Buikwandbreuk, navelpijn, uitstulping, zwelling, darmhernia

De darmen en organen worden tegengehouden door de buikwand. Normaal is dat een stevige afscheiding bestaande uit meerdere spieren, zodat het inwendige netjes binnen blijft. De buikwand kan echter in de lies, bij de navel of bovenbuik dermate verzwakken, waardoor een breuk ontstaat. Door inwendige druk en aanvullende lichaamsbelasting neemt de druk op die verzwakking toe, waardoor een pijnlijke zwelling en/ of een darmhernia kan ontstaan. Wat houdt een buikwandbreuk in, wat zijn de gevolgen en waarom is een operatie soms urgent?

Wat houdt de aandoening in?

De buikwand is de fysieke afscheiding tussen het inwendige van de mens en de buitenwereld. Het is als het ware een spier, welke de organen en weefsels netjes binnenboord houdt. Er kunnen lokaal verzwakkingen optreden, waardoor de inwendige druk ervoor zorgt dat het iets naar buiten gaat puilen. Het is vergelijkbaar met een lokaal scheurtje, waardoor het inwendige buikvlies naar buiten wordt gedrukt. Die omstandigheid hoeft in eerste instantie niet op te vallen, echter door veel druk op de buik tijdens sporten, tillen, hoesten, het doen van de ontlasting of zwangerschap kan de plek extra worden verzwakt. Het zorgt ervoor dat de plek gaat zwellen en mogelijk pijn doet. Doet het veel pijn en is het niet meer inwendig weg te duwen dan zal medische aandacht nodig zijn.

Waar kan het voorkomen?

De buikwand is een relatief groot oppervlak waarlangs de verzwakking kan voorkomen. Het kan daarom ook op verschillende plekken voordoen zoals bij een:

liesbreuk;
navelbreuk;
bovenbuikwandbreuk.

Daarnaast geldt dat het zowel bij volwassenen en net geborenen kan voorkomen. Vaak zal het bij de zuigeling voor het vijfde jaar herstellen en hoeft er niets te worden gedaan. Indien het niet herstelt voor de puberteit dan zal het blijvend zijn, mits er iets aan wordt gedaan.

Toenemende verzwakking en buikwandbreuk

Zodra de persoon ouder wordt neemt de sterkte van het lichaam af. De persoon zal iets dikker worden, waardoor de druk op de buik geleidelijk aan toeneemt. Daarnaast neemt het aandeel spieren af, waardoor eerder zwakke plekken in de buik kunnen voorkomen. Oftewel indien men reeds een verzwakte plek heeft, zal het in toenemende mate verzwakken. Daarnaast kan een opening ook groter worden. De buikwand fistel wordt opgerekt, waardoor extra inwendig weefsel erop kan gaan drukken. In combinatie met bepaalde inspanningen en het belasten van het lichaam, kan de opening groter worden.

Darmhernia en breukpoort beklemming

Indien de zwelling in grootte toeneemt dan zal het een schrijnende pijn geven, waardoor men zich zeer ongemakkelijk voelt. De conditie zal blijvend zijn, mits er iets aan wordt gedaan. Daarnaast kan er een aanvullend probleem optreden gegeten darmhernia. De uitstulping kan daarbij een stukje van de darm meenemen, waardoor deze dubbelklapt. Dit kan ook van toepassing zijn bij andere plekken, waarbij het inwendige door de opening zwelt en blijft vastzitten. Deze buikwandbreuk variant kan zeer pijnlijk zijn, waarbij een operatie urgent is geworden. Het dient direct te worden behandeld om plaatselijke afsterving te voorkomen. Heeft u een pijnlijke lies, buik, navel waarbij een “acute” pijnlijke uitstulping merkbaar is dan dient u medisch te worden gecontroleerd.

Behandelen van de verzwakking

Indien de opening dermate is verzwakt dat de pijn teveel is, de uitstulping niet meer teruggaat of dat er een darmhernia is veroorzaakt, dan dient het te worden behandeld. Daartoe zijn twee mogelijkheden beschikbaar. Het uitstulpende weefsel wordt in de oorspronkelijke positie teruggebracht en de breukpoort wordt dichtgezet. Of de opening wordt met eigen weefsel dichtgezet of er wordt een kunstmatig stukje ingebracht. Dat stukje wordt goed geaccepteerd door het lichaam, zodat er een nette verbinding is gemaakt. De operatieve ingreep neemt circa anderhalf uur in beslag, waarna de persoon vaak dezelfde dag weer naar huis kan. Indien het om een kleine opening gaat, dan kan de buikwandpoort inwendig worden gehecht.

Dragen van een buikband

Het kan bij het hebben van een buikwandbreuk handig zijn om de druk te verlichten door een buikband te dragen. De buikband geeft tegendruk, zodat de spanning op de buikwand afneemt. De kans op een breuk of het groter worden daarvan neemt af. Ook na een operatie kan het dragen van een buikband tijdelijk soelaas bieden. De wond moet eerst herstellen voordat de spanning er weer compleet op gezet kan worden. Laat u daarbij aanvullend voorlichten door de behandelend arts.