Overslaand hart in rust

Overslaand hart in rust, wat kan daarvan de oorzaak zijn? Als je ontspannen ligt of zit, en je hebt niet kortgeleden fysieke inspanning geleverd, dan verwacht je geen hartkloppingen, maar ook geen overslaande hartslag. Toch kan het juist terwijl je rustig in je bed ligt voorkomen dat je merkt dat je hart overslaat. Hoe kan dat? Het hart is een spier en trekt bij de meeste gezonde mensen, in een regelmatig ritme samen, om te zorgen dat voldoende zuurstofrijk bloed door je lichaam stroomt en alle organen van zuurstof en bloed worden voorzien. Maar je hart kan weleens overslaan, en ook in rust. Wat kunnen de oorzaken zijn en wat zijn de symptomen? Een extra samentrekking van het hart komt meestal voor in rust. Dan valt het ook extra op, omdat je je in rust meer bewust bent van het kloppen van je hart. Zo'n extra hartslag, waarvan je hart even van slag is, kan een of twee extra slagen maken, waarna het weer in een gewoon ritme verder klopt. Deze extra samentrekkingen in rust kunnen ontstaan door spanningen, of een ongezonde levensstijl. Ook bepaalde maaltijden bevatten soms stoffen waardoor het hart sneller kan gaan kloppen en soms overslaat. Ook bijwerkingen van medicijnen of drugsgebruik, veel koffie drinken, enzovoorts, kunnen het veroorzaken. Hartkloppingen die na een tijdje weer afnemen, bij een overslaand hart in rust, is in de meeste gevallen niets ernstigs. Maar soms is het wel meer dan onschuldig. Wanneer?

Aandoeningen van het hart

Je hart is een zeer sterk orgaan, maar ook sterke organen kunnen afwijkingen krijgen of schade oplopen in de loop der tijd. Aangeboren afwijkingen, ongezond leven en ouderdom, zorgen ervoor dat het hart vroeg of laat minder goed kan gaan werken. Er is een verschil tussen een hart dat zo nu en dan een keer overslaat, of een hartritmestoornis. Een overslaand hart is meestal onschuldig, maar als iemand al een hartafwijking heeft, of een hartinfarct heeft doorgemaakt, of een hartoperatie heeft gehad, of een andere aandoening heeft, of heeft doorgemaakt, dan kan het overslaan van het hart een signaal zijn dat er meer aan de hand is. Het beste is het om door een arts te laten uitzoeken of een overslaand hart gevaarlijk is. Vooral als een overslaand hart vaker terugkeert, of wanneer er geen duidelijke reden voor te vinden is, maar ook als je ook nog andere klachten hebt, doe je er goed aan te overleggen met een arts.

Is het een hartritmestoornis?

Als je in je bed ligt en je hoort en voelt je hart een paar keer overslaan, kan dit een angstig gevoel geven. Misschien vraag je je af of je een hart ritmestoornis hebt. In principe is dit alleen met zekerheid vast te stellen met een hartfilmpje. Als je vaak last hebt van een overslaand hart zal men een hartfilmpje of ECG maken om te zien of je hart een ritmestoornis heeft of niet. Als de arts op het ECG niets kan zien omdat er op dat moment geen ritmestoornis is, kan je ook gevraagd worden om een etmaal een speciale band om je lichaam te dragen, zodat je hartritme 24 uur achter elkaar geregistreerd wordt. Er zijn verschillende soorten hartritmestoornissen die in rust kunnen optreden. Een hartritmestoornis wordt veroorzaakt door verkeerde prikkelgeleiding.

Ventriculaire Extra Systole (VES)

Het hart maakt extra slagen, en maakt daarna vaak een paar snellere hartslagen er achteraan. Het voelt of het hart overslaat en zelfs alsof het een kleine pauze neemt, maar feitelijk is er juist een extra hartslag waardoor het hart even van slag is. In de meeste gevallen is een ritmeverstoring onschuldig, maar als je dit vaak hebt of als je al een hartprobleem hebt, is het wel een reden om het te laten uitzoeken. Ook na een hartoperatie of na een andere (al dan niet zware) operatie, moet je een overslaand hart meteen melden.

Boezemfibrilleren

Het hart krijgt op verschillende punten de 'prikkel' samen te trekken waardoor het hart behoorlijk van slag raakt en de boezems tegen elkaar in gaan werken. De hartkamers trekken vervolgens sneller samen dan gewoonlijk. Er is dan sprake van boezemfibrilleren. Je kunt een zeer snelle hartslag krijgen, maar ook een zeer trage hartslag kan voorkomen. Boezemfibrilleren is een erg onprettig gevoel. Het is alsof je hart alle kanten uit fladdert en je bent heel erg moe. Medisch: er wordt een ECG gemaakt, bloed afgenomen, bloeddruk gemeten, naar het hart geluisterd, er worden bloedverdunners gegeven om trombose te voorkomen, er worden medicijnen gegeven die een gunstige invloed op het hartritme hebben of, als dat niet werkt, wordt het in de operatiekamer in orde gemaakt door middel van een kleine elektroshock op de borst, waar je niets van voelt omdat je onder narcose bent.

Overslaand hart in rust, is het boezemfibrilleren?

Boezemfibrilleren heeft opvallende klachten. Het hart is voor een bepaalde tijd continu van slag, er is een hoog hartritme maar het ritme is een afwijkend hartritme. Dit kan enkele minuten tot enkele uren tot zelfs dagenlang aanhouden. Het wordt vastgesteld door middel van onderzoek door een arts.

Symptomen van boezemfibrilleren die kunnen voorkomen

Boezemfibrilleren is iets anders dan gewone hartkloppingen of een hart dat zo nu en dan overslaat. Kenmerken van boezemfibrilleren kunnen bijvoorbeeld zijn:

• Hartkloppingen (snelle en/of onregelmatige hartslag).
• Kortademig en zeer moe.
• Pijn op de borst.
• Licht in het hoofd.
• Veranderingen in de bloeddruk.
• Zeer snelle hartslag.
• Veranderde hartslag.
• Hartfalen (kan voorkomen).
• Bloeddrukdaling (kan voorkomen).
• In shock raken (kan voorkomen).

Wat helpt tegen een overslaand hart?

Bij een gewoon overslaand hart is er sprake van een hartslag die soms niet regelmatig is. Hoewel je zelf een en ander kunt ondernemen tegen een overslaand hart, zoals magnesiumolie gebruiken bij magnesiumtekort, of stoppen met roken en/of stoppen met teveel koffie met cafeïne drinken en gezond leven en meer bewegen, is het onverstandig om zelf te gaan dokteren als de klachten toenemen, vaker terugkeren, niet verbeteren of als er andere klachten bijkomen zoals:

• opvallend snelle hartslag.
• opvallend trage hartslag.
• pijn op de borst.
• benauwdheid.
• misselijk.
• klamme huid of zweten.
• braken.
• angstaanval.
• pijn in arm of armen of tussen schouderbladen.
• hoofdpijn.
• verminderd bewustzijn (kan voorkomen).
• enzovoorts.

Met dergelijke klachten moet je namelijk echt naar de huisarts. Heb je echter last van een 'gewoon' overslaand hart zonder een of meerdere bovengenoemde klachten, dan kan je zelf enkele dingen ondernemen om te kijken of deze een positieve invloed op je klachten hebben.

• drink geen koffie met cafeïne en ook geen andere drankjes met cafeïne. Vermijd met nadruk energiedrankjes.
• zorg dat je voldoende magnesium via voeding binnenkrijgt (groene groentes, avocado, banaan en walnoten bevatten bijvoorbeeld veel magnesium) of gebruik magnesiumolie of magnesiumtabletjes.
• leef gezond en maak regelmatig een wandeling.
• vermijd stress en angstige zaken, zoals griezelige films.
• eet niet meer zout dan gezond voor je is.
• roken en drugs (inclusief alcohol) maken de kans op een onregelmatige hartslag (of erger) groter.
• afvallen bij veel overgewicht.
• als je plastabletten gebruikt laat dan regelmatig kalium meten in het bloed (dit in overleg met je huisarts).
• overige.

Behandelingen die een hartritmestoornis kunnen genezen

Er zijn behandelingen waardoor het hart weer kan genezen van een ritmestoornis door schade of verstoringen in de prikkelgeleding.

Ablatie

Vooral als iemand veel last heeft van ritmestoornissen kan voor ablatie gekozen worden. De prikkelgeleiding van het hart wordt dan beter georganiseerd door middel van het bevriezen van bepaalde overactieve delen, of juist door dichtbranden. Bevriezen blijkt na onderzoek beter te werken.

Pacemaker

Ook kan men kiezen voor een pacemaker. Het is afhankelijk van het type hartritmestoornis waarvoor gekozen zal worden. Niet elke hartritmestoornis kan effectief behandeld worden. En hoe ouder men wordt hoe vaker het kan voorkomen.

Is een overslaand hart in rust gevaarlijk, of niet?

In de meeste gevallen is een overslaand hart een teken van stress en ongezonde leefgewoontes (bijvoorbeeld roken of veel koffie met cafeïne drinken), maar niet altijd. Ook kan het ontstaan door kaliumtekort (bijvoorbeeld door gebruik van bepaalde plastabletten), maar hartkloppingen of een overslaand hart kan bijvoorbeeld ook voorkomen door een tekort aan magnesium. Als overslaan van het hart vaker optreedt of het komt steeds terug, of er zijn andere klachten zoals ook in dit artikel genoemd, is het raadzaam met een arts te overleggen voor verder onderzoek. Een enkele keer een extra slag van het hart is dus meestal niets bijzonders, maar daarbij moet het wel blijven. Ook als je het niet vertrouwt is overleg met je arts aan te raden. Als je klachten toenemen of vaker terugkeren, of als je last hebt van pijn, misselijkheid of een onwel gevoel, is het belangrijk om op safe te spelen en een arts te bellen voor onderzoek en advies.

Lees verder

• Overslaand hart, wat kan het zijn?