Rib gekneusd of gebroken?

Is een rib gekneusd of gebroken? Vaak is het onduidelijk wat de schade aan een rib is. Duidelijk is wel dat er pijn gevoeld wordt en ademhalen soms moeilijk gaat. Ook bukken en tillen is pijnlijk. Door een klap of stoot tegen de ribben of door een val kan een rib gekneusd of gebroken raken. Een kneuzing kan meer pijn doen dan een botbreuk, maar waardoor ontstaat dit en hoe herken je het verschil tussen beiden?

De ribben

De ribben vormen de borstkas en dienen ter bescherming van onder andere het hart en de longen. Ze geven stevigheid en vorm aan het skelet. Ieder mens heeft 24 ribben, aan elke zijde 12. Sommige mensen hebben een paar ribben meer of minder, dit is aangeboren. De ribben kunnen van elkaar bewegen middels de tussenribspieren. Hierdoor wordt inademen mogelijk. Pijn aan de ribben wordt vaak veroorzaakt door de tussenribspieren, maar soms ook door een kneuzing of een breuk van de ribben.

Gekneusde rib

Een gekneusde rib ontstaat doordat de rib in de verdrukking komt, bijvoorbeeld bij een stoot tegen de rib aan. Het omliggende weefsel, spieren, huid etc. wordt tegen de rib aangeduwd. De rib is beschadigd maar is niet gebroken. Een gekneusde rib ontstaat vaker dan een gebroken rib. De oorzaak is vaak een val op de rib, maar ook een continue druk tegen de rib kan ervoor zorgen dat deze kneust. Denk maar aan het hoesten, waarbij de ribben vaak in de verdrukking komen te liggen. Ook tijdens een zwangerschap kan het voorkomen dat de baby tegen de onderste ribben aandrukt waardoor deze gekneusd raakt. Vaak ligt de oorzaak ook bij het uitoefenen van sport.

De symptomen van een gekneusde rib zijn pijn, die erger kan worden bij ademhalen. Onderhuids kan er een bloeduitstorting ontstaan waardoor de huid paars tot blauw kleurt (een blauwe plek). Deze bloeduitstorting bevindt zich boven de gekneusde rib maar kan uitlopen. Liggen is pijnlijk, zitten vaak ook door de ineengezakte houding. Vroeg in de ochtend kan de pijn het hevigst zijn door het stilliggen. De arts kan een gekneusde rib herkennen door het aftasten van de rib, wat pijnlijk is. Op een röntgenfoto is geen breuk te zien.

Behandeling van een gekneusde rib bestaat uit gedoseerde rust en pijnstilling. Deze pijnstilling is vooral nodig omdat veel mensen door de pijn oppervlakkig gaan ademhalen. Hierdoor bestaat er een verhoogde kans op een longontsteking. Dit moet zeker voorkomen worden. Soms worden er ontstekingsremmers voorgeschreven. Neem deze alleen op advies van de arts in. Er moet altijd voorzichtig omgegaan worden met medicijnen. Het koelen van de pijnlijke plek kan de pijn en zwelling doen afnemen. Vaak duurt het herstel wel wat langer, omdat witte bloedcellen afnemen bij koeling. Het nemen van extra vitamine C kan het herstel bevorderen. Neem op tijd rust maar wissel dit af met beweging. Juist door beweging zullen de spieren minder snel verstijven en zal de pijn afnemen. Beweging bevordert het herstel ook door een betere doorbloeding. Totale bedrust is niet aan te raden; dit zal het herstelproces aanzienlijk vertragen. Til geen zware dingen zolang dit pijn doet. Luister naar de signalen die het eigen lichaam afgeeft. Vaak kan er aangepast werk verricht worden, overleg dit met de werkgever. Ga pas sporten wanneer dit niet meer pijnlijk is.

Gebroken rib

Vaak vragen mensen zich af hoe je een gebroken rib onderscheidt van een gekneusde rib. Allereerst zal een gebroken rib geen pijnvermindering geven wanneer deze gekoeld wordt. Een gekneusde rib zal wel pijnvermindering geven bij koelen. Daarnaast doet een gekneusde rib over het algemeen meer pijn dan een botbreuk. Dit komt omdat er bij een kneuzing meer beschadigd is. Een rib zelf heeft geen zenuwen en zal dan ook geen pijn afgeven. De rib wordt wel omhuld door een vlies dat wel zenuwen bevat. Wanneer dit vlies beschadigd is, kan er pijn optreden. Maar niet altijd is dit vlies beschadigd of slecht gedeeltelijk. Er zijn mensen die met een gebroken rib rondlopen zonder dit zelf te weten.

Een arts kan een gebroken rib herkennen door aftasten van de rib. Vaak zal hij nog een röntgenfoto maken, waarop duidelijk te zien is dat het hier om een botbreuk gaat. Behandeling is hetzelfde als bij een kneuzing: gedoseerde rust en pijn stilling. Ook ontstekingsremmers worden soms voorgeschreven. Een gebroken rib kan niet in het gips gezet worden. Het herstel kan maandenlang duren. Dit komt door de uitzetting van de ribben tijdens de ademhaling. Er zijn korsetten die de romp stabieler houden, maar een te straks korset doet juist weer pijn. Ook verhindert een te strak korset een diepe ademhaling. Gebroken ribben kunnen niet in het gips gezet worden. Een operatie is alleen nodig wanneer er sprake is van meerdere breuken waarbij er versplintering is opgetreden. Dit komt vaker voor bij grote verkeersongevallen. Ook wanneer er zogenaamde fladderribben optreden is operatie nodig. De ribben bewegen dan namelijk een tegenovergestelde richting op tijdens de ademhaling. Hierdoor kan ademhalen zeer moeilijk worden. In alle andere gevallen is operatie niet nodig.

Soms treedt er naast een gebroken rib ook een klaplong op. Hierop wordt altijd gecontroleerd. Er treedt dan ernstige kortademigheid op. Wanneer dit het geval is, zal de klaplong als eerste behandeld worden. Daarna zal de arts pijnstillers voorschrijven om het ademhalen makkelijker te maken.