Verstopping van de darmen/obstipatie direct verhelpen

Obstipatie of verstopping van de darmen kan je veel kopzorgen geven. Wanneer je blijft eten maar het lukt niet om ontlasting te krijgen dan gaat je buik opzwellen, krijg je een vol gevoel en weet je dat wanneer je naar het toilet gaat de ontlasting vaak hard is, wat het tot een pijnlijk proces maakt. Om het niet langer op te houden en zo snel mogelijk je darmen te legen zijn er een aantal middelen die je kunt nemen. Veel daarvan zijn vrij verkrijgbaar en te koop bij de drogist. Voor andere middelen heb je een recept van de dokter nodig.

Inhoud

• Wat is obstipatie?
• Ontlasting komt er niet uit: hoe kun je verstopping van de darmen snel verhelpen?
• Poeder aan te maken met water: macrogol, movicolon, metamucil en volcolon
• Drankjes / stroop: lactulose stroop of prunasine siroop
• Pillen: Bisacodyl en Giprocol
• Zetpillen: Bisacodyl
• Klysma/enema: Microlax

Wat is obstipatie?

Er wordt al van obstipatie gesproken wanneer je minder dan twee keer in de week ontlasting hebt. Bij sommige mensen is dit echter een normaal ritme en zorgt het niet voor klachten. Wanneer je echter dagen achtereen geen ontlasting hebt en je darmen verstopt zijn geraakt, dan wordt er van obstipatie gesproken. Symptomen hiervan zijn onder andere:

• Buikpijn / buikkramp
• Winderigheid
• Opgeblazen gevoel / vol buikgevoel
• Misselijkheid

Veel mensen hebben ook het gevoel dat de ontlasting dicht tegen de anus aan zit, al in de endeldarm gekomen is maar er toch niet uit wil. Het kan zelfs zo zijn dat er bij het persen een beetje ontlasting naar buiten komt die er niet uit wil. Al te hard persen wordt afgeraden in verband met het risico op aambeien en het ontstaan van anale kloven. In andere gevallen is er helemaal geen aandrang maar wel de wetenschap dat men al een aantal dagen niet naar het toilet is geweest en de ontlasting zich dus ophoopt in de darmen.

Ontlasting komt er niet uit: hoe kun je verstopping van de darmen snel verhelpen?

Om obstipatie te voorkomen is het belangrijk om allereerst goed op je eten, drinken en bewegen te letten. Wanneer je dieet onvoldoende vezels bevat kan dit een reden voor ontstopping zijn. Het is daarom belangrijk om vezelrijk te eten.

Op het moment dat je al met een verstopping kampt dan wil je natuurlijk zo snel mogelijk de obstipatie verhelpen. Is het nog niet zo ernstig dan kun je eerst zelf kijken waar je mee geholpen kunt zijn. Er zijn bij de drogist diverse hulpmiddelen verkrijgbaar. In ernstiger gevallen kun je in overleg met de huisarts kijken wat de juiste aanpak is. Er zijn eigenlijk zes soorten middelen die kunnen worden ingezet:

• Darmwand-prikkelende middelen: bevorderen de peralstiek van de darmen
• Verzachtende middelen (emollientia): maken de ontlasting soepeler
• Waterbinders: maken de ontlasting vloeibaarder
• Zwelmiddelen: vergroten het volume van de darminhoud
• Glijmiddelen: zorgen dat ontlasting zich makkelijk door de darmen beweegt
• Serotonine (5HT-4) receptor agonisten: verbeteren de algehele darmwerking

Om een einde te maken aan een verstopping zijn er een aantal oplossingen die in één of meerdere van deze categorieën vallen. Deze zijn onder te verdelen in de volgende toedieningsvormen:

• Poeder aan te maken met water
  
• Drankjes / stroop
  
• Pillen
  
• Zetpillen
  
• Klysma/enema
  

Poeder aan te maken met water: macrogol, movicolon, metamucil en volcolon

Wie met klachten van obstipatie naar de huisarts gaat zal vaak Macrogol of Movicolon voorgeschreven krijgen. Macrogol is er met en zonder elektrolyten. Het bevat macrogol 3350 en een aantal zouten en het zal de ontlasting in de darmen zachter maken waardoor het makkelijk zal worden om te poepen. De toevoeging van natrium en kalium zorgt ervoor dat de verhoudingen hiervan in je lichaam gehandhaafd blijven. Bij een gewone verstopping moet je één a twee sachets per dag gebruiken. Bij een ernstige, harde verstopping kan een arts adviseren tot acht sachets binnen zes uur te gebruiken. De poeder moet worden opgelost in water en zal enigszins zoutig smaken. Onder de namen Forlax en Transipeg is het vrij verkrijgbaar. Een recept heb je nodig voor Colofort, Endofalk, Klean-Prep, Laxtra, Molaxole, Movicolon, Movicolon Junior en Moviprep.

Een ander veel gebruikt middel is Metamucil of Volcolon. De werkzame stof hierin is psylliumzaad of Plantago Ovata. De psylliumvezels zullen zich vermengen met de darminhoud en water aantrekken waardoor het volume toeneemt en de ontlasting zachter wordt mits er daarbij ook veel water wordt gedronken. Het middel moet worden ingenomen met water maar kan ook vermengd worden met vruchtensap, vla of yoghurt.

Wanneer je een dergelijk middel in poedervorm wilt gebruiken kun je bij de drogist ook Dulcofibre zakjes kopen. Dit is een middel op basis van prebiotica (glucomannan, afkomstig van de plant Amorphophallus konjac) dat de darmwerking stimuleert. Dit middel werkt wel op een langere termijn en geniet daarom niet de voorkeur wanneer je snel een verstopping wilt verhelpen.

Drankjes / stroop: lactulose stroop of prunasine siroop

Bij verstopping kan ook gekozen worden voor het gebruik van lactulose stroop. Dit is een zoete stroop die niet verteert wordt in de maag en daardoor onveranderd in de dikke darm terecht komt waar het wordt omgezet in zuren. Deze houden het water in de darmen vast waardoor het volume van de ontlasting toeneemt en het zachter wordt. Meestal werkt het binnen één a twee dagen. Tijdens het gebruik zul je soms werken dat je erg winderig wordt en veel gerommel en geborrel in je darmen kunt horen.

Merknamen waaronder lactulosestroop te verkrijgen is zijn: Duphalac, Legendal, Laxeersiroop en Sirupus Lactulosi. Het is zonder recept verkrijgbaar.

Ook kun je kiezen voor prunasine siroop. Dit is een drankje op basis van pruimensiroop waaraan de werkzame stoffen sennosiden (van de sennavrucht) en dexpanthenol zijn toegevoegd.

Pillen: Bisacodyl en Giprocol

Een middel tegen verstopping dat verkrijgbaar is in pilvorm is Bisacodyl. Dit middel prikkelt het darmslijmvlies en stimuleert zodoende de darmbeweging. Tegelijk zorgt het voor een betere opname van vocht in darmen waardoor de ontlasting zachter gemaakt wordt. Bij inname op de nuchtere maag werkt het normaliter na ongeveer vijf uur. Neem je het 's avonds in dan duurt het meestal zo'n tien uur. Het mag niet langer dan drie dagen achtereen gebruikt worden. Het is verkrijgbaar onder de namen Dulcolax, Nourilax en Laxeertablet of in merkloze variant.

Een ander vrij verkrijgbaar middel is Gripocol op basis van Irmolex, wat je kunt innemen als kauwtablet. Dit is echter geen middel dat een verstopping direct verhelpt, maar helpt het meer voorkomen in de toekomst.

Zetpillen: Bisacodyl

Bisacodyl kan ook gebruikt worden in de vorm van een zetpil voor extra snel effect. Het wordt op dezelfde manier gebruikt als pijnstillende zetpillen. De zetpil beweegt zich naar de dikke darm en zet deze aan tot ontlasten. Het werkt meestal na ongeveer een uur, maar kan ook na een half uur al werken. Het is daarom belangrijk om na gebruik in de nabijheid van een toilet te blijven. Kort na gebruik kunnen 'natte scheten' voorkomen, dat wil zeggen dat wat vocht met ontlasting naar buiten komt.

Klysma/enema: Microlax

In plaats van een zetpil kan ook gekozen worden voor een klysma. Hiervoor kan worden gekozen wanneer de ontlasting aan het einde van de darm is ingedikt en erg hard is geworden. Microlax of Natriumlaurylsulfo-acetaat klysma's kunnen zelf gebruikt worden maar vaak is het nodig dat iemand hierbij helpt. Het is belangrijk om bij gebruik goed de instructies te volgen. Het verdient de aanbeveling om eerst een instructiefilmpje te bekijken om er zeker van te zijn dat je weet hoe het moet. Je kunt Microlax kopen bij de apotheek maar het is ook vrij verkrijgbaar bij bijvoorbeeld het Kruidvat.

Lees verder

• Klysma gebruiken bij verstopping / obstipatie