Kinderobesitas, het gevecht tegen de kilo's

Heeft uw kind last van overgewicht of zelfs kinderobesitas en is de tijd aangebroken om hiertegen in actie te komen? Is er een plan van aanpak gemaakt en zijn de doelstellingen vastgesteld? Volgt uw zoon of dochter een dieet en zijn de eerste resultaten behaald? U haalt misschien opgelucht adem bij de gedachte dat het allemaal wel weer goed gaat komen met uw kind. Maar nu is juist de tijd aangebroken om ervoor te zorgen dat u op de ingeslagen weg blijft. Het is en blijft de taak van u als ouder om uw kind te begeleiden en te motiveren om ervoor te zorgen dat de gezondheid en het welzijn van uw kind worden verhoogd.

Inhoud

• Is het volgen van een dieet wel de oplossing voor kinderen met obesitas?
• Realistische doelstellingen
• Dieet schrappen en een levensstijlverandering invoeren
• Gezonder eten
• Meer bewegen
• Wees standvastig, gemotiveerd en motiverend

Is het volgen van een dieet wel de oplossing voor kinderen met obesitas?

Over het algemeen is overgewicht het resultaat van een verstoorde verhouding tussen energie-inname en energieverbruik. Dit houdt meestal in dat men te veel eet en te weinig beweegt. Dus om gewicht te verliezen moet men de energie-inname verminderen en het energieverbruik verhogen.

Het volgen van een dieet valt in het begin vaak nog wel mee. Wanneer we aan een dieet beginnen zijn we vaak zeer gemotiveerd. In gedachte zien we onszelf al de aankomende zomer met een sixpack over het strand lopen. De eerste weken vliegen de pondjes eraf. Maar op een gegeven moment gaat het allemaal niet meer zo snel. Veelal zakt de motivatie hierdoor en komt het dieet op een tweede of derde plaats in het dagelijkse leven. Is het volgen van een dieet wel de oplossing? Misschien niet echt, er kleven namelijk een paar nadelen aan het volgen van een dieet. Een groot nadeel van het volgen van een dieet is dat het voor veel mensen iets tijdelijks heeft. Het heeft iets weg van een studie of cursus die men tijdelijk volgt. Is men eenmaal geslaagd, dan is men er klaar mee. Vaak heeft men, aan het begin van een dieet, een streefgewicht in gedachte en wanneer dat eenmaal behaald is denkt men vaak: ik ben klaar met mijn dieet. Hierna pakken veel mensen langzaam aan hun oude eetgewoontes weer op waardoor ze weer in gewicht aankomen. Hierdoor ontstaat het alom bekende jojo-effect van aankomen, een dieet volgen, weer aankomen.

Een ander groot nadeel van een dieet is dat de meeste diëten gebaseerd zijn op het weglaten van bepaalde voeding. Zo zijn er diëten waarbij men geen koolhydraten of geen vetten eet, of diëten waarbij er geen brood of zuivel meer op het menu staat. Voor volwassenen is het over het algemeen geen probleem om bijvoorbeeld (een bepaalde periode) geen koolhydraten of vetten te eten. Maar kinderen zijn nog aan het groeien en die hebben alle voedingsstoffen (in normale hoeveelheden) nodig.

Realistische doelstellingen

Verwacht niet te veel en niet te snel resultaat, u zit er in voor de lange termijn. Uw kind is ook niet even binnen een paar weken van een kind met een 'normaal' gewicht overgegaan naar een kind met obesitas. Veel voedingsdeskundigen zijn het er over eens dat een pondje per week afvallen betere resultaten geeft op de lange termijn dan de zogeheten crash- diëten. Een crashdieet geeft vaak een korte periode resultaat maar is gewoonweg niet vol te houden. U kunt niet verwachten dat een kind, in de groei, van een energie-inname van, bijvoorbeeld 3000 calorieën per dag teruggaat naar 800 calorieën per dag en dat het dan nog normaal kan functioneren. Uw kind zal de hele dag door honger hebben en alles waar hij of zij haar handen op kan leggen naar binnen werken. Voedingsdeskundigen adviseren voor kinderen een gewichtsverlies van 1/2 pond per week en 1 pond per week voor oudere kinderen. Het mag misschien niet veel lijken, een 1/2 pondje in de week, maar bij mensen die in dit tempo gewicht verliezen blijft het verloren gewicht er meestal voorgoed af.

Dieet schrappen en een levensstijlverandering invoeren

Aangezien een dieet vaak maar een tijdelijk resultaat geeft is het de bedoeling dat men veranderingen aan de levensstijl aanbrengt om overgewicht eens en voor altijd kwijt te raken. Bij veel gezinnen waarvan een kind lijdt aan overgewicht of obesitas is hij of zij vaak niet het enige gezinslid die met dit probleem te maken heeft. Bij veranderingen van de levensstijl is het dan ook noodzakelijk en belangrijk dat het hele gezin hieraan mee doet. U motiveert uw kind absoluut niet door hem of haar een salade voor te schotelen terwijl de rest van het gezin aan de pizza zit.

Gezonder eten

Gezonder eten is vaak makkelijker gezegd dan gedaan. Regelmatig verschijnen er nieuwsberichten waarin wordt beweerd dat we dit of dat product moeten eten omdat dat is gezond. Terwijl een paar maanden later van hetzelfde product het tegendeel wordt beweerd. Er zijn boekwerken vol geschreven over wat wel en niet gezond is. Het is raadzaam om zich eens in die materie te verdiepen of vraag om de hulp van een voedingsdeskundige en laat u voorlichten. Ook kunt u eens gaan bijhouden wat er in een week gegeten wordt om dan met u gezonde verstand na te gaan welke producten wel en niet bij een gezonde levensstijl passen. Iedereen weet dat een appel gezonder is dan een zak chips en een pan vers gemaakte groentesoep beter is dan een kant-en-klare magnetronmaaltijd. U zult uw kind moeten leren om de juiste keuzes te maken over wat gezonde en ongezonde voeding is. Kiezen voor gezonde voeding moet een tweede natuur worden voor uw kind. Uw kind zal hier zijn/haar verdere leven profijt van hebben. Bedenk ook goed als u een product vervangt om deze door een gezonder product te vervangen. Drinkt men bijvoorbeeld altijd cola bij het eten, vervang deze dan door halfvolle melk en niet met volle melk dat veel meer vet bevat.

Verleidingen wegnemen

Een verandering van de leefstijl heeft ook invloed op het doen van de boodschappen. Neem uw kind eens mee met het halen van de boodschappen en bespreek de nieuwe gezonde keuzes die u maakt. Let erop wat u in huis haalt, niets is gevaarlijker voor iemand die op zijn/haar gewicht moet letten dan wanneer deze de kast opent en dat er allerlei lekkers schreeuwt om opgegeten te worden.

Meer bewegen

Obesitas en inactiviteit gaan vaak hand in hand. In onze huidige maatschappij hoeven we steeds minder te bewegen en als iets niet hoeft dan doen we het vaak ook niet. Televisie, computers, videospelletjes, thuisbezorgdiensten, auto's en openbaar vervoer zorgen ervoor dat we te weinig lichaamsbeweging krijgen. Inactiviteit is zelfs nog schadelijker voor de gezondheid dan overgewicht dus is het voor iedereen belangrijk om hier aandacht aan te schenken. Voor meer lichaamsbeweging hoeft men echt niet een paar uur in de week in de sportschool bezig te zijn, hoewel dit natuurlijk geen kwaad kan. Bij een wandeling van 20 minuten tot een half uur per dag worden al aardig wat calorieën verbrand, of pak voor kleine afstanden wat vaker de fiets. Computers, televisie en videospelletjes zijn natuurlijk hartstikke leuk maar we krijgen er geen lichaamsbeweging van. Net als met alle andere dingen moeten kinderen ook gemotiveerd worden om te bewegen. Jonge kinderen barsten vaak van de energie maar ze moeten wel de mogelijkheid en de ruimte krijgen om hun energie kwijt te raken. Maak er bijvoorbeeld een gewoonte van om elke week, met het hele gezin een wandeling te maken. Brengt u de kinderen altijd met de auto naar school? Stap wat vaker met ze op de fiets, dan leren ze gelijk nog wat verkeersregels. Is fietsend naar school niet mogelijk, parkeer uw auto niet voor de school maar een paar straten verderop en loop het laatste stuk naar school. Ga met uw kind in overleg welke sport hij/zij zou willen beoefenen en ga hiervoor. Een sport hoeft niet super intensief te zijn als ze maar even een paar uurtjes achter die beeldschermen weg zijn. Blijf uw kinderen motiveren om te bewegen en betrek ze in het verzinnen van nieuwe activiteiten.

Wees standvastig, gemotiveerd en motiverend

Een kind blijft een kind met zijn eigen kijk op de wereld. Ook al is het een puber ze kunnen veelal de gevaren, van ernstig overgewicht voor de gezondheid, niet inschatten. Het is de taak van de ouders om hun kinderen dit te leren. Ga met ze in gesprek en bespreek de mogelijke gevolgen van het leefpatroon van uw kind (en gezin). Het is niet de bedoeling om uw kinderen bang te maken, maar kinderen met obesitas lopen een verhoogd risico om als jongvolwassenen al ziektes te krijgen als diabetisch type 2 en hartproblemen. Ook de verandering van de leefstijl van het gezin moet op de kinderen niet overkomen als een straf. Maak ze goed duidelijk dat dit gewoon noodzakelijk is en dat het de gezondheid van iedereen in het gezin ten goede komt. Jonge kinderen zullen dit misschien makkelijker accepteren dan pubers, maar hou het bespreekbaar. Sta ook open voor suggesties van hun kant en gooi niet eenzijdig het roer van het gezinsleven om. Maak duidelijke regels die voor iedereen gelden, dus ook voor uzelf. Beide ouders moeten achter de regels staan en bij beide ouders moet een nee ook echt nee zijn.

Afvallen is geen gemakkelijke opgave en zeker niet voor kinderen. Allerlei lekkernijen vragen erom om geproefd te worden en de verleiding weerstaan blijft moeilijk. Blijf uw kind dan ook motiveren en prijs hem of haar voor elk onsje dat hij of zij kwijtraakt. Komt er ondanks het gezonde eten en meer beweging toch weer wat bij dan is er nog geen kind overboord. Probeer te achterhalen wat de reden is van dit extra gewicht en praat erover met uw kind. Misschien was er op school wel een verjaardag of andere traktatie? Het moet niet zo zijn dat u als een detective het eetgedrag van uw kind loopt te onderzoeken. Boos worden werkt vaak averechts en doet meer kwaad dan goed.

Onthoud dat u op de juiste weg zit en dat het waarschijnlijk een lang ritje zal worden. Uw doel is om uw kinderen te leren goede en gezonde eetkeuzes te maken. Als ze dit eenmaal geleerd hebben zullen ze hier hun levenlang profijt van hebben. Het is aan de ouders om het goede voorbeeld te geven.

Lees verder

• Kinderobesitas een flink probleem
• Kinderobesitas, de emotionele gevolgen van gepest worden