Een ongewone lichaamsholte-verbinding: de fistel

Een goed functionerend lichaam dat willen we allemaal. Iedere dag komen we in aanraking met bacteriën of virussen en soms kunnen we daar ziek van worden. Normaal zal het lichaam op indringers reageren door anti-stoffen aan te maken, zodat het lichaam weer gezond wordt. Soms kunnen infecties in het lichaam ernstige vormen aannemen, waarbij het inwendig naar binnen slaat. Andere delen van het lichaam kunnen worden geïnfecteerd, doordat een verbinding naar de naastgelegen lichaamsholten wordt veroorzaakt. Waardoor wordt een fistel veroorzaakt?

Fistel

• Aangeboren
• Infectie als oorzaak
• Een heftige geboorte
• Tandproblemen
• Medisch aangebrachte lichaamsholte-verbinding
• Genezing bij een fistel

Aangeboren

Bij kleine kinderen kan bij de geboorte worden geconstateerd dat bepaalde lichaamsfuncties niet optimaal werken of dat er een overbodige verbinding is veroorzaakt. Een bekend voorbeeld is een verbinding tussen de luchtpijp en slokdarm. Tussen deze twee noodzakelijke buizen zit weinig ruimte en daar kan snel een vergroeiing of gat ontstaan. Ook onverhoopt voorkomende bacteriën kunnen daartoe aanleiding zijn. Vaak zal een chirurgische ingreep nodig zijn om de aandoening bij de baby te herstellen.

Infectie als oorzaak

Als het lichaam is geïnfecteerd met een virus of bacterie dan kan het dermate ontstoken zijn dat het aangrenzend weefsel wordt aangetast. Omdat in het lichaam alles netjes is geordend en naast elkaar is gelegen is er snel een verbinding gemaakt met een ander deel van het lichaam. Een infectie kan aanleiding zijn voor het ontstaan van de aandoening. Denk aan de volgende aandoeningen.

Ziekte van Crohn

De darmen worden aangetast waarbij de darmwand geïrriteerd raakt. Het kan leiden tot een ontregelde stoelgang en gewichtsafname. Daarnaast kan de wand ontstoken raken en een verbinding maken naar bijvoorbeeld de blaas.

Lymfeklier en huid opening

Een klierontsteking kan meerdere keren in iemands leven voorkomen. Indien dit langdurig aanhoudt of dat de ontsteking dermate ernstig is kan het contact gaan maken met de huid. De afstand tot de huid is relatief klein en dus kan een doorbraak worden geforceerd.

Een heftige geboorte

Zeker in arme of ontwikkelingslanden kan een extreem heftige geboorte tot ernstige complicaties leiden. Het kan een verbinding veroorzaken tussen de darmen en de baarmoeder of vagina. Uiteraard heeft dit dramatische complicaties voor de net bevallen vrouw. Het kan aanleiding zijn voor een bloedinfectie, doordat bacteriën in de bloedbaan komen. Dit kan een snelle verslechtering van de gezondheidstoestand geven. Het kan potentieel tot het overlijden van de vrouw leiden. Tijdig medisch ingrijpen is noodzakelijk. In westerse ziekenhuizen zal deze omstandigheid praktisch niet voorkomen, omdat alternatieve methoden zoals een keizersnede worden uitgevoerd.

Tandproblemen

Een veel voorkomende oorzaak is een ontsteking aan de tanden. De wortelpuntontsteking kan ervoor zorgen dat de ontsteking verder naar binnen slaat. Het kan een opening veroorzaken naar de mond of gehemelte, maar ook naar buiten door de wang. Indien er een doorbraak in het aangezicht van toepassing is, komt het praktisch altijd door een doorbraak wegens wortelpuntontsteking.

Medisch aangebrachte lichaamsholte-verbinding

Ook medische kan het aanleiding zijn om een verbinding aan te brengen in het lichaam. Een kunstmatige verbinding valt eveneens onder de noemer van een fistel. Denk aan de volgende redenen:

• een shunt wordt toegepast om op een kunstmatige manier de doorbloeding van bepaalde aderen te bevorderen;
• een stoma wordt aangebracht als alternatieve opening voor de ontlasting. Men heeft bijvoorbeeld darmkanker gehad, waarbij een deel van de darm is verwijderd. Een nieuwe opening is noodzakelijk om de ontlasting op een natuurlijke manier het lichaam te kunnen verlaten.

Genezing bij een fistel

Ondanks dat de huid spontaan kan openbreken kan de ontsteking ook gewoon genezen. Toch zal de opening blijven, waardoor verkeerde stoffen wederom het lichaam kunnen binnentreden. Het is dus van belang dat de opening dichtgroeit na herstel. Vaak herstelt het vanzelf, echter soms kan een chirurgische ingreep noodzakelijk zijn. Ook anti-histamine of anti-bacteriële medicatie kan van belang zijn om het herstel te bevorderen. Sommige doorbraken zullen nooit zonder hulp herstellen, omdat er te weinig doorbloeding is.

Lees verder

• Een bloedinfectie kan grote gevolgen hebben
• De zuiverende zwelling-verlichtende werking van brandnetels
• Hoe kun je een gezonde mond hebben en pijnloos houden?