Gezonde leefstijl na kanker

Veel mensen (een op de drie) krijgt op een zeker moment in zijn of haar leven kanker. Gelukkig genezen er steeds meer doordat de ziekte in een veel eerder stadium opgespoord en beter behandeld kan worden. Het is vooral voor ex-kanker-patiënten van groot belang te weten op welke manieren zij kunnen voorkomen dat de ziekte terugkeert.

Aanbevelingen ten behoeve van voormalige kankerpatiënten

Aanbevelingen voor mensen die kanker hebben gehad staan ook vermeld in een wetenschappelijk rapport dat uitgegeven is door het Internationale World Cancer Research Fund (Wereld Kanker Onderzoek Fonds) onder de naam: 'Food, Nutrition, Physical Activity and the Prevention of Cancer: A Global Perspective'.

De aanbevelingen

Uit het rapport van het Internationale World Cancer Research Fund netwerk (waarvan ook het Wereld Kanker Onderzoek Fonds deel uitmaakt) zijn de volgende aanbevelingen gehaald:

• streef naar een slank postuur, vermijd echter ondergewicht;
• neem iedere dag minimaal een halfuur lichaamsbeweging;
• vermijd dranken met suiker. Beperk de consumptie van calorierijk voedsel (vooral voedsel met veel toegevoegde suikers, met weinig vezels en veel vet);
• kies voor veel groenten, fruit, volkorenproducten en peulvruchten. Varieer zo veel mogelijk;
• beperk de consumptie van rood vlees (rund-, varkens- en lamsvlees). Vermijd het eten van bewerkt vlees;
• beperk het aantal glazen alcohol per dag tot 2 voor mannen en 1 voor vrouwen;
• beperk de consumptie van zout voedsel en met zout (natrium) bewerkt voedsel;
• vertrouw niet op voedingssupplementen die tegen kanker beschermen;
• wanneer de behandeling voor kanker is beëindigd, volg dan de aanbevelingen ter preventie van kanker op.

Met als doelstelling het risico op terugkeer van kanker te verlagen, gelden de door het WKOF opgestelde richtlijnen. Over het algemeen geldt voor voormalige kankerpatiënten hetzelfde als voor ieder ander persoon, namelijk dat men zich zoveel mogelijk aan deze algemene richtlijnen houdt, dat wil zeggen:

• een gezond voedingspatroon met veel groente en fruit;
• voldoende lichaamsbeweging;
• een gezond gewicht.

Voeding

Vóór maar ook nadat de behandeling succesvol is afgerond is gezond eten voor veel kankerpatiënten een moeilijke klus. Dikwijls is zowel de eetlust als de smaakbeleving veranderd. Toch helpt een voedingspatroon met veel groente, fruit en peulvruchten om de kans op terugkeer van vele kankersoorten te verlagen.

Opmerking

Er is nog weinig bekend over het effect van specifieke producten op het risico tot terugkeer van kanker. Verder onderzoek hiernaar is nodig.

Bijwerkingen van de behandeling van kanker

Gewichtstoename. De behandeling van kanker door middel van chemotherapie leidt in veel gevallen tot gewichtstoename. Met die gewichtstoename kan echter ook het risico toenemen op terugkeer van de ziekte;
Afbouw spiermassa. Veel behandelmethoden kunnen leiden tot afbouw van spiermassa, dat weer leidt tot een hoger risico op osteoporose (botontkalking);
Extreme vermoeidheid. Behandeling van kanker kan leiden tot extreme moeheid, die tot na de behandeling kan aanhouden. Het gevolg is dat (voormalige) kankerpatiënten in een vicieuze cirkel terecht kunnen komen. Doordat zij zich zo moe voelen, vermijden ze lichamelijke inspanning, waardoor hun conditie afneemt en ze nog sneller moe worden van activiteiten.

Lichaamsbeweging

Tegen de bijwerkingen van kankerbehandeling kan lichaamsbeweging helpen. Bovendien verhoogt het voor de meeste ex-kankerpatiënten de levenskwaliteit. Dat komt doordat lichaamsbeweging zowel het zelfvertrouwen kan verhogen als de kans op depressies kan verlagen. Ook is het zo dat lichaamsbeweging de vicieuze cirkel ten gevolge van vermoeidheid kan doorbreken. Voormalige kankerpatiënten die naar een sportschool gaan voelen zich vaak sterker en fitter. Een sportschool bezoeken is in het begin misschien wat ongemakkelijk, omdat niemand graag wil dat omstanders zien dat men kanker heeft gehad. Toch groeit het zelfvertrouwen snel en er zijn zelfs ex kankerpatiënten die proberen vrienden en kennissen mee te krijgen naar de sportschool. Want ook bij hen zal lichamelijke activiteit hun conditie verbeteren.

Line dancing

Line dancing is afkomstig uit de Verenigde Staten, maar ook in Nederland is dit dansen inmiddels populair. Hoewel Line dancing steevast wordt geassocieerd met cowboylaarzen en cowboyhoeden, is daarvan doorgaans niet zo veel te merken. Dikwijls ziet men geen hoeden en slechts een of twee paar cowboylaarzen. Groepen dansers bestaan dikwijls uit dames, maar dat wil niet zeggen dat het dan ook een vrouwensport is. Voordeel van Line dancing is dat je geen partner nodig hebt, zodat de heren - wanneer die afwezig zijn - niet erg gemist zullen worden.

Volg je een les, dan leert de dansleraar of danslerares een groep telkens weer een nieuwe dans, waarbij de danspasjes eerst langzaam zonder muziek worden beoefend en pas als iedereen de volgorde goed onthoudt, de muziek wordt aangezet. Ook geeft de dansleraar tijdens het dansen aan welke pas als volgende komt. Al snel weet een ervaren danser wat bedoeld wordt met coaster step, shuffle of de rock step.

Iedereen kan line dancen: jong en oud, man en vrouw, sportief of minder sportief. Er zijn groepen voor 50+ ers, maar dat wil niet zeggen dat het allemaal langzaam en sloom is. Sommige liedjes zijn vlot en dat kan voor oudere deelnemers vermoeiend zijn. Echter hoe langer iemand meedoet, des te gemakkelijker het gaat.

Terugkeer van darmkanker

In Nederland horen ruim 11.000 personen elk jaar de diagnose darmkanker. Gelukkig verbeteren de behandelmethoden en genezen daardoor steeds meer mensen van deze kanker. Er is een groeiende behoefte aan voedings- en leefstijladvies voor mensen die darmkanker hebben of daarvan zijn genezen.

Universiteit Wageningen

Aan de Universiteit van Wageningen doet een speciale WCRF-Projectgroep onder leiding van Professor Ellen Kampman onderzoek naar het verband tussen:

• lichaamsgewicht;
• voedingspatroon;
• voedingssupplementen;
• de terugkeer of overlevingskansen bij darmkankerpatiënten.

De onderzoekers hopen met dit onderzoek bij te dragen aan betrouwbare, wetenschappelijk gefundeerde leefstijladviezen voor darmkankerpatiënten en voor mensen die van darmkanker zijn genezen.