Ziekte van Bechterew: inflammatoire rugpijn bij het ontwaken

Wakker worden met een stijve onderrug en pijn kan een teken zijn van de Ziekte van Bechterew. Naarmate men meer beweegt, zal de pijn minder worden, waarnaast de stijfheid afneemt. Het betreft een auto-immuunziekte waarbij de rugwervels ontstoken zijn, zwellen en pijn met onbeweeglijkheid veroorzaken. Waardoor wordt chronische ontstekingsreuma van de rug veroorzaakt en hoe wordt deze ziekte - ook wel Ankyloserende Spondylitis (AS) genoemd - behandeld?

Ziekte van Bechterew

• Symptomen ankyloserende spondylitis
• Vermoedelijke veroorzaker
• Relatie met jeugdreuma
• Mate van voorkomen
• Behandeling ziekte van Bechterew

Symptomen ankyloserende spondylitis

Vaak zijn de eerste kenmerken van de Ziekt van Bechterew (ankyloserende spondylitis) onderrugpijn, stijfheid en onbeweeglijkheid. Dit komt voornamelijk in de ochtend of direct na het ontwaken voor. Beweegt de persoon een uur, dan neemt de pijn en stijfheid geleidelijk af. Daarnaast kan het gepaard gaan met specifieke klachten:

• pijn in de onderrug en komt voornamelijk in de ochtend voor;
• asymmetrisch voorkomende gewrichtspijn;
• bilpijn, hielpijn;
• oogontsteking (vaak voorkomend bij de vrouw);
• opgezette tenen (worstteen door dactylitis) of vingers;
• ontstekingen aan de urinewegen;
• acute diarree en binnen een maand gevolgd door pijnlijke gewrichten.

Voorgaande klachten kunnen gepaard gaan met andere door de afweer veroorzaakte aandoeningen zoals: psoriasis, balanitis, ziekte van Crohn of colitis ulcerosa. Naarmate de ziekte verder vordert, zullen naast de lendenwervels ook de middenrug- en nekwervels evenals de heupen en schouders worden aangetast. In een vergevorderd stadium van de ziekte zullen wervels aan elkaar vastgroeien, waardoor complete onbeweeglijkheid wordt veroorzaakt.

Vermoedelijke veroorzaker

Tot dusver is nog niet bekend, waardoor het exact wordt veroorzaakt. Omdat het om een chronisch voorkomende ontsteking en verstijving gaat, ligt de oorzaak waarschijnlijk bij de eigen afweer. Vaak worden dan bepaalde eiwitten en daaraan gekoppelde cellen als lichaamsvreemd beschouwd, waartegen het immuunsysteem optreedt. Het functioneren van het eigen lichaam wordt tegengewerkt, waardoor vergaande ontstekingen kunnen ontstaan. Daarnaast is er een mate van erfelijkheid van toepassing. Verder lijkt het ook gerelateerd aan ontstekingen aan de urinewegen en darmen.

Relatie met jeugdreuma

In het geval van JIA of jeugdreuma kan het kind al op jonge leeftijd met reuma te maken krijgen. Ook deze variant wordt veroorzaakt door de eigen afweer. Het uit zich vaak in verschillende ontstoken gewrichten. Het kan ook gepaard gaan met ontstekingen aan de ruggengraat, waarbij dus de Ziekte van Bechterew aanvullend wordt veroorzaakt. Jeugdreuma kan in drie verschillende gradaties voorkomen, waarbij een paar of juist vele grote en kleine gewrichten zijn aangetast. Eventueel kunnen organen eveneens ontstoken raken alsmede de ruggengraat.

Mate van voorkomen

De aandoening ontwikkelt zich vaak tussen het vijftiende en veertigste levensjaar. Het komt voor bij zowel mannen (2:3 patiënten) als vrouwen (1:3). In het geval van jeugdreuma gaat het voornamelijk om late oligo-articulaire reuma, voorkomend bij puberende jongens. Bij ongeveer één procent van de bevolking ontwikkelt deze ziekte, waarbij het in verschillende gradaties kan voordoen. Omdat de ziekte een progressieve verslechtering inhoudt, zal men steeds meer pijnlijke klachten krijgen. Dit houdt ook in dat de ziekte in eerste instantie niet opvalt.

Behandeling ziekte van Bechterew

Omdat de ziekte in toenemende mate verslechtert, is het noodzaak om tijdig medicatie in te nemen. Gewone pijnstillers helpen alleen maar tegen de pijn, echter de ontsteking moet worden tegengewerkt. Daartoe wordt vaak medicatie zoals Prednison, methotrexaat voorgeschreven. Deze medicatie onderdrukken het immuunsysteem en gaan de ontsteking tegen. Soms dienen ook “biologicals” voorgeschreven te worden. Dit zijn biologische medicijnen en daarmee ook kostbaar. Het doel is bijvoorbeeld in het geval van Enbrel om de TNF-α factor te onderdrukken. Dit is een specifieke eiwit, waardoor ontstekingen worden veroorzaakt. Traditionele reumamedicatie kunnen deze ontstekingen niet tegenwerken. Vaak zal er dan een combinatie van medicatie worden toegepast. Naast medicatie is ook voldoende beweging en oefeningen nodig. Laat u daartoe informeren door de fysiotherapeut. Let wel dat een operatie mogelijk is. Omdat een werveloperatie vele risico’s met zich meebrengt, wordt het pas als laatste redmiddel ingezet.

Lees verder

• Pijn in de lies, benen en rug door overbelast SI gewricht
• Pijn in de onderrug (spit) door nierproblemen
• Sacralisatie: lage rugpijn door vergroeiing lendenwervel