? Sluit dan je ogen, dan merk je er veel minder van.

Klaar: bloed stelpen

Al vrij snel zal de tandarts of kaakchirurg zeggen dat het klaar is. Je mag weer rechtop zitten en je krijg een gaasje om op te bijten, om zo het bloed te stelpen. Misschien heb je nog even last van het gevoel dat er nog getrokken wordt, maar dit is alleen de gedachte. Blijf het gaasje goed tegen de plek aanbijten, er kan veel bloed uitstromen.

Even wachten?

Het is niet altijd verstandig om meteen na de behandeling naar huis te gaan. Sommige mensen krijgen het gevoel dat ze flauwvallen, of vallen echt flauw. Ook als je kiezen onder volledige narcose zijn verwijderd, moet je even blijven zitten of liggen totdat je fit genoeg bent. Als je eenmaal zover bent, kun je het beste zorgen dat iemand je op komt halen. Je voelt je misschien niet helemaal goed, of denkt niet helder. Na het verwijderen van de verstandskies moet je in elk geval niet zelf met de auto naar huis rijden.

Thuis aangekomen

Thuis aangekomen is het belangrijk om de plek goed schoon te houden, om pijnstillers te nemen en om voldoende rust te nemen. Begin met een pijnstiller voor de pijn begint, paracetamol en ibuprofen zijn hiervoor geschikt. Koel daarna de kaak om zwelling te voorkomen. Meer over de nabehandeling is te lezen in het artikel: een verstandskies laten trekken: de nabehandeling.

Tot slot

Een verstandskies laten trekken is pijnlijk en vervelend, maar geen ramp. Veel mensen zijn er bang voor, maar dit is niet nodig. Na korte tijd is de behandeling weer voorbij, en hoewel de pijn nog een paar dagen aan kan houden is het minder erg dan constante ontstekingen doordat er slecht schoon te maken is, of de pijn doordat de kies de verkeerde kant op groeit.