Hyperthyreoïdie: een overactieve schildklier

Hyperthyreoïdie is een aandoening waarbij de schildklier te actief functioneert en te veel van het schildklierhormoon thyroxine produceert. Wanneer dit hormoon in te grote mate in het bloed terecht komt kan dit leiden tot een aanzienlijke versnelling van de stofwisseling waardoor symptomen zoals plotseling gewichtsverlies, een snellere en onregelmatige hartslag, zweten, nervositeit en prikkelbaarheid kunnen opduiken. Gelukkig is deze toestand gemakkelijk te behandelen door middel van medicatie en actieve jodium die de productie van het schildklierhormoon zal vertragen.

Werking van de schildklier

De schildklier is een kleine klier die gelegen is aan de voorkant van de nek, net onder het strottenhoofd. De taak van deze klier bestaat uit het reguleren van de stofwisseling om zo de algemene gezondheid van het lichaam te onderhouden. Een goed functionerende schildklier neemt jodium op uit ons voedsel en zet deze, in combinatie met het aminozuur tyrosine, om in de schildklierhormonen triiodothyronine (T3) en thyroxine (T4). Een teveel of tekort aan deze schildklierhormonen kan leiden tot bepaalde symptomen die zullen verergeren naarmate ze onbehandeld blijven.

Oorzaak van hyperthyreoïdie

Hyperthyreoïdie is een aandoening die optreedt wanneer de schildklier overactief werkt en te veel schildklierhormonen produceert. De oorzaak hiervan kan verschillende redenen omvatten waaronder een te grote inname van jodium, een vergrootte schildklier, de aanwezigheid van knobbeltjes of overdadig gebruik van medicatie ter behandeling van een minder actieve schildklier. Ongeacht de oorzaak van hyperthyreoïdie, een overactieve schildklier zal resulteren is een versnelde stofwisseling wat invloed zal hebben op de rest van het lichaam. In sommige gevallen kan hyperthyreoïdie zeer ernstige vormen aannemen maar zelden zal deze een fatale afloop kennen.

Symptomen

De symptomen van hyperthyreoïdie komen vaak heel vaag voor en zijn te vergelijken met deze van andere ziekten en aandoeningen. Bij een lichte vorm van hyperthyreoïdie zul je nagenoeg geen opmerkelijke symptomen waarnemen hoewel een overactieve schildklier toch vaak leidt tot ongemakken die dagelijkse activiteiten en routines kunnen verstoren.

De meeste mensen die leiden aan hyperthyreoïdie zullen een vergroting van de schildklier ervaren ook wel struma genoemd. Deze vergroting is perfect voelbaar in de halsstreek. Andere vaak voorkomende symptomen bij hyperthyreoïdie omvatten:

• Versnelde hartslag
• Mitralisklepprolaps (afwijking aan de mitralisklep van het hart)
• Uitpuilende ogen
• Zweten
• Problemen tijdens de zwangerschap - mogelijke miskraam
• struma (zwelling van de schildklier)
• Hoge bloeddruk
• Plots gewichtsverlies
• Concentratieproblemen
• Lichtere of geen menstruatie
• Borstontwikkeling bij mannen
• Nervositeit
• Trillende handen
• Zwaarmoedigheid
• Spiervermoeidheid
• Extreme energie gevolgd door plotse uitputting

Behandeling

Gelukkig is hyperthyreoïdie vrij gemakkelijk te behandelen. Meestal volstaat een dagelijkse dosis schildkliermedicatie. Wanneer deze behandeling niet aanslaat zal de behandelende arts heel waarschijnlijk een dosis radioactieve jodium voorschrijven. De radioactieve jodium zal door de schildklier worden opgenomen waardoor de schildkliercellen worden vernietigd zonder de rest van het lichaam aan te tasten. In zeldzame gevallen kan ook worden gekozen voor een chirurgische verwijdering van de schildklier. Wanneer de schildklier wordt verwijderd door middel van een operatie of radioactieve jodium dient de patiënt een dagelijkse kuur van synthetische schildklierhormoon pillen op te starten. Deze behandeling is heel effectief en heeft geen verdere bijwerkingen. De inwerking van radioactieve jodium kan wel enkele maanden duren waardoor de patiënt gedurende deze periode nog wel symptomen van hyperthyreoïdie kan ervaren. Hiervoor zal de arts een tijdelijke kuur van schildkliermedicatie voorschrijven.

Omgaan met hyperthyreoïdie

Er bestaan verschillende maatregelen die we zelf kunnen ondernemen om de symptomen van hyperthyreoïdie te verlichten en te verminderen.

• Vermijd stressvolle situaties. Luister naar muziek, neem een bad of doe aan meditatie om eventuele stress uit je lichaam te bannen.
• Vermijd cafeïne en andere stimulerende middelen omdat ze bepaalde symptomen waaronder een snelle hartslag, nervositeit of concentratieproblemen kunnen verergeren.
• Het gebruik van ijs op de keel zal de ontsteking afremmen.
• Bepaalde voedingsmiddelen kunnen helpen om de werking van de overactieve schildklier te drukken (bijvoorbeeld kool, bloemkool, broccoli, spruitjes, spinazie)
• Vermijd geraffineerde voedingsmiddelen, schelpdieren, tarwe, zuivelproducten en alcohol
• Vermijd voedsel en supplementen met jodium
• Handhaaf een gezonde eetgewoonte, voldoende slaap en regelmatige lichaamsbeweging.