Longontsteking ontstaat onder andere door virus of bacterie

Longontsteking is een aandoening die we niet mogen onderschatten. In totaal gaan er wereldwijd 4 miljoen mensen per jaar dood aan de gevolgen van een longontsteking. Vooral kinderen en ouderen zijn bijzonder gevoelig voor longontsteking. De ziekte kan ontstaan door een bacterie, maar ook door een virus. Zelfs schimmel of parasieten kunnen de oorzaak zijn van een longontsteking. Een longontsteking ontwikkelt zich snel en wordt niet altijd meteen ontdekt.

• Longontsteking ontstaat door bacterie, virus, schimmelinfectie of parasiet
• Ziekteverwekker
• Longontsteking niet onderschatten
• Streptococcus pneumoniae
• Symptomen van longontsteking
• Diagnose
• Behandeling
• Longontsteking voorkomen
• Er is verschil tussen bronchitis en longontsteking

Longontsteking ontstaat door bacterie, virus, schimmelinfectie of parasiet

Wanneer we ademhalen dan gaat er lucht via onze luchtpijp naar de longen. De luchtpijp heeft vertakkingen die eindigen in de longblaasjes. Omdat er kleine bloedvaten langs de longblaasjes lopen nemen deze zuurstof op uit de blaasjes en ze geven koolstofdioxine af. Al in de luchtwegen zitten cellen die zorgen voor de ontwikkeling van slijm. Dit maakt de lucht die we inademen vochtig en is van belang om ziekteverwekkers en soms een bacterie op te vangen. Dit slijm komt via kleine haarvaten weer terug in de keel en we slikken het door. Hierdoor blijven onze longen zuiver en vrij van ziektekiemen. Longontsteking is een ontsteking die plaats vindt in de longblaasjes en in het weefsel hier omheen. We kunnen een longontsteking krijgen middels een

• Virus, bijvoorbeeld het griepvirus, waterpokkenvirus of coronavirus
• Bacterie, meest voorkomend.
• Schimmel. Dit komt niet zo vaak voor. Bij aidspatiënten kan longontsteking ontstaan door een schimmel
• Parasiet. Wordt soms meegebracht uit het buitenland

Ziekteverwekker

Als we een ziekteverwekker via onze ademhaling binnen hebben gekregen dan ontstaat er een infectie aan de longblaasjes. Vaak begint een longontsteking in de bovenste luchtwegen. Soms zijn ook beide longen ontstoken en dan spreken we van een dubbele longontsteking. De Latijnse naam voor longontsteking is pneumonie. Het gaat hierbij meestal om een bacteriële ziekte. Soms wordt een longontsteking niet tijdig als zodanig herkend en te laat behandeld. Dan is de kans groot dat de inhoud van de longen kleiner wordt en dan kan men hieraan overlijden. Longontsteking treedt nogal vaak op als complicatie bij andere ziekten. Denk hierbij aan griep. Het is dan het griepvirus die de longontsteking doet ontstaan. We kennen twee soorten longontsteking afhankelijk van de plaats waar men deze heeft gekregen te weten:

• Community-acquired (in de omgeving opgelopen)
• hospitaal- acquired (in het ziekenhuis opgedane longontsteking)

Longontsteking niet onderschatten

Omdat er in beide gevallen sprake is van een verschillende verwekker dient de longontsteking dan ook anders behandeld te worden. In het ziekenhuis liggen veel mensen die minder weerstand hebben. Er wordt gewerkt met veel apparatuur, denk bijvoorbeeld aan beademingsapparatuur. De kans dat men hier een bacteriële infectie krijgt is hier dan ook vele malen groter dan in de eigen omgeving en dat kunnen we niet onderschatten.

Streptococcus pneumoniae

Deze vorm van longontsteking die men in de eigen omgeving kan oplopen is een van de meest voorkomende oorzaken van de ziekte. Het gaat hierbij om een bacterie die leeft in de keel van overigens gezonde mensen. Maar er kan ook sprake zijn van de Staphylococcus bacterie. Daarnaast kennen we ook de veteranenziekte . Deze wordt veroorzaakt door de legionella bacterie. Hierbij worden besmette waterdeeltjes ingeademd.

Symptomen van longontsteking

Al binnen een paar uur kan een longontsteking zich openbaren die zich uit in de volgende symptomen

• Hoesten met opgeven van slijm
• Pijn op de borst
• Hoge koorts, keelpijn en hoofdpijn
• Moeilijke ademhaling, benauwdheid

Als er op de huid rode vlekjes verschijnen dan dient men alert te zijn omdat de infectie dan erger wordt. De zuurstofopname vermindert en hierdoor ontstaat kortademigheid. Bij kinderen zien we vaak dat ze onbewust bij het ademhalen de neusvleugels verwijden om maar zoveel mogelijk lucht te krijgen.

Diagnose

De huisarts zal met één druppel bloed uit de vinger al kunnen laten vaststellen of er sprake is van een longontsteking. Ook kan een röntgenfoto van de borstkas worden gemaakt. Als een patiënt in het ziekenhuis ligt dan zal ook onmiddellijk het slijm worden onderzocht. Hiermee kan nauwkeurig worden onderzocht om welke bacterie het gaat. We hebben dan immers te maken met een andere bacterie en die moet worden opgespoord.

Behandeling

Longontsteking wordt indien veroorzaakt door een bacterie altijd behandeld met antibiotica. Deze remmen de groei van de bacterie en doden deze. We moeten erom denken dat een antibioticakuur altijd moet worden afgemaakt. Als er bijwerkingen ontstaan dan is het belangrijk om deze te vermelden bij de arts. In de meeste gevallen zal toch de kuur worden afgemaakt. Als er sprake is van een longontsteking die het gevolg is van het griepvirus dan kunnen antivirale medicijnen worden gebruikt. Antibiotica werken alleen bij een bacterie en niet bij een virus. Naast medicijnen is het belangrijk om rust te houden en veel te drinken. In ernstige gevallen zal direct zuurstof worden toegediend om de benauwdheid te stoppen.

Longontsteking voorkomen

Longontsteking is niet altijd te voorkomen. Maar we kunnen wel de gevaren beperken door rekening te houden met de volgende zaken:

• Roken is schadelijk.
• Mensen met COPD kunnen extra voorzichtig zijn
• Mensen die een verminderde afweer hebben uit de buurt blijven van mensen met griep
• Jonge kinderen en ouderen boven de 60 jaar vormen een groter risico
• Mensen die bepaalde medicijnen gebruiken kunnen daardoor gevoelig zijn voor longontsteking
• Diabetespatiënten dienen extra op te passen.

Q koorts

Ook bij het optreden van de Q koorts kan longontsteking ontstaan. De Q koorts ontstaat door de bacterie Coxiella burnetti. Mensen die besmet zijn met Q koorts en hoge koorts krijgen die gepaard gaat met hoofdpijn kunnen zich laten testen op een longontsteking. Ook komt bij deze vorm vaak een ontstoken neusslijmvlies voor.

Er is verschil tussen bronchitis en longontsteking

Soms is het moeilijk om het verschil vast te stellen tussen een bronchitis en longontsteking. Bij een bronchitis is er een ontsteking van de luchtwegen. Deze wordt veroorzaakt door een virus en bevindt zich in de luchtpijptak en haar vertakkingen. Het spreekt voor zich dat de behandeling dan met antivirale middelen moet plaatsvinden en niet met antibiotica.

Lees verder

• Verkoudheid wordt veroorzaakt door een virus
• De griep bij mensen wordt veroorzaakt door influenzavirus